Een en ander blijkt uit de werkgelegenheidscijfers van Stichting LISA die recent beschikbaar zijn gekomen. Al enkele jaren op rij maakt Fanion onderzoek & advies hier een korte analyse van. De edities 2013, 2014 en 2015 zijn in eerdere blogs na te lezen.
Kleine groei werkgelegenheid overall
Het aantal banen is vooral toegenomen in de landsdelen West en Oost. In Noord-Nederland en Zuid-Nederland is ook in 2015 nog sprake van een werkgelegenheidsdaling, hoewel er wel sprake is van afvlakking.
Ontwikkeling werkgelegenheid naar landsdeel 2011-2015 (index: 2011 = 100)
 |
Bron: LISA 2011-2015, bewerking Fanion onderzoek & advies
|
Noord-Holland en Overijssel werkgelegenheidsgroei; Limburg en Drenthe daling
In Noord-Holland (1,3%) en Overijssel (0,7%) is de arbeidsmarkt duidelijk aan het aantrekken. Ook Utrecht (0,4%), Noord-Brabant (0,1%) en Gelderland (0,1%) laten voor het eerst sinds jaren weer een groei in werkgelegenheid zien.Slecht gaat het nog altijd in Limburg (-1,3%), Drenthe (-1,0%) en Zuid-Holland (-0,6%) waar nog altijd sprake is van een behoorlijke afname van het aantal banen.
Figuur 2
Ontwikkeling werkgelegenheid naar provincie 2011-2015
 |
| Bron: LISA 2011-2015, bewerking Fanion onderzoek & advies |
Grote verschillen binnen
provincies: met name Groot Amsterdam en Noord-Overijssel in de lift
De ontwikkeling binnen provincies
is alles behalve uniform. Ook tussen de verschillende deelregio's zijn er
aanmerkelijke verschillen.
2011-2015
Nog bijna
nergens is de werkgelegenheid in 2015 op het niveau van 2011. Vooral in Limburg
en de grensregio's als de Achterhoek, Zuidoost-Drenthe is het aantal banen
flink gedaald gedurende de crisis. Uitzonderingen vormen de regio's
Groot-Amsterdam en Noord-Overijssel waar in 2015 de werkgelegenheid wel groter
is dan in 2011. Opvallend is wel dat de Zaanstreek een
flink banenverlies laat zien, terwijl het naastgelegen Groot-Amsterdam het juist zo goed doet.
Figuur 3
Ontwikkeling werkgelegenheid naar COROP 2011-2015 |
| Bron: LISA 2011-2015, bewerking Fanion onderzoek & advies |
2014-2015
In 2014 -
2015 laten vooral de regio's rond de Rijksweg A2 van Eindhoven tot en met
Amsterdam een toename in werkgelegenheid zien. In Overijssel hebben alle
regio's al te maken met een toename van het aantal banen. Opvallend is tevens
de positieve ontwikkeling in de regio Den Haag en Delft, waar lang sprake
was van werkgelegenheidsdaling. In de rest van Zuidwest-Nederland gaat het nog
altijd niet goed en is nog altijd sprake van een daling van het aantal banen.
Hetzelfde geldt voor de regio's in de provincie Limburg.
Figuur 4
Ontwikkeling werkgelegenheid naar COROP 2011-2015
Bron: LISA 2015, bewerking Fanion onderzoek & advies
Regio Amsterdam veruit grootste economische dynamiek
De
regio Amsterdam is tussen 2011 en 2015 de onbetwiste nummer 1 als het het gaat
om de economische dynamiek. Nergens is het aantal bedrijven sterker
toegenomen en nergens is de werkgelegenheid harder gegroeid. Andere regio's die
het goed doen zijn: Noord-Overijssel, Zuidwest-en Zuidoost-Friesland, de
Veluwe, Utrecht, Arnhem-Nijmegen, Zuidoost-Brabant en Haarlem en omgeving.
Een
klein aantal regio's heeft het werkgelegenheidsverlies weliswaar beperkt weten te houden, maar
blijft wel achter in de groei van het aantal bedrijven. Het gaat onder meer om
Noordoost-Noord-Brabant, Kop van Noord-Holland, Leiden en de Bollenstreek,
Overig Groningen en Alkmaar en omgeving.
Andere
regio's hebben wel een goede groei van het aantal bedrijven, maar een daling in
het aantal banen. Dit geldt onder meer voor Den Haag en omgeving,
West-en Midden-Noord-Brabant, Noord-Friesland, de Achterhoek en
Zuid-Limburg.
Tot
slot is er een groep regio's met een lage dynamiek. Hier is het verlies aan
banen groter dan gemiddeld, maar is tevens sprake van een lage groei van het
aantal bedrijven. Het slechtst gaat het in de regio Zuidoost-Zuid-Holand,
Oost-Zuid-Holland, Zuidoost-Drenthe, Delfzijl e.o.. Maar ook de grote werkgelegenheidsregio
Groot-Rijnmond hoort tot deze categorie.
Figuur 5
Ontwikkeling
werkgelegenheid en vestigingen naar COROP 2011-2015
 |
Bron: LISA 2015, bewerking Fanion onderzoek & advies
Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente2011-2015: daling banen over vrijwel de gehele linie
Tussen 2011-2015 is vrijwel is in 75% van alle gemeenten de werkgelegenheid gedaald onder invloed van de economische crisis. 25% van de gemeente heeft het aantal banen zien groeien. Groei van werkgelegenheid zat er rond Amsterdam en Schiphol (gemeente Haarlemmermeer), Ook de gemeente Zwolle en de regio daaromheen (Voorst, Olst-Wijhe, Dalfsen) deed het goed.
Ook op de Veluwe en een deel van Twente was bij veel gemeenten sprake van een lichte banengroei. Dit geldt tot slot ook voor Zuidoost-Brabant, waar met name de regio De Kempen het goed doet.
De gemeenten met banenverlies zitten hoofdzakelijk in het Noorden van Nederland. Ook in de zuidvleugel van de Randstad en in West-Brabant hebben veel gemeenten werkgelegenheid ingeleverd. Dit geldt ook voor De Achterhoek, Noord- en Zuid-Limburg en een groot deel van Noordoost-Brabant.
Figuur 6
Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente, 2011-2015
Bron: LISA 2015, bewerking Fanion onderzoek & advies
2014-2015: duidelijke tekenen van herstel
Tussen 2014 en 2015 is de arbeidsmarkt zich duidelijk aan het herstellen. Ruim 40 procent van de gemeenten laat een stijging van de werkgelegenheid zien, bij 8 procent is het aantal banen ongewijzigd en 54 procent heeft nog te maken met een daling van de werkgelegenheid.
De gemeenten op de assen A2, A50 en A1 lijken het relatief goed te doen. Opvallend is de positieve ontwikkeling in Twente en Zuidwest-Overijssel (Voorst, Deventer, Olst-Wijhe en Raalte). Ook delen van West-Brabant, Noordoost-Brabant, Het Groene-Hart en Rivierenland laten banengroei zien. Verder kleuren ook grote delen Zeeland opvallend groen. Ook de regio Den Haag - Delft laat een mooi herstel zien na jaren van banenverlies.
Toch gaat het nog niet overal goed. De gemeenten met een flinke daling in werkgelegenheid concentreren zich in Noord- en Oost-Groningen, Drenthe, Leiden/Alphen a/d Rijn en Noord- en Midden-Limburg. Ook een groot deel van de provincie Flevoland kleurt rood.
Figuur 7
Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente, 2011-2015
Bron: LISA 2015, bewerking Fanion onderzoek & advies
Conclusie
Het herstel van de arbeidsmarkt wordt langzaam ingezet. 41 procent van de gemeenten heeft de werkgelegenheid zien toenemen. In 2015 is bij 75 procent van de gemeenten het aantal banen nog lager dan in 2011. Een heel duidelijk ruimtelijk patroon is er niet. Toch lijken vooral de Rijkswegen A2, A50 en A1 de assen waarlangs de werkgelegenheid zich als eerste herstelt. Delen van Groningen en Limburg hebben het nog altijd moeilijk. De onbetwiste banenmotor van Nederland is de regio Amsterdam. Daar is zowel de grootste groei in werkgelegenheid als de grootste bedrijvendynamiek.
© Henry de Vaan, Fanion
onderzoek & advies
|
