vrijdag 28 februari 2014

Nederland kleurt rood: vrijwel overal is de werkgelegenheid gedaald in 2013

De werkgelegenheid is in vrijwel het gehele land flink gedaald in 2013. In Zuid-Nederland is het banenverlies het grootst. Oost-Nederland doet het relatief het best. Landelijk nam de werkgelegenheid tussen 2012 en 2013 af met -1,2 procent. Ook van 2011 op 2012 nam het aantal banen al af, toen met -0,7%. In dat jaar waren er echter nog veel regionale verschillen en daalde de werkgelegenheid lang niet overal. Zie hiervoor mijn blog van vorig jaar. Dit jaar is in vrijwel het hele land sprake van een afname van het aantal banen. Een en ander blijkt uit de laatste cijfers van LISA die op 19 februari j.l. zijn gepubliceerd.

Het zuiden van het land kent het grootste banenverlies
Vooral in Zuid-Nederland is de werkgelegenheid tussen 2012-2013 sterk afgenomen. Ook bezien over de periode 2009-2012 is Zuid-Nederland het hardst getroffen, met een banenverlies van 3,2 procent.
Relatief positief heeft zich het aantal banen in Oost-Nederland ontwikkeld, maar ook daar ligt de omvang van de werkgelegenheid anno 2013 1 procent onder het niveau van 2009.

Figuur 1
Geïndexeerde werkgelegenheid naar landsdeel 2009-2013 (2009=100)
Bron: LISA 2009-2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies

Vooral de werkgelegenheid in Limburg fors geraakt
Voor het tweede jaar op rij hoort Limburg tot de provincies met het grootste verlies aan banen. In 2011-2012 nam de werkgelegenheid met 1,3 procent af, in 2012-2013 is het banenverlies zelfs 2,7 procent. Opvallend is verder dat in Groningen het banenverlies vorig jaar nog redelijk beperkt bleef, terwijl dit jaar Groningen het op een na sterkste banen verlies heeft.

Figuur 2
Ontwikkeling werkgelegenheid naar provincie 2011-2012 en 2012-2013 
Bron: LISA 2011-2013, bewerking Fanion onderzoek & advies

Witte raven langs A4, Zuid-Zuid-Holland en de Brabantse grensstreek
Vrijwel heel Nederland kleurt rood in 2012-2013. Vooral in Noordoost-Brabant en Noord- en Midden-Limburg is er in veel gemeenten sprake van aanzienlijk banenverlies. Ook het Noordoost Overijssel en Oost-Drenthe laat een bovengemiddeld werkgelegenheidsverlies zien.
Een positieve ontwikkeling van de werkgelegenheid is zichtbaar langs de A4 van Amsterdam richting de regio Den Haag. Ook in Zuid-Holland Zuid en in een aantal Brabantse gemeenten langs de grens met België hebben de werkgelegenheid zien stijgen.

Figuur 3
Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente 2012-2013
Bron: LISA 2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies

Periode 2009-2013: daling het sterkst in Noordoost-Brabant
Noordoost-Brabant telt de meeste gemeenten met een werkgelegenheidsverlies van meer dan 10 procent en is daarmee de regio met de grootste werkgelegenheidsdaling. Ook in Zuid-Limburg, de Gooi- en Vechtstreek en in de gemeenten langs de kust is het banenverlies groot.  Opvallend is ook het aantal gemeenten met een een grote werkgelegenheidsverlies langs de A32 (Friesland) en in Noordoost-Overijssel.
Positief is de werkgelegenheidsontwikkeling in Noordoost-Groningen, de regio Amsterdam, een groot deel van de Veluwe en de Brabantse Kempen.

Figuur 4
Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente 2009-2013

Bron: LISA 2009, 2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies

Regio Groot Amsterdam grote winnaar en regio's Noordoost-Brabant en Den Haag grootste verliezers
De regio Groot Amsterdam is de regio met zowel de grootste bedrijvendynamiek als de grootste banengroei over de periode 2009-2013. Andere regio's die het goed doen zijn Noord-Drenthe, Flevoland, Veluwe en Zuidoost-Noord-Brabant.
De regio's Noordoost-Brabant, Gooi- en Vechtstreek en IJmond presteren onder gemiddeld op zowel de ontwikkeling van de werkgelegenheid als op de bedrijfsdynamiek. Ook een grote werkgelegenheidsregio als Den Haag presteert relatief slecht.
De regio's Groot-Rijmond, Noord-Overijssel en Zuidoost-Zuid-Holland kennen wel een bovengemiddelde werkgelegenheidsontwikkeling, maar hebben een relatief geringe bedrijvendynamiek. In West- en Midden-Noord-Brabant is de werkgelegenheidsontwikkeling onder gemiddeld, maar komen er wel bovengemiddeld veel bedrijven bij. Hetzelfde geldt voor Noord- en Zuidoost-Friesland.

Figuur 5
Ontwikkeling werkgelegenheid (verticaal) en aantal vestigingen (horizontaal) naar COROP 2009-2013 
(omvang werkgelegenheid bepaalt de omvang van de bol)

Bron: LISA 2009, 2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies

© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies, februari 2014