tag:blogger.com,1999:blog-50068594510150316432024-02-07T18:14:29.804-08:00Fanion Onderzoek en Advies, Economie, Ruimte en ArbeidsmarktBlog over ruimtelijk-economische thema's, regionale economie en arbeidsmarktHenry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.comBlogger15125tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-31944658383193101472021-06-11T06:04:00.001-07:002021-06-11T06:04:32.703-07:00<h1 style="text-align: left;"><span style="color: #0b5394;">Grote regionale verschillen in voorraad bedrijventerreinen</span></h1><div><br /></div><h4 style="text-align: left;"><span style="color: #0b5394; font-family: helvetica;">Inleiding</span></h4><div><span style="font-family: helvetica;">De beschikbaarheid van uitgeefbare bedrijventerreinen verschilt sterk binnen Nederland. Dit blijkt uit de resultaten van het Integraal Bedrijventerrein Informatiesysteem (IBIS) van de provincies per 1 januari 2020. De regio's Utrecht en Zuidwest-Friesland zitten naar verhouding het meest krap in hun voorraad bedrijventerreinen. Het meest ruim is het aanbod naar verhouding in de regio's Alkmaar en Delfzijl e.o.</span></div><div><span style="font-family: helvetica;"><br /></span></div><div><span style="font-family: helvetica;">Uiteraard moet bij deze analyse wel worden opgemerkt dat alle type aanbod op een hoop is gegooid. In de praktijk zijn er verschillende soorten vraag en verschillende soorten aanbod. Daar waar kwantitatief de voorraad ruim kan lijken te zijn, kan in de praktijk een mismatch zijn in de kwaliteiten van het verschillende aanbod.</span></div><div><span style="font-family: helvetica;"><br /></span></div><h4 style="text-align: left;"><span style="color: #0b5394; font-family: helvetica;">Totaal areaal</span></h4><div><span style="font-family: helvetica;">De regio Groot-Rijnmond heeft met 9.780 ha het grootste areaal bedrijventerreinen op gepaste afstand gevolgd door West-Noord-Brabant (5.402 ha) en Groot-Amsterdam (4.173 ha). Voor al deze regio's geldt dat ze beschikken over grote haventerreinen.</span></div><div><br /></div><div><i><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">Totaal areaal bedrijventerreinen per 1-1-2020, uitgegeven, direct en niet-direct uitgeefbaar</span></i></div><div><br /></div><div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMvFt60iC89YPN7GejmtPqloYpCV1XqppX2Uc6Gcc-VCX9RJV2YfRmJcwmUfWj0d1dfrqhxNeyzlv7b2RxLWhyDEMkHux-X9uKkpkCcFkL4xCZ1h6OS8J6g3dhJnOJ2etvgTtPiCwbwryV/s716/Areaal+per+corop.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="716" data-original-width="572" height="677" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMvFt60iC89YPN7GejmtPqloYpCV1XqppX2Uc6Gcc-VCX9RJV2YfRmJcwmUfWj0d1dfrqhxNeyzlv7b2RxLWhyDEMkHux-X9uKkpkCcFkL4xCZ1h6OS8J6g3dhJnOJ2etvgTtPiCwbwryV/w542-h677/Areaal+per+corop.jpg" width="542" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;"><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">Bron: IBIS 2020, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></td></tr></tbody></table><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><h4 style="clear: both; text-align: left;"><span style="color: #0b5394; font-family: helvetica;">Uitgeefbaar areaal</span></h4><div><span style="font-family: helvetica;">De regio Groot-Rijnmond heeft ook het grootste uitgeefbaar areaal bedrijventerreinen. Ook Groot-Amsterdam en West-Noord-Brabant staan in de top 4. Opvallend is dat Flevoland de tweede plek bezet met een totale voorraad uitgeefbaar areaal bedrijventerreinen van 810 ha. Hoog scoren ook de overige Brabantse regio's, Delfzijl e.o. (Eemshaven), Overige Groningen, Twente en Noord-Limburg. </span></div><br /></div><div><br /></div><div><i><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">Totaal uitgeefbaar areaal (direct en niet-direct) per 1-1-2020</span></i></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTpNc-T6icw2WAkO4HX2KNzRvwy6tc6C5JzWXuZ74h1veTBCID-Ron02EgefaFXIxAF2AqXPrftVgSwjZpxh26TW5SfiICMMqCbrxGDCoetee-2hvMXb9GgvYVNjpunpJtXfbiDtQJQx0J/s716/Uitgeefbaar+Areaal+per+corop.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="716" data-original-width="572" height="642" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTpNc-T6icw2WAkO4HX2KNzRvwy6tc6C5JzWXuZ74h1veTBCID-Ron02EgefaFXIxAF2AqXPrftVgSwjZpxh26TW5SfiICMMqCbrxGDCoetee-2hvMXb9GgvYVNjpunpJtXfbiDtQJQx0J/w513-h642/Uitgeefbaar+Areaal+per+corop.jpg" width="513" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;"><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">Bron: IBIS 2020, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></td></tr></tbody></table><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /><br /></div><h4 style="clear: both; text-align: left;"><span style="font-family: helvetica;">Uitgifte 2010-2019</span></h4><div><span style="font-family: helvetica;">In de periode 2010-2019 is de meeste bedrijfsgrond uitgegeven in de regio Groot-Rijnmond. In totaal ging het om 567 ha netto. Aansluitend volgen Noord-Limburg, Groot-Amsterdam, Veluwe, Flevoland en Zuidoost-Noord-Brabant. </span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><br /></div><i><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">Totaal uitgegeven areaal bedrijventerreinen 2010-2019</span></i><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKW7_HuV6dawmEgAsx8-dzoDqRJk2cDwvoNkiaPBqX_irzDPIdjsfnwIhcoQMeTiyTGS3C1MLid66lG4KzLLYxLHz2YsmwUojkSrRrXr2q-i-BVpNvUk7I6e4a4OyZ1oJJOdd_NQegV_ou/s760/Uitgifte+2010+-+2019.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="760" data-original-width="480" height="785" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKW7_HuV6dawmEgAsx8-dzoDqRJk2cDwvoNkiaPBqX_irzDPIdjsfnwIhcoQMeTiyTGS3C1MLid66lG4KzLLYxLHz2YsmwUojkSrRrXr2q-i-BVpNvUk7I6e4a4OyZ1oJJOdd_NQegV_ou/w496-h785/Uitgifte+2010+-+2019.jpg" width="496" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;"><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">IBIS, 2011 - 2020, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></td></tr></tbody></table><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><h4 style="clear: both; text-align: left;"><span style="font-family: helvetica;">Relatieve voorraad: voorraad versus uitgiftetempo</span></h4><div><span style="font-family: helvetica;">De regio's Utrecht en Zuidwest-Friesland zijn de regio's met relatief de kleinste voorraad bedrijventerreinen. De huidige voorraad is nog voldoende voor 4-5 jaar uitgifte. Dit blijkt uit een confrontatie van het langjarig gemiddelde uitgiftetempo (20 jaar gemiddelde) met de uitgeefbare voorraad. Ook veel regio's in Oost-Nederland hebben relatief een beperkte voorrraad en kunnen 5-10 jaar vooruit. Ruim in de voorraad zitten de regio's Delfzijl en omgeving (Eemshaven), Alkmaar e.o., Groot-Rijmond en Zeeuwsch-Vlaanderen. In die regio's is nog voor meer dan 20 jaar voorraad aan bedrijventerreinen. </span></div><div><span style="font-family: helvetica;"><br /></span></div><div><span style="font-family: helvetica;"><br /></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: left;"><i><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">Aantal jaren voorraad op basis van uitgeefbaar areaal en gemiddelde uitgifte over 20 jaar</span></i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjasVjKYIN_0J3qKrOgzEoJ3lpRHIZVQ_G2B-O3t0F3NPcJCBRTqs6a2SToCJAqL7aGsbae2sUEyBuHpqTi6YQpDCnTEl0Bw6pNO4210ecnA0dB1Z_mvoJD3joLdjmuXEejAvvmtmHYAPBZ/s2048/Jaren+voorraad+totaal.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1942" data-original-width="2048" height="606" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjasVjKYIN_0J3qKrOgzEoJ3lpRHIZVQ_G2B-O3t0F3NPcJCBRTqs6a2SToCJAqL7aGsbae2sUEyBuHpqTi6YQpDCnTEl0Bw6pNO4210ecnA0dB1Z_mvoJD3joLdjmuXEejAvvmtmHYAPBZ/w640-h606/Jaren+voorraad+totaal.jpg" width="640" /></a></div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><h4 style="clear: both; text-align: left;"><span style="font-family: helvetica;">Direct uitgeefbare voorraad</span></h4><div><span style="font-family: helvetica;">Lang niet alle bedrijventerreinen met een hard bestemmingsplan hebben ook kavels die <u>direct uitgeefbaar</u> zijn. Om diverse redenen kunnen gronden niet direct uitgeefbaar zijn. Zo kan het zijn dan dat gronden nog niet verworven zijn, de gronden nog bouwrijp gemaakt moeten worden of er zijn andere belemmeringen. Wanneer de direct uitgeefbare voorraad bedrijventerreinen wordt geconfronteerd met de langjarige gemiddelde uitgifte dan onstaat een ander beeld. De regio's Overig Groningen, Noord-Friesland, Zuidwest-Friesland, Kop van Noord-Holland, Leiden en Bollenstreek, Utrecht en Midden-Noord-Brabant hebben nog voor 'slechts' 2-4 jaar voorraad. Ook voor de regio's Zuidoost-Friesland, Delft en Westland, Overig Zeeland, West- en Zuidoost-Noord-Brabant, Zuidwest-Gelderland en Noord-Limburg is de direct uitgeefbare voorraad redelijk beperkt (4-6 jaar). Dit kan worden betiteld als een gezonde ijzeren voorraad. De andere regio's zitten ruimer in hun voorraad direct uitgeefbaar bedrijventerrein. Vooral in Drenthe en de regio's Alkmaar, Haarlem en IJmond hebben nog een flinke voorraad direct uitgeefbaar terrein. Dit geldt ook voor Groot-Rijnmond en Zeeuws-Vlaanderen.</span></div><div><br /></div><i><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">Aantal jaren voorraad op basis van <u>direct uitgeefbaar</u> areaal en gemiddelde uitgifte over 20 jaar.</span></i><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzqhqmqwhdtiIq-Kgg11E83A6x58PL0zx_uXzurDpUnJA7f2nuWKz_vbh806LSKGQ7Iki7VaRQDFYO8iFVlwZMxpL3NDsCK5hl9RU_d4I5g_7_FwMe7U_fqaeEhKlvhX-JpL90TJ0X3Gj6/s2048/jaren+direct+uitgeefbare+voorraad.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1894" data-original-width="2048" height="592" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzqhqmqwhdtiIq-Kgg11E83A6x58PL0zx_uXzurDpUnJA7f2nuWKz_vbh806LSKGQ7Iki7VaRQDFYO8iFVlwZMxpL3NDsCK5hl9RU_d4I5g_7_FwMe7U_fqaeEhKlvhX-JpL90TJ0X3Gj6/w640-h592/jaren+direct+uitgeefbare+voorraad.jpg" width="640" /></a></div><br /><h4 style="text-align: left;"><span style="font-family: helvetica;"><b>Conclusie</b></span></h4><div><span style="font-family: helvetica;">Uit de kwantitieve analyse van de voorraad bedrijventerreinen in Nederland blijkt dat er grote verschillen zijn tussen regio's. Met name Utrecht en Zuidwest-Friesland hebben nauwelijks nog terreinen uitgeefbaar. In het Noordoosten van het land (Drenthe en Groningen), de regio's in het zuiden van Noord-Holland en in Zeeuws-Vlaanderen zit men daarentegen ruim in het aanbod. </span><span style="font-family: helvetica;">Deze analyse zegt overigens niets over een eventuele kwalitatieve mismatch in regio's.</span></div><div><br /></div><div><br /></div><div><span style="font-family: helvetica;"><br /></span></div><div><span style="font-family: helvetica; font-size: x-small;">Bron: IBIS Enquête provincies, 2000 - 2020</span><div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /><br /><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /></div></div>Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0Koetshuislaan 34, 5146 BC Waalwijk, Nederland51.6732538 5.047604300000000651.6719231233255 5.0454585327880865 51.6745844766745 5.0497500672119147tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-92182838071959034432017-02-23T14:40:00.000-08:002017-02-23T14:41:35.951-08:00Werkgelegenheid in 2016 eindelijk door het hele land in de lift<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMjCk11I9s48W0KXOekh1GfphWoCA6wsvWOt8Mum2hWD_VJW_DqWgsTv89ps6CTkqCa-4VzHgGJhKagZqs1GRa6fHR6ltojFPeVvufTGO88hLsAieDmVeJS9M0RAKNRhc7DnPilw9DH891/s1600/Ontwikkeling+per+provincie.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; font-size: medium; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><br /></a>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Ook dit jaar heeft Fanion onderzoek & advies weer een korte analyse gemaakt van de werkgelegenheidsgegevens die </span><a href="http://www.lisa.nl/" style="font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif;" target="_blank">stichting LISA</a><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> op 21 februari 2017 publiceerde. Daarbij gaan we vooral in op de regionale verschillen.</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Dit is alweer de vijfde editie. </span><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white; color: #333333;">De edities </span><a href="http://fanionoena.blogspot.nl/2013/03/niet-overal-daalt-de-werkgelegenheid.html" style="background-color: white; text-decoration: none;" target="_blank"><span style="color: #9fc5e8;">2013</span></a><span style="background-color: white; color: #333333;">,</span><a href="http://fanionoena.blogspot.nl/2014/02/nederland-kleurt-rood-vrijwel-overal-is.html" style="background-color: white; color: #66cccc; text-decoration: none;" target="_blank"> </a><a href="http://fanionoena.blogspot.nl/2014/02/nederland-kleurt-rood-vrijwel-overal-is.html" style="background-color: white; text-decoration: none;" target="_blank"><span style="color: #9fc5e8;">2014</span></a>, <a href="http://fanionoena.blogspot.nl/2015/03/werkgelegenheid-profiteert-nog-niet-van.html" style="background-color: white; text-decoration: none;" target="_blank"><span style="color: #9fc5e8;">2015</span></a> en <a href="http://fanionoena.blogspot.nl/2016/04/ook-de-werkgelegenheid-begint-te.html" target="_blank"><span style="color: #9fc5e8;">2016</span></a><span style="background-color: white; color: #333333;"> zijn in eerdere blogs na te lezen.</span></span></div>
<span style="color: #444444; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i><b><br /></b></i></span>
<span style="color: #666666; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i><b style="background-color: white;">Brede opleving van de werkgelegenheid, maar alleen in West-Nederland weer op het niveau van voor de crisis</b></i></span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Nadat in 2014 de economische crisis voorbij was, waren pas in 2015 de eerste tekenen van herstel op de arbeidsmarkt te zien. In 2016 zit de werkgelegenheid pas weer redelijk breed over het land in lift, al blijven er regio's waar het nog niet goed gaat op de arbeidsmarkt.</span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">De werkgelegenheid in Nederland nam van 2015 op 2016 toe met 1,1%. Daarmee is de totale werkgelegenheid in 2016 weer bijna net zo groot als deze was in 2012.</span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">In het westen van het land zette de groei van de werkgelegenheid het eerst in en is het aantal banen inmiddels 1,8% groter dan in 2012. Ook in oosten van het land zette de groei op de arbeidsmarkt in 2014, maar daar ging de groei duidelijk minder hard. Over de hele periode 2012-2016 is hier nog een daling van de werkgelegenheid met 1,2% te zien. </span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">In het zuiden en noorden van het land is de crisis dieper en langduriger geweest. Pas tussen 2015 en 2016 is er sprake van een serieuze groei van banen. In Zuid-Nederland zit de werkgelegenheid nog 2,4% onder het niveau van 2012 en in noorden zelfs nog 2,9%.</span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="color: #666666; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Figuur 1 Ontwikkeling werkgelegenheid naar landsdeel</i></span><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwBNTwRCpaGC8y2veXGaNp6whX5V2OEUOMjUio_tZZdMJrTNexvs1JXrJiHpp25voNkVsPYhuNzXpiM2Wtldh9LAam1Bm5Xz8wYzHCwQIL9B9RkAyKnHlp_COr-V9_m4S3eMmq6giV7n4p/s1600/Ontwikkeling+per+landsdeel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="310" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwBNTwRCpaGC8y2veXGaNp6whX5V2OEUOMjUio_tZZdMJrTNexvs1JXrJiHpp25voNkVsPYhuNzXpiM2Wtldh9LAam1Bm5Xz8wYzHCwQIL9B9RkAyKnHlp_COr-V9_m4S3eMmq6giV7n4p/s640/Ontwikkeling+per+landsdeel.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 12.8px; text-align: left;"><span style="color: #444444; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Bron: LISA 2016, bewerking Fanion onderzoek & advies</i></span></td></tr>
</tbody></table>
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="color: #666666; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i><b>Flevoland hoogste groei, ook Zuid-Holland groeit sterk, grote verschillen in Zuid-Nederland</b></i></span><br />
<span style="color: #444444; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">De provincie Flevoland laat in 2016 de hoogste banengroei zien, terwijl in 2015 nog sprake was van lichte krimp. Zuid-Holland en Noord-Holland volgen op enige afstand, maar deze beide provincies groeien voor het tweede jaar op rij. Daarmee trekt de werkgelegenheid vooral aan in de Randstad. Alleen Utrecht blijft wat achter. In Zuid-Nederland zijn de verschillen groot. Enerzijds neemt het aantal banen in Noord-Brabant voor het tweede rij op jaar toe. In Limburg en Zeeland is er daarentegen nog altijd sprake van krimp van de werkgelegenheid. In Oost-Nederland ontlopen Gelderland en Overijssel elkaar niet veel. De ontwikkeling van de werkgelegenheid zit in beide provincies net onder het landelijk gemiddelde. In Noord-Nederland laat Friesland duidelijk een betere werkgelegenheidsontwikkeling zien dan de provincies Groningen en Drenthe.</span><br />
<i style="color: #444444; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;"><br /></i>
<i style="color: #444444; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif;">Figuur 2 Ontwikkeling werkgelegenheid 2015-2016 naar provincie</i><br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMjCk11I9s48W0KXOekh1GfphWoCA6wsvWOt8Mum2hWD_VJW_DqWgsTv89ps6CTkqCa-4VzHgGJhKagZqs1GRa6fHR6ltojFPeVvufTGO88hLsAieDmVeJS9M0RAKNRhc7DnPilw9DH891/s1600/Ontwikkeling+per+provincie.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="378" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMjCk11I9s48W0KXOekh1GfphWoCA6wsvWOt8Mum2hWD_VJW_DqWgsTv89ps6CTkqCa-4VzHgGJhKagZqs1GRa6fHR6ltojFPeVvufTGO88hLsAieDmVeJS9M0RAKNRhc7DnPilw9DH891/s640/Ontwikkeling+per+provincie.jpg" width="640" /></a><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 12.8px; text-align: left;"><i style="color: #444444; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 12.8px;">Bron: LISA 2016, bewerking Fanion onderzoek & advies</i></td></tr>
</tbody></table>
<span style="color: #444444; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="color: #444444; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<i style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Sterkste groei in de Randstad, Noord-Overijssel en Zuidoost-Brabant, krimp in noordoosten, zuidoosten en zuidwesten</b></i><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><br /></span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">In de Randstand en de perifere regio's daaromheen is het aantal banen het sterkst toegenomen. De zuidvleugel van de Randstad profiteert nu net zo sterk als de noordvleugel. Opvallend sterk is ook de banengroei in Zuidoost-Brabant en in Noord-Overijssel. De grensregio's profiteren duidelijk nog niet mee. In Oost-Groningen en Zuidoost-Drenthe is er nog sprake van krimp. Hetzelfde geldt voor Limburg en het gebied Zeeland/West-Brabant.</span><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><br /></span><br />
<i style="color: #444444; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;"><br /></i>
<i style="font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif;"><span style="color: #666666;">Figuur 3 Ontwikkeling werkgelegenheid 2015-2016 naar regio (COROP)</span></i><span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 12.8px;"><br /></span><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEid6ejmcvk5d0f99eYD4UKfctLtuELzDqLmOVoHLIZ8YJIOvIlH5_h1nD5LCoxOb8hs7RS8A2WRTQh0KoG-y8GYHXzu_EeXy94Eix-9fzRz9s2ABuXrFnpAjlmfjUZxSyjI0slXRKFtCpxX/s1600/Kaart+COROP_2015_2016.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="394" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEid6ejmcvk5d0f99eYD4UKfctLtuELzDqLmOVoHLIZ8YJIOvIlH5_h1nD5LCoxOb8hs7RS8A2WRTQh0KoG-y8GYHXzu_EeXy94Eix-9fzRz9s2ABuXrFnpAjlmfjUZxSyjI0slXRKFtCpxX/s640/Kaart+COROP_2015_2016.jpg" width="640" /></a><br />
<span style="color: #666666; font-size: 12.8px;"><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: x-small;"><i>Bron: LISA 2016, bewerking Fanion onderzoek & advies</i></span></span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><br /></span>
<span style="color: #666666; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><b><i><br /></i></b></span>
<span style="color: #666666; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><b><i>Regio Groot-Amsterdam grootste banenmotor, Noord-Overijssel en Rijnmond volgen. In oosten van Groningen en Drenthe en Limburg sterkste daling</i></b></span><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><br /></span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">In een groot deel van de Randstad is het aantal banen weer boven het niveau van 2012. Met name Groot-Amsterdam springt eruit met een groei van 7,8%. Deze regio is met recht de grootste banenmotor van Nederland te noemen. Ook in Noord-Overijssel en Zuidoost-Brabant ligt de werkgelegenheid weer boven het niveau van toen. De grootste afname in werkgelegenheid is in het noordoosten van Groningen en in Zuidoost-Drenthe. Ook in Noord-, Midden- en Zuid-Limburg is het aantal banen nog ver verwijderd van het niveau van 2012.</span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><br /></span>
<i style="color: #444444; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;">Figuur 4 Ontwikkeling werkgelegenheid 2012-2016 naar regio (COROP)</i><br />
<img height="482" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrqzVvluyUACwgltFd0dqM7YiYKQLqATNSBF2Sx2zssnim27FHElMcADygxAwCoVkriDlFPjSsikNdwWl-6zdVp1F0XazhF6YUQYfT53Kfgq879PkaVRh8dBcTcDJcws9CWbc-pQGhb1p6/s640/Kaart+COROP_2012_2016.jpg" style="font-size: 12.8px;" width="640" /><span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 12.8px;"><br /></span><i style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;">Bron: LISA 2016, bewerking Fanion onderzoek & advies</i><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><br /></span>
<b style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif;"><i>Randstad groeit zowel qua bedrijfsdynamiek als werkgelegenheid het hardst</i></b><span style="color: #444444; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 12.8px;"><span style="font-size: small;"><br /></span></span><br />
<span style="color: #444444; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 12.8px;"><span style="font-size: small;">In de regio Groot-Amsterdam groeit niet alleen de werkgelegenheid hard, maar neemt ook het aantal vestigingen veel harder toe dan gemiddeld in Nederland. Alleen de regio Groot-Rijnmond kent over de periode 2012-2016 een sterkere groei van het aantal vestigingen. Opvallend is dat ook andere regio in Zuid-Holland een bovengemiddeld sterke groei van het aantal vestigingen kennen. Noord-Holland kent daarentegen met Kop van Noord-Holland en de regio Alkmaar twee regio's die een lage bedrijvendynamiek hebben en daarnaast een ontwikkeling van de werkgelegenheid die lager is dan gemiddeld.<br /><br />Zuidoost-Brabant en Noord-Overijssel hebben een bovengemiddelde banengroei, maar de groei van het aantal vestigingen is over de periode 2012-2016 lager dan gemiddeld in Nederland.<br />In veel van de regio's in de overgangszone tussen de Randstad en de periferie schommelt de ontwikkeling van het aantal vestigingen rond het gemiddelde.<br /><br />De regio's waarvan is geconstateerd dat de werkgelegenheid sterk is teruggelopen tussen 2012 en 2016 laten ook een afname van het aantal bedrijven zien. Dit geldt voor de regio's in Groningen, Drenthe, maar ook in de Achterhoek. In Limburg is het aantal vestigingen wel toegenomen, maar de groei ligt onder het gemiddelde van Nederland.</span></span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<i><span style="color: #666666; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Figuur 5 Ontwikkeling vestigingen en werkgelegenheid 2012-2016 naar regio (COROP)</span></i><span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 12.8px;"><br /></span><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-St8ajTqCNqLbmmOqkj_Q9aRbObqktnytdSBS8tKLI7P5MiPCtpg8pNkTFMucqUWEV_0rg7VDuUKJEmR0ffJ8fwPQpOrcGi0FCc5IS85JS-z_Ubf-KSaGzwRuSEpzuN2ZXh4nYwlC1_5d/s1600/Bollengrafiek+2012_2016.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-St8ajTqCNqLbmmOqkj_Q9aRbObqktnytdSBS8tKLI7P5MiPCtpg8pNkTFMucqUWEV_0rg7VDuUKJEmR0ffJ8fwPQpOrcGi0FCc5IS85JS-z_Ubf-KSaGzwRuSEpzuN2ZXh4nYwlC1_5d/s1600/Bollengrafiek+2012_2016.jpg" /></a><span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 12.8px;"><br /></span><br />
<i style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;">Bron: LISA 2016, bewerking Fanion onderzoek & advies</i><span style="color: #444444; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: 12.8px;"><span style="font-size: small;"><br /></span></span><br />
<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;"><b><i><span style="color: #666666;"><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Ontwikkeling naar gemeente
laat genuanceerder beeld zien</span><br />
</span></i></b><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><br />Wanneer wordt ingezoomd op het
geografisch schaalniveau van gemeenten dan ontstaat een wat genuanceerder
beeld. In het Noorden zijn het vooral de gemeenten langs de Rijksweg A7 waar
nog krimp van banen is tussen 2015 en 2016. Ook de gemeenten ten zuiden van de
A1 in Overijssel laten nog krimp zien. Hetzelfde kan worden gezegd voor de
gemeenten in de<span style="color: #666666;"> </span>Limburgse grensregio waar de A73 doorheen kruist. In Zeeland is
over het algemeen wel sprake van krimp, maar er is wel groei in Zuid-Beveland.<br />
In de regio Groot-Amsterdam groeit het aantal banen in Amstelveen het hardst,
maar is er een sterke krimp in de gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude. Ook in
de provincie Utrecht is het beeld wisselend.</span><br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br />
<!--[endif]--><i style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;"><br /></i><i><br /><span style="color: #666666; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Figuur 6 Ontwikkeling werkgelegenheid 2015-2016 naar gemeente</span></i><b style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: medium;"><i><br /></i></b><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIZHxYf0B4tl7u_tx5eNydZtMRfsofj8VR6Yfqqft3UfheDqr5iV37EeN7hD4BAcQ5IYvKVucO8Z3m293P8AzpBgimJZPWAJc0EtyP2sE3YbSo5MA6qmC6JC7TrN7HqM2DpzoTK2H2fcnC/s1600/Ontwikkeling+2015_2016.jpg" imageanchor="1" style="font-size: medium; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="474" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIZHxYf0B4tl7u_tx5eNydZtMRfsofj8VR6Yfqqft3UfheDqr5iV37EeN7hD4BAcQ5IYvKVucO8Z3m293P8AzpBgimJZPWAJc0EtyP2sE3YbSo5MA6qmC6JC7TrN7HqM2DpzoTK2H2fcnC/s640/Ontwikkeling+2015_2016.jpg" width="640" /></a><span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span><i style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;">Bron: LISA 2016, bewerking Fanion onderzoek & advies</i><span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></td></tr>
</tbody></table>
<i style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-weight: bold;">Een aantal gemeenten trekken de kar over de periode 2012-2016</i><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Over de periode 2006-2012 zijn er drie regio's waar de werkgelegenheid duidelijk in de lift zit. In de eerste plaats is dat Amsterdam en de omliggende gemeenten. Ook de regio Zwolle/Kampen en Dronten/Noordoostpolder zit duidelijk in de lift. In Zuidoost-Brabant komt de banengroei vooral door positieve ontwikkelingen in Eindhoven/Veldhoven en Heeze-Leende. Ook de gemeenten langs het oostelijk deel van de A15 laten allemaal een plus zien. Opvallend goed scoren verder de Brabantse gemeenten aan de grens met België, zowel in Kempen als in Midden- en West-Brabant.</span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Dit is zeker opvallend in vergelijking tot de gemeenten die grenzen aan Duitsland, die vrijwel allemaal een flinke daling van werkgelegenheid laten zien. Dit geldt vooral voor het noordoosten en zuidoosten van Nederland. Ook de regio Noordwest-Holland is het aantal banen fors gedaald over de periode 2012-2016. Ook Zeeuws-Vlaanderen en een groot deel van West-Brabant kleur overwegend rood.</span><br />
<span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="color: #666666;"><b><i><br /></i></b></span></span><i style="font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif;"><span style="color: #666666;">Figuur 7 Ontwikkeling werkgelegenheid 2012-2016 naar gemeente</span></i><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiuyeA8LKxxNf-AEB01-rfojDHP4GSYdsT-kA_scBm6wRaH0kz58Cl_i-rMpcT-MSkbAUfOU8FTh11uea38a6LP2x5RR4rn0JnDNo-AtfDdHJkkA-ggt9BmVc586mnuskAskRi_7eeuXENF/s1600/Ontwikkeling+2012_2016.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="436" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiuyeA8LKxxNf-AEB01-rfojDHP4GSYdsT-kA_scBm6wRaH0kz58Cl_i-rMpcT-MSkbAUfOU8FTh11uea38a6LP2x5RR4rn0JnDNo-AtfDdHJkkA-ggt9BmVc586mnuskAskRi_7eeuXENF/s640/Ontwikkeling+2012_2016.jpg" width="640" /></a></div>
<i style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;">Bron: LISA 2016, bewerking Fanion onderzoek & advies</i><br />
<i style="color: #666666; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: small;"><br /></i>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #666666; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b><i>Conclusie</i></b></span></span><br />
<span style="color: #333333; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white;"><br /></span></span>
<span style="color: #333333; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white;">Tussen 2015 en 2016 zet de groei van de werkgelegenheid serieus door. Alleen in Drenthe en Groningen en grote delen van Limburg en Zeeland is nog sprake van een afname van het aantal banen.</span></span><br />
<span style="color: #333333; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="background-color: white;">Met name in de Randstad en in Noord-Overijssel is de werkgelegenheid weer boven het niveau van 2012 en kan worden gesteld dat men de crisis volledig te boven is. </span></span><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif;">De regio Groot-Amsterdam laat zowel op bedrijvendynamiek en groei van de werkgelegenheid de hoogste groei zien, maar ook de Zuidvleugel van de Randstad trekt sterk aan.</span><br />
<span style="background-color: white; color: #333333;"><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: x-small;"><br /></span></span>
<br />
<span style="background-color: white; color: #333333;"><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: x-small;"><br /></span></span>
<span style="background-color: white; color: #333333;"><span style="font-family: "helvetica neue" , "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: x-small;">© Henry de Vaan, Fanion onderzoek & advies </span></span>Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-88749909930206700382016-04-11T02:07:00.002-07:002016-04-11T02:43:02.320-07:00Ook de werkgelegenheid begint te profiteren van de aantrekkende economieDe werkgelegenheid lijkt in 2015 de eerste tekenen van herstel zien. In ruim 41 procent van de gemeenten is de werkgelegenheid toegenomen, 5 procent blijft gelijk in werkgelegenheid en 54 procent heeft het aantal banen nog zien dalen. Met name langs de Rijkswegen A2, A50 en A1 lijkt het herstel zich te hebben ingezet. De regio Amsterdam en Noord-Overijssel laten over de hele periode 2011-2015 de beste ontwikkeling zien. Minder goed gaat het in Drenthe en Limburg en delen van Zuid-Holland en Groningen.<br />
Een en ander blijkt uit de werkgelegenheidscijfers van <a href="http://www.lisa.nl/" target="_blank">Stichting LISA</a> die recent beschikbaar zijn gekomen. Al enkele jaren op rij maakt Fanion onderzoek & advies hier een korte analyse van. De edities <a href="http://fanionoena.blogspot.nl/2013/03/niet-overal-daalt-de-werkgelegenheid.html" target="_blank">2013</a>,<a href="http://fanionoena.blogspot.nl/2014/02/nederland-kleurt-rood-vrijwel-overal-is.html" target="_blank"> 2014</a> en <a href="http://fanionoena.blogspot.nl/2015/03/werkgelegenheid-profiteert-nog-niet-van.html" target="_blank">2015</a> zijn in eerdere blogs na te lezen.<br />
<br />
<h3>
Kleine groei werkgelegenheid overall</h3>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
Na jaren van werkgelegenheidsdaling is de werkgelegenheid is tussen 2014-2015 landelijk met 0,1% toegenomen. Toch is de werkgelegenheid nog altijd 2,5% lager dan hij was in 2011.<br />
Het aantal banen is vooral toegenomen in de landsdelen West en Oost. In Noord-Nederland en Zuid-Nederland is ook in 2015 nog sprake van een werkgelegenheidsdaling, hoewel er wel sprake is van afvlakking.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="color: #999999;">Figuur 1</span><br />
Ontwikkeling werkgelegenheid naar landsdeel 2011-2015 (index: 2011 = 100)<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheVFmU8aQlxIJHKZyLLSteqZwkqrbxIwKERj8xdAzIaivt5mv_7YVb0e2G6947v_6sk6LHF8mFltu9Mf7m11inhD9IR0p2Vy4AESwXFOoBI0oEf9A6OcBCGc2Onp5aCvmhVuggkHJuW967/s1600/WP+naar+landsdeel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="372" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheVFmU8aQlxIJHKZyLLSteqZwkqrbxIwKERj8xdAzIaivt5mv_7YVb0e2G6947v_6sk6LHF8mFltu9Mf7m11inhD9IR0p2Vy4AESwXFOoBI0oEf9A6OcBCGc2Onp5aCvmhVuggkHJuW967/s640/WP+naar+landsdeel.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;"><div style="text-align: right;">
<div style="text-align: left;">
Bron: LISA 2011-2015, bewerking Fanion onderzoek & advies</div>
</div>
</td></tr>
</tbody></table>
<h3>
Noord-Holland en Overijssel werkgelegenheidsgroei; Limburg en Drenthe daling</h3>
In Noord-Holland (1,3%) en Overijssel (0,7%) is de arbeidsmarkt duidelijk aan het aantrekken. Ook Utrecht (0,4%), Noord-Brabant (0,1%) en Gelderland (0,1%) laten voor het eerst sinds jaren weer een groei in werkgelegenheid zien.<br />
Slecht gaat het nog altijd in Limburg (-1,3%), Drenthe (-1,0%) en Zuid-Holland (-0,6%) waar nog altijd sprake is van een behoorlijke afname van het aantal banen.<br />
<br />
<span style="color: #999999;">Figuur 2</span><br />
Ontwikkeling werkgelegenheid naar provincie 2011-2015<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh1BFAl2xQ6z-3QgkqBX9PcouKRCjDk4gHVbHmG_2fgcPoh3UDoO__nmdBhIpbYQr9PVL3gt50XK4vr-KZwInOf5TOl0453-Ijq1Am2qsQRQO6rz2jRQMBmdzA9PEcr2WFkvRCFD0-t9qYe/s1600/WP+naar+provincie.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="406" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh1BFAl2xQ6z-3QgkqBX9PcouKRCjDk4gHVbHmG_2fgcPoh3UDoO__nmdBhIpbYQr9PVL3gt50XK4vr-KZwInOf5TOl0453-Ijq1Am2qsQRQO6rz2jRQMBmdzA9PEcr2WFkvRCFD0-t9qYe/s640/WP+naar+provincie.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 12.8px; text-align: right;">Bron: LISA 2011-2015, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<h3>
<span style="font-size: 12pt;">Grote verschillen binnen
provincies: met name Groot Amsterdam en Noord-Overijssel in de lift</span><o:p></o:p></h3>
<div style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt;">
De ontwikkeling binnen provincies
is alles behalve uniform. Ook tussen de verschillende deelregio's zijn er
aanmerkelijke verschillen. <span style="font-size: 8.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt;">
<br /></div>
<h3>
<span style="font-size: 12pt;">2011-2015</span><o:p></o:p></h3>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
Nog bijna
nergens is de werkgelegenheid in 2015 op het niveau van 2011. Vooral in Limburg
en de grensregio's als de Achterhoek, Zuidoost-Drenthe is het aantal banen
flink gedaald gedurende de crisis. Uitzonderingen vormen de regio's
Groot-Amsterdam en Noord-Overijssel waar in 2015 de werkgelegenheid wel groter
is dan in 2011. Opvallend is wel dat de Zaanstreek een
flink banenverlies laat zien, terwijl het naastgelegen Groot-Amsterdam het juist zo goed doet.</div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="color: #999999; font-size: 13.5pt;">Figuur 3</span><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
Ontwikkeling werkgelegenheid naar COROP 2011-2015<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgte5LUKVqSFynbL9kyeRw-9JzXiJ9kmi3TFnJq4nfkV-nFMGDZ1a0E6Vw78t_NTm69p_wFkdzLcMaimkNneR3rBi-CKaBrIGYttM0aKEGpI1sQrLoVEoVQdpUEkW1m7L5tXTs8M-fXZZCL/s1600/WP+naar+Corop+2011-2015.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="584" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgte5LUKVqSFynbL9kyeRw-9JzXiJ9kmi3TFnJq4nfkV-nFMGDZ1a0E6Vw78t_NTm69p_wFkdzLcMaimkNneR3rBi-CKaBrIGYttM0aKEGpI1sQrLoVEoVQdpUEkW1m7L5tXTs8M-fXZZCL/s640/WP+naar+Corop+2011-2015.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: right;"><span style="font-size: 12.8px; text-align: start;">Bron: LISA 2011-2015, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<h3>
<span style="font-size: 12pt;">2014-2015</span><o:p></o:p></h3>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
In 2014 -
2015 laten vooral de regio's rond de Rijksweg A2 van Eindhoven tot en met
Amsterdam een toename in werkgelegenheid zien. In Overijssel hebben alle
regio's al te maken met een toename van het aantal banen. Opvallend is tevens
de positieve ontwikkeling in de regio Den Haag en Delft, waar lang sprake
was van werkgelegenheidsdaling. In de rest van Zuidwest-Nederland gaat het nog
altijd niet goed en is nog altijd sprake van een daling van het aantal banen.
Hetzelfde geldt voor de regio's in de provincie Limburg.<span style="font-size: 8.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="color: #999999; font-size: 13.5pt;">Figuur 4</span><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
Ontwikkeling werkgelegenheid naar COROP 2011-2015<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXWPyt_XpHQP0X1rpdWmBt1QDXJbMHgw3cbfbbAjkBC8mwuOrYH3s7Rf2Sds8LQMBwrjBYZ9ESt1ICFbM6bq89flU4rDVsnEsmhLhAqtVsssBTiz_6UQ5vBAYszlG7kZB-fJGwFYxFVdWR/s1600/WP+naar+Corop+2014-2015.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="518" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXWPyt_XpHQP0X1rpdWmBt1QDXJbMHgw3cbfbbAjkBC8mwuOrYH3s7Rf2Sds8LQMBwrjBYZ9ESt1ICFbM6bq89flU4rDVsnEsmhLhAqtVsssBTiz_6UQ5vBAYszlG7kZB-fJGwFYxFVdWR/s640/WP+naar+Corop+2014-2015.jpg" width="640" /></a></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
</div>
<div style="text-align: right;">
<span style="font-size: 12.8px;">Bron: LISA 2015, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></div>
<br />
<h3>
<span style="font-size: small;">
Regio Amsterdam veruit grootste economische dynamiek</span></h3>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-size: 13.5pt;">De
regio Amsterdam is tussen 2011 en 2015 de onbetwiste nummer 1 als het het gaat
om de economische dynamiek. Nergens is het aantal bedrijven sterker
toegenomen en nergens is de werkgelegenheid harder gegroeid. Andere regio's die
het goed doen zijn: Noord-Overijssel, Zuidwest-en Zuidoost-Friesland, de
Veluwe, Utrecht, Arnhem-Nijmegen, Zuidoost-Brabant en Haarlem en omgeving.<o:p></o:p></span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-size: 13.5pt;">Een
klein aantal regio's heeft het werkgelegenheidsverlies weliswaar beperkt weten te houden, maar
blijft wel achter in de groei van het aantal bedrijven. Het gaat onder meer om
Noordoost-Noord-Brabant, Kop van Noord-Holland, Leiden en de Bollenstreek,
Overig Groningen en Alkmaar en omgeving.<o:p></o:p></span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-size: 13.5pt;">Andere
regio's hebben wel een goede groei van het aantal bedrijven, maar een daling in
het aantal banen. Dit geldt onder meer voor Den Haag en omgeving,
West-en Midden-Noord-Brabant, Noord-Friesland, de Achterhoek en
Zuid-Limburg.<o:p></o:p></span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-size: 13.5pt;">Tot
slot is er een groep regio's met een lage dynamiek. Hier is het verlies aan
banen groter dan gemiddeld, maar is tevens sprake van een lage groei van het
aantal bedrijven. Het slechtst gaat het in de regio Zuidoost-Zuid-Holand,
Oost-Zuid-Holland, Zuidoost-Drenthe, Delfzijl e.o.. Maar ook de grote werkgelegenheidsregio
Groot-Rijnmond hoort tot deze categorie.<o:p></o:p></span></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="color: #999999; font-size: 13.5pt;">Figuur 5</span><span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt;">
<span style="font-size: 13.5pt;">Ontwikkeling
werkgelegenheid en vestigingen naar COROP 2011-2015<span style="font-size: 13.5pt;"><o:p></o:p></span></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgaCbBXRCOVVxWDNXDBkIqLsaWjBHCOq3_KQk5EJkO8GsgqeErxUXYAsBEOxjaEfG1wuMnVTMnm4C4R7GuDFm-gt1can-VEUusudPI8PJBNzn0TZyukjx6DZfJwmtYn31z8wgZK2OYQJU3C/s1600/Kruistabel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="529" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgaCbBXRCOVVxWDNXDBkIqLsaWjBHCOq3_KQk5EJkO8GsgqeErxUXYAsBEOxjaEfG1wuMnVTMnm4C4R7GuDFm-gt1can-VEUusudPI8PJBNzn0TZyukjx6DZfJwmtYn31z8wgZK2OYQJU3C/s640/Kruistabel.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><div style="text-align: right;">
<span style="font-size: 12.8px;">Bron: LISA 2015, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></div>
<span style="text-align: right;"></span><br />
<div style="text-align: left;">
<span style="text-align: right;"><br /></span></div>
<span style="text-align: right;">
</span>
<h3 style="text-align: left;">
<span style="text-align: right;">
<span style="font-size: small;">
Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente</span></span></h3>
<span style="text-align: right;">
<div style="text-align: left;">
<h4>
<span style="font-size: small;">2011-2015: daling banen over vrijwel de gehele linie</span></h4>
</div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">Tussen 2011-2015 is vrijwel is in 75% van alle gemeenten de werkgelegenheid gedaald onder invloed van de economische crisis. 25% van de gemeente heeft het aantal banen zien groeien. Groei van werkgelegenheid zat er rond Amsterdam en Schiphol (gemeente Haarlemmermeer), Ook de gemeente Zwolle en de regio daaromheen (Voorst, Olst-Wijhe, Dalfsen) deed het goed. </span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">Ook op de Veluwe en een deel van Twente was bij veel gemeenten sprake van een lichte banengroei. Dit geldt tot slot ook voor Zuidoost-Brabant, waar met name de regio De Kempen het goed doet.</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">De gemeenten met banenverlies zitten hoofdzakelijk in het Noorden van Nederland. Ook in de zuidvleugel van de Randstad en in West-Brabant hebben veel gemeenten werkgelegenheid ingeleverd. Dit geldt ook voor De Achterhoek, Noord- en Zuid-Limburg en een groot deel van Noordoost-Brabant.</span></div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
<div style="font-size: medium; margin: 0cm 0cm 0.0001pt;">
<span style="color: #999999; font-size: 13.5pt;">Figuur 6</span></div>
<div style="font-size: medium; margin: 0cm 0cm 0.0001pt;">
<span style="font-size: 13.5pt;">Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente, 2011-2015</span></div>
</div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8j6vZZmB-tddQF-rdBdqefU57r-r_gl5Nec_-uYIG5seMIFTHA4DtL4uTRYAmyIU_hGTzwOxdo_fNFqDmP9tFW_oUEYt1CvZstajpzGNPVhyphenhyphenghBZnz5v5el7dxB7Io3hC79qip0nxsI5Y/s1600/WP+naar+gemeente+2011-2015.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="576" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8j6vZZmB-tddQF-rdBdqefU57r-r_gl5Nec_-uYIG5seMIFTHA4DtL4uTRYAmyIU_hGTzwOxdo_fNFqDmP9tFW_oUEYt1CvZstajpzGNPVhyphenhyphenghBZnz5v5el7dxB7Io3hC79qip0nxsI5Y/s640/WP+naar+gemeente+2011-2015.jpg" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: right;">
<span style="font-size: 12.8px;">Bron: LISA 2015, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></div>
<h4 style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">2014-2015: duidelijke tekenen van herstel</span></h4>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">Tussen 2014 en 2015 is de arbeidsmarkt zich duidelijk aan het herstellen. Ruim 40 procent van de gemeenten laat een stijging van de werkgelegenheid zien, bij 8 procent is het aantal banen ongewijzigd en 54 procent heeft nog te maken met een daling van de werkgelegenheid.</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">De gemeenten op de assen A2, A50 en A1 lijken het relatief goed te doen. </span><span style="font-size: small;">Opvallend is de positieve ontwikkeling in Twente en Zuidwest-Overijssel (Voorst, Deventer, Olst-Wijhe en Raalte). Ook delen van West-Brabant, Noordoost-Brabant, Het Groene-Hart en Rivierenland laten banengroei zien. Verder kleuren ook grote delen Zeeland opvallend groen. Ook de regio Den Haag - Delft laat een mooi herstel zien na jaren van banenverlies.</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">Toch gaat het nog niet overal goed. De gemeenten met een flinke daling in werkgelegenheid concentreren zich in Noord- en Oost-Groningen, Drenthe, Leiden/Alphen a/d Rijn en Noord- en Midden-Limburg. Ook een groot deel van de provincie Flevoland kleurt rood.</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<div style="font-size: medium; margin: 0cm 0cm 0.0001pt;">
<span style="color: #999999; font-size: 13.5pt;">Figuur 7</span></div>
<div style="font-size: medium; margin: 0cm 0cm 0.0001pt;">
<span style="font-size: 13.5pt;">Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente, 2011-2015</span></div>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoopDr2DN-FHubcI4xQ_1FKMCZ8mIbWM5P1296DuFDEPFBQTDO7RWNbXdbSu62JzzDH7GXyQyeI0lwyVbEw6QKxq0l5_b71Lu5NAXltwgNJwlmceDIDtFNTp4KEGS4TJole187wBAtq2_R/s1600/WP+naar+Gemeente+2014-2015.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="576" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoopDr2DN-FHubcI4xQ_1FKMCZ8mIbWM5P1296DuFDEPFBQTDO7RWNbXdbSu62JzzDH7GXyQyeI0lwyVbEw6QKxq0l5_b71Lu5NAXltwgNJwlmceDIDtFNTp4KEGS4TJole187wBAtq2_R/s640/WP+naar+Gemeente+2014-2015.jpg" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div>
<span style="font-size: 12.8px;">Bron: LISA 2015, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<h3 style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">Conclusie</span></h3>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;">Het herstel van de arbeidsmarkt wordt langzaam ingezet. 41 procent van de gemeenten heeft de werkgelegenheid zien toenemen. In 2015 is bij 75 procent van de gemeenten het aantal banen nog lager dan in 2011. Een heel duidelijk ruimtelijk patroon is er niet. Toch lijken vooral de Rijkswegen A2, A50 en A1 de assen waarlangs de werkgelegenheid zich als eerste herstelt. Delen van Groningen en Limburg hebben het nog altijd moeilijk. De onbetwiste banenmotor van Nederland is de regio Amsterdam. Daar is zowel de grootste groei in werkgelegenheid als de grootste bedrijvendynamiek.</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<div class="MsoNormal">
© Henry de Vaan, Fanion
onderzoek & advies <o:p></o:p></div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</span></td></tr>
</tbody></table>
<div style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;">
<span style="font-size: 12.8px; text-align: right;"><br /></span></div>
<div style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: left;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
</div>
<div style="text-align: left;">
</div>
<div style="text-align: left;">
</div>
Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-40607500815676059722016-03-25T07:11:00.001-07:002016-03-25T07:36:10.365-07:00Noordvleugel Randstad en Zuidoost-Brabant/Noord-Limburg trekken de kar<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
Deze blog is een actualisatie van mijn eerdere <a href="http://blogspot.nl/2013/09/regios-a2-as-duidelijk-motor-van-de.html" target="_blank">blog uit september 2013</a> waarin ontwikkeling van het Bruto Regionaal Product (BRP) naar <a href="http://www.cbs.nl/nl-nl/menu/methoden/toelichtingen/alfabet/c/coropgebieden.htm" target="_blank">COROP</a> is afgezet tegen de ontwikkeling van het arbeidsvolume over de periode 1996-2012. Inmiddels heeft het CBS voorlopige cijfers over 2013 en 2014 gepubliceerd. Een mooie gelegenheid om te kijken of er wijzigingen zijn in de regionale ontwikkeling tussen de COROP-regio's.<br />
<br />
<h2>
Baanloze Groei</h2>
Het landelijke BBP tegen marktprijzen is tussen 2010 en 2014 met 4,9% toegenomen van € 632 miljard Euro naar 662,8 miljard Euro in 2014. In dezelfde periode daalde het arbeidsvolume, gemeten in arbeidsjaren, met 1,1% van 7,06 miljoen naar 6,98 miljoen. In feite is daarmee sprake van een baanloze groei, waarbij er wel groei in de economie is, maar dit niet leidt tot meer werkgelegenheid.<br />
<br />
<span style="color: #666666;"><i>Figuur 1: Ontwikkeling BBP en Arbeidsvolume in arbeidsjaren, 2010-2014, Nederland</i></span><br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjps4qFqAgDEEwFYAddRcA3JD6M7wEuANUQamQdz12QW7i-NzkIHaGS9bdAPGtXPzSajOfqrLok8Si8NpFHxXb5oWU63Hun2aBLmCpN-7vAJiXxEpVsclt8xpzYnsxLbuIDNkRypem3M11m/s1600/ontw+Nederland2.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="384" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjps4qFqAgDEEwFYAddRcA3JD6M7wEuANUQamQdz12QW7i-NzkIHaGS9bdAPGtXPzSajOfqrLok8Si8NpFHxXb5oWU63Hun2aBLmCpN-7vAJiXxEpVsclt8xpzYnsxLbuIDNkRypem3M11m/s640/ontw+Nederland2.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><div style="text-align: left;">
<span style="font-size: 12.8px;">Bron: CBS Statline, bewerking Fanion onderzoek en Advies</span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: 12.8px;">**) 2013 en 2014 (nader) voorlopig</span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<ol>
<li><span style="color: #666666;"><i><br /></i></span></li>
</ol>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<h2>
Regionale verschillen </h2>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<h3>
Omvang BRP</h3>
De grootste bijdrage aan het BBP leveren de regio's rond de grote steden: Groot Amsterdam (€ 88,9 mrd), Groot Rijnmond (€ 60,7 mrd), Utrecht (€ 58,4 mrd), Agglomeratie Den Haag (€ 34,0 mrd). Metropoolregio Eindhoven volgt op de voet met € 33,5 mrd. Overig Groningen (€ 24,2 mrd) heeft ook altijd een relatief sterke positie vanwege de gaswinning in dat gebied.<br />
<br />
<span style="color: #666666;"><i>Figuur 2: Bruto Regionaal Product naar COROP in 2014</i></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxNIpMM5lqtzfZIJWpmQUk83MgBsnxwyH03dUYgRIPV2ksBv0hJOGcEi39hy0rYUYVSVCHxUf_jVso087zuiZ_qmysY-DOoykNqNQ7mzDYd2lPPEN7yzE0GvGtb-M7GylBXt17j0lBVjGP/s1600/BRP+naar+regio+def+1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxNIpMM5lqtzfZIJWpmQUk83MgBsnxwyH03dUYgRIPV2ksBv0hJOGcEi39hy0rYUYVSVCHxUf_jVso087zuiZ_qmysY-DOoykNqNQ7mzDYd2lPPEN7yzE0GvGtb-M7GylBXt17j0lBVjGP/s640/BRP+naar+regio+def+1.jpg" width="593" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<h3 style="clear: both; text-align: left;">
Omvang Arbeidsvolume</h3>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
Het arbeidsvolume laat nagenoeg hetzelfde beeld zien. De grootste arbeidsmarkten zijn de regio's Groot-Amsterdam, Groot Rijnmond en Utrecht. Deze worden gevolgd door de intermediaire regio's Veluwe, Arnhem-Nijmegen, Noordoost- en Zuidoost-Noord-Brabant en West-Noord-Brabant.<br />
<br />
<i style="color: #666666;">Figuur 3: Bruto Regionaal Product naar COROP in 2014</i><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7Cjwvs6dp4OLwqW8V0XVyR1kxnoOVNj33vCD_9S2BtRTL_q9BKgUQ8kniSwMW5HDd6Ded_a6BwTvWbj8hykRhrtHxd88I8fxAp53FK4zbhaiZhFhINiyTg1SaUAx_LAVg5cPqYQDBqcE_/s1600/AV+2014+naar+Corop+Def.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7Cjwvs6dp4OLwqW8V0XVyR1kxnoOVNj33vCD_9S2BtRTL_q9BKgUQ8kniSwMW5HDd6Ded_a6BwTvWbj8hykRhrtHxd88I8fxAp53FK4zbhaiZhFhINiyTg1SaUAx_LAVg5cPqYQDBqcE_/s640/AV+2014+naar+Corop+Def.jpg" width="570" /></a></div>
<b style="color: #0b5394; font-family: calibri; font-size: 14.85px; line-height: 20px;"><br /></b>
<br />
<i><span style="color: #666666; font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><span style="font-size: 14.85px; line-height: 20px;"><span style="color: #444444;">Tabel 1 </span></span><span style="background-color: white; font-size: 15px; line-height: 20px;">Overzicht </span><a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/COROP" style="font-size: 15px; line-height: 20px; text-decoration: none;" target="_blank">COROP</a><span style="background-color: white; font-size: 15px; line-height: 20px;"> gebieden</span></span></i><br />
<br />
<h4>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color: white; border-collapse: collapse; color: #333333; font-family: Calibri; font-size: 15px; line-height: 20px; width: 545px;"><colgroup><col style="width: 56pt;" width="74"></col><col style="width: 114pt;" width="152"></col><col style="width: 56pt;" width="74"></col><col style="width: 184pt;" width="245"></col></colgroup><tbody>
<tr height="39" style="height: 29.25pt;"><td class="xl64" height="39" style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-weight: 700; height: 29.25pt; width: 56pt;" width="74"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">COROP-Code</span></td><td style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-weight: 700; width: 114pt;" width="152"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">COROP</span></td><td class="xl64" style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-weight: 700; width: 56pt;" width="74"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">COROP-Code</span></td><td style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-style: none none solid; color: white; font-weight: 700; width: 184pt;" width="245"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">COROP</span></td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">1</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Oost-Groningen</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">21</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Agglomeratie Haarlem</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">2</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Delfzijl en omgeving</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">22</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zaanstreek</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">3</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Overig Groningen</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">23</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Groot-Amsterdam</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">4</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Noord-Friesland</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">24</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Het Gooi en Vechtstreek</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">5</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuidwest-Friesland</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">25</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Agglomeratie Leiden en Bollenstreek</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">6</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuidoost-Friesland</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">26</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Agglomeratie 's-Gravenhage</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">7</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Noord-Drenthe</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">27</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Delft en Westland</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">8</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuidoost-Drenthe</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">28</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Oost-Zuid-Holland</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">9</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuidwest-Drenthe</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">29</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Groot-Rijnmond</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">10</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Noord-Overijssel</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">30</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuidoost-Zuid-Holland</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">11</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuidwest-Overijssel</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">31</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zeeuws-Vlaanderen</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">12</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Twente</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">32</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Overig Zeeland</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">13</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Veluwe</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">33</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">West-Noord-Brabant</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">14</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Achterhoek</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">34</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Midden-Noord-Brabant</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">15</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Arnhem/Nijmegen</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">35</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Noordoost-Noord-Brabant</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">16</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuidwest-Gelderland</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">36</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuidoost-Noord-Brabant</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">17</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Utrecht</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">37</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Noord-Limburg</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">18</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Kop van Noord-Holland</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">38</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Midden-Limburg</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">19</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Alkmaar en omgeving</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">39</span></div>
</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Zuid-Limburg</span></div>
</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none; height: 15pt;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">20</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">IJmond</span></div>
</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">40</span></div>
</td><td style="background-color: #dbeef3;"><div style="text-align: left;">
<span style="color: #444444; font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;">Flevoland</span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
</h4>
<h3>
</h3>
<h3>
</h3>
<h3>
Ontwikkeling Bruto Regionaal Product 2010-2014</h3>
<div>
Als we kijken naar de groei van het BRP dan vindt deze verspreid over het land plaats. Koplopers zijn Zuidwest-West Friesland (+17,3%), Oost-Groningen (+14,2%), Zaanstreek (11,2%), Zuidwest-Drenthe (10,2%), Noord-Limburg (10%) en Noordoost-Noord-Brabant (9,4%). Als wordt gekeken naar aaneengesloten regio's dan mag worden geconcludeerd dat de Noordvleugel van de Randstad (Groot-Amsterdam, Zaanstreek) het goed doet. Daarnaast doen Oost-Brabant en Noord-Limburg het goed. De economische groei blijft achter in Zuidwest Nederland, en dan met name overig Zeeland en het uiterste noorden van het land. Ook de regio's Den Haag en Oost-Zuid-Holland (Alphen aan de rijn/Gouda) ontwikkelen zich slecht.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<i style="color: #666666;">Figuur 4: Ontwikkeling Bruto Regionaal Product naar COROP 2010 - 2014</i></div>
<div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXo502UOlCLna9oYV9T1IBdOTa-1SXVRzBg2B54EgO7bHTu6iM3hJ-jkPKS3jLmXK1wX0lE5aNeqvm8fS21e2E50nefvOphk4SZpoElnSVzvlvUvXodcH-rPuQyDbJwkA3oefChTWt7F4i/s1600/Ontw+BRP+naar+COROP+def.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="638" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXo502UOlCLna9oYV9T1IBdOTa-1SXVRzBg2B54EgO7bHTu6iM3hJ-jkPKS3jLmXK1wX0lE5aNeqvm8fS21e2E50nefvOphk4SZpoElnSVzvlvUvXodcH-rPuQyDbJwkA3oefChTWt7F4i/s640/Ontw+BRP+naar+COROP+def.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<h3>
Ontwikkeling arbeidsvolume 2010-2014</h3>
<div>
De ontwikkeling van de werkgelegenheid laat voor een deel eenzelfde beeld zien, maar er zijn ook enkele verschillen. Qua werkgelegenheid doet de Noord-Vleugel van de Randstad het opnieuw goed, evenals Zuidoost-Brabant en Noord-Limburg. Ook in Zuidwest-Drenthe en Oost-Groningen groeit de werkgelegenheid boven gemiddeld. De meest noordelijke regio's en de regio's Den Haag en Oost-Zuid-Holland laten een meer dan gemiddelde krimp van de werkgelegenheid zien. Opvallend zijn de regio Noordoost-Brabant en Zuidwest-Friesland die een bovengemiddelde groei van het BRP laten zien, maar qua werkgelegenheid beneden gemiddeld scoren. Hier is sprake van<i> jobless growth</i>. De regio's Veluwe en Zuidoost-Friesland doen het juist wat beter qua banengroei dan qua economische groei.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<i style="color: #666666;">Figuur 5: Ontwikkeling Arbeidsvolume naar COROP periode 2010 - 2014</i></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZr5YtD1J4mSUizAIxi9jVBGn2gE2W1ekXMi8RlKtqMAPHn6AVGs4Oed6w9p041ffDQQCPzuO-dvD1A_Zc2xppQaZ1Q5p4U_4WcKdXtvBHzlxEoaECQMgLABX4MKmF3m101mmWUuGtDby1/s1600/Ontw+AV+naar+COROP+def.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="608" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZr5YtD1J4mSUizAIxi9jVBGn2gE2W1ekXMi8RlKtqMAPHn6AVGs4Oed6w9p041ffDQQCPzuO-dvD1A_Zc2xppQaZ1Q5p4U_4WcKdXtvBHzlxEoaECQMgLABX4MKmF3m101mmWUuGtDby1/s640/Ontw+AV+naar+COROP+def.jpg" width="640" /></a></div>
<div>
<b><br /></b>
<br />
<h3>
<b>Ontwikkeling BRP en Arbeidsvolume gecombineerd</b></h3>
</div>
<div>
De regio die zich het sterkst heeft ontwikkeld tussen 2010 en 2014 is de regio Oost-Groningen. Deze regio heeft de op een na hoogste groei van het BRP en de hoogste groei van het arbeidsvolume. Eveneens goede prestaties hebben de Zaanstreek en Noord-Limburg. Van de grote economische regio's presteren Groot-Amsterdam en Zuidoost-Noord-Brabant het best.</div>
<div>
Regio's met veel procesindustrie zoals Zuidwest-Friesland, Noordoost-Noord-Brabant, IJmond, Zeeuws-Vlaanderen laten een bovengemiddelde groei zien, maar met verlies van banen. Hier is sprake van <i>jobless growth.</i></div>
<div>
In de regio's Flevoland, Zuidoost-Zuid-Holland, Utrecht, Overig Zeeland en Overig Groningen valt het banenverlies wel mee. Wel is er sprake van een lagere groei van het BRP. In Overig Groningen gaat het daarbij vooral over de gaswinning.</div>
<div>
Voor Flevoland is wel opvallend dat het inmiddels een heel gemiddelde Nederlandse regio is. De dubbele groeicijfers uit het verleden worden niet meer gerealiseerd.</div>
<div>
De regio die het veruit het slechtst doet is de regio Den Haag met zowel een lage economische groei en een flinke daling van de werkgelegenheid. Dit heeft uiteraard veel te maken met bezuinigingen binnen de Rijksoverheid. Ook Groot-Rijnmond combineert een krimp van de economie met een krimp van het aantal banen. In Zuid-Holland deelt verder ook Oost-Zuid-Holland mee in de malaise. Daar staat voor Zuid-Holland tegenover dat Delft en Westland en Leiden en Bollenstreek wel goed presteren.</div>
<div>
<b><br /></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<i><span style="color: #444444;">Figuur 6: Ontwikkeling BRP en Arbeidsvolume naar COROP t.o.v. gemiddelde, 2010-2014 </span></i><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
</div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZbSvYlRg5D54ZOXmP0XjkGgSboMQZfe2QYZJ-AeZhNmMdnHk19VOPe7ZHFDOIOfY1kvQae8Gcbqy8aGHlx0oShcUeP5JkdbpX_cbPMCGdej-F4cAePOH8XJuu1dcYwfTMx-Ab3HBTi_vm/s1600/BRPvsAV2010_2014_donker.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="519" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZbSvYlRg5D54ZOXmP0XjkGgSboMQZfe2QYZJ-AeZhNmMdnHk19VOPe7ZHFDOIOfY1kvQae8Gcbqy8aGHlx0oShcUeP5JkdbpX_cbPMCGdej-F4cAePOH8XJuu1dcYwfTMx-Ab3HBTi_vm/s640/BRPvsAV2010_2014_donker.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;">Bron: CBS Statline, bewerking Fanion onderzoek & advies<br />
<br />
<h2>
Conclusie</h2>
<div>
<div style="font-size: 12.8px;">
<span style="font-size: small;">De noordvleugel van de Randstad (Groot-Amsterdam, Zaanstreek) is samen met de regio's Oost-Brabant en Noord-Limburg de motor van de economie gebleken tussen 2010-2014. In Noordoost-Brabant leidt dit overigens niet tot meer werkgelegenheid.</span></div>
<div style="font-size: 12.8px;">
<span style="font-size: small;">De economie in de zuidvleugel van de Randstad (regio Den Haag, Groot-Rijnmond, Oost-Zuid-Holland) heeft het moeilijk. De regio's Utrecht en Arnhem/Nijmegen zijn de meest gemiddelde regio's van Nederland.</span><br />
<span style="font-size: small;"><br /></span>
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em;"><tbody>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 12.8px;"><div class="MsoNormal">
<span lang="EN-GB">© Henry de Vaan, Fanion onderzoek & advies, Maart 2016</span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<span style="font-size: small;"></span><br />
<div>
</div>
<br />
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: auto; text-align: left; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 1; word-spacing: 0px;">
<div style="margin: 0px;">
<b><br /></b></div>
</div>
</div>
</div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em;"><tbody>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 12.8px;"><div>
<br /></div>
<div>
<div class="MsoNormal">
</div>
</div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
<br /></div>
<div style="font-size: medium;">
</div>
<h3>
</h3>
</td></tr>
</tbody></table>
Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-1656266547124149232015-03-29T13:48:00.001-07:002015-04-01T00:58:03.079-07:00Werkgelegenheid profiteert nog niet van groei van de economie en daalt nog steeds<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
De economie heeft in 2014 weer groei laten zien. Met name de exporterende sectoren hebben het goed gedaan Inmiddels is ook het consumentenvertrouwen weer groeiende. In 2014 heeft de werkgelegenheid nog niet geprofiteerd van de aanzwellende economie. De werkgelegenheid reageert dan ook met vertraging op de economische ontwikkeling. Een en ander blijkt uit de jongste werkgelegenheidsgegevens die de <a href="http://www.lisa.nl/" target="_blank">stichting LISA </a>onlangs heeft gepubliceerd. Dit artikel gaat in op de regionale verschillen in Nederland, die soms erg groot zijn.<br />
<br />
<h4>
Oost Nederland houdt schade beperkt</h4>
Vanaf 2011 hebben alle landsdelen te maken gehad met een daling van de werkgelegenheid. Landelijk daalde de werkgelegenheid met 2,4%. In Noord- en Oost-Nederland bleef het aantal banen nog even op peil, maar ook daar zette vanaf 2012 de daling in.<br />
De meeste banen gingen verloren in Zuid-Nederland met een werkgelegenheidsverlies van 3,2%. Oost-Nederland wist de schade beperkt te houden met in 2014 -1,5% minder banen dan in 2010<br />
<br />
<span style="color: #3d85c6;">Figuur 1</span><br />
Geïndexeerde werkgelegenheidsontwikkeling 2010-2014<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFtJmwq2GfnfZJ12QV3-WUv-4D4YJ_l9tFx7FvxLqiY3ycJ_T5F1h2Axt8-50p3ETxmYY0eOypdm9G4QDbkgkDgxLrNE_NidTzj3rKyn6MDOidsw9HmwcMr8CgwRwoGZz0ryfSnbkQGNDq/s1600/grafiek+weblog.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFtJmwq2GfnfZJ12QV3-WUv-4D4YJ_l9tFx7FvxLqiY3ycJ_T5F1h2Axt8-50p3ETxmYY0eOypdm9G4QDbkgkDgxLrNE_NidTzj3rKyn6MDOidsw9HmwcMr8CgwRwoGZz0ryfSnbkQGNDq/s1600/grafiek+weblog.JPG" height="420" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;"><div style="text-align: center;">
<span style="font-size: 12.8000001907349px;">Bron: LISA 2010-2014, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<h3>
Drenthe, Zuid-Holland en Limburg grootste verliezers, Noord-Holland banenmotor</h3>
<span style="font-size: small;">Van 2013 op 2014 is de werkgelegenheid met 2,6% het hardst gedaald in Drenthe. Ook in Zuid-Holland (-2,0%) en Limburg (-1,8%) nam het aantal banen sterker dan gemiddeld af. Limburg behoort daarmee voor het 2e jaar op rij bij de drie provincies waar de meest banen verloren gaan.</span><br />
<span style="font-size: small;">Opvallend is het goede presteren van Noord-Holland. Van 2012 op 2013 bleef de werkgelegenheid gelijk en van 2013 op 2014 is de werkgelegenheid zelfs licht gestegen.</span><br />
<br />
<span style="background-color: white; color: #0b5394; font-size: small;">Figuur 2</span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="background-color: white;">Ontwikkeling van het aantal banen naar provincie 2012-2013 en 2013-2014</span></span><br />
<br /></td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzvqTOnNSKVttOXlqZSWFS4Pvj3C_mGJFetRhYD10c2IacuEisp8Oce_TlJo78VhGGbRfYvzwfRbr1AoO93U8lot8yRIs7gpiXFXjHQW5BkWWfkyC8_9WuV8Td0hsYqjcDVcCgoATSfmlP/s1600/Ontwikkeling+WP+provincies.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjzvqTOnNSKVttOXlqZSWFS4Pvj3C_mGJFetRhYD10c2IacuEisp8Oce_TlJo78VhGGbRfYvzwfRbr1AoO93U8lot8yRIs7gpiXFXjHQW5BkWWfkyC8_9WuV8Td0hsYqjcDVcCgoATSfmlP/s1600/Ontwikkeling+WP+provincies.JPG" height="345" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: 12.8000001907349px;">Bron: LISA 2012-2014, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></div>
<span style="font-size: 12.8000001907349px;"><br /></span>
<br />
<h4>
Meer banen in Groot Amsterdam, Noord-Overijssel en Noordoost-Brabant</h4>
In vrijwel alle COROP regio's is van 2013 op 2014 sprake van een daling van het aantal banen. Met name in Zuid-Holland, Drenthe en Noord-Limburg was sprake van een fors verlies van banen.<br />
Daar staat tegenover dat de werkgelegenheid in Groot-Amsterdam, Noord-Overijssel (regio Zwolle) en Noordoost-Brabant is toegenomen.<br />
<br />
<span style="color: #0b5394;">Figuur 3</span><br />
Ontwikkeling van het aantal banen naar COROP, 2013-2014<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgfcjtcNpVIf_XcjtpBKiRR_ymeTBcq4Kp8vYAvdcAfHScp8zpLZHvSNB4BEyc30pNkCWhvFFxxQk79cYXsfASMn5xqSDN2enCfnmEOZIb0jCp3cCVV3V9zDdQl7z-ad1OiqWM3QX4Pjcf9/s1600/Ontwikkeling+banen+2013-2014,+naar+COROP+voor+weblog.JPG" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgfcjtcNpVIf_XcjtpBKiRR_ymeTBcq4Kp8vYAvdcAfHScp8zpLZHvSNB4BEyc30pNkCWhvFFxxQk79cYXsfASMn5xqSDN2enCfnmEOZIb0jCp3cCVV3V9zDdQl7z-ad1OiqWM3QX4Pjcf9/s1600/Ontwikkeling+banen+2013-2014,+naar+COROP+voor+weblog.JPG" height="640" width="626" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: 12.8000001907349px; text-align: start;">Bron: LISA 2012-2014, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<h4>
Groot Amsterdam economische motor over de periode 2010-2014</h4>
Wanneer we over de periode ook de bedrijvendynamiek betrekken bij de analyse, dan is de regio Groot Amsterdam duidelijk de economische motor van Nederland met zowel de hoogste banengroei als de hoogste groei van het aantal bedrijfsvestigingen. De twee enige andere regio's met werkgelegenheidsgroei tussen 2010-2014 waren de Veluwe en Noord-Overijssel (Zwolle e.o.). Van bovengemiddelde groei van bedrijvigheid is sprake in de regio's Utrecht, de Arnhem-Nijmegen en Midden-Brabant.<br />
Aan de andere kant van het spectrum zitten de regio's Groot-Rijnmond, Den Haag e.o., Zuidoost-Zuid-Holland en Delft en Westland. In deze regio's ontwikkelt de werkgelegenheid zich slechter dan landelijk gemiddeld, maar blijft bovendien de groei van het aantal bedrijven achter. Overigens geldt dit ook voor de de regio's Alkmaar e.o., IJmond en Haarlem e.o. in de provincie Noord-Holland. Het contrast met het succes van de regio Groot-Amsterdam in dezelfde provincie is daarmee groot.<br />
Opvallend is Noordoost-Brabant. Deze regio krabbelt duidelijk op nadat eerder sprake was van bovengemiddeld banenverlies.<br />
<br />
<span style="color: #0b5394;">Figuur 4</span><br />
Ontwikkeling van het aantal banen (verticale as) en aantal vestigingen (horizontale as) naar COROP, 2010-2014<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNEBlUpbdsJODvmDrhf02CfNmfrXwWP75OMHXa6_IZNBxVFfPRrrN0ZAKs0j_AZovXjB6qSVRuXnwPTvnxvhWW4CHJ425nxAWf40SQHbWHHREDQH4bPLW7p-MWyMDi_9ZLp8swM0QaPBiw/s1600/Bollen-Corop2010-2014.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNEBlUpbdsJODvmDrhf02CfNmfrXwWP75OMHXa6_IZNBxVFfPRrrN0ZAKs0j_AZovXjB6qSVRuXnwPTvnxvhWW4CHJ425nxAWf40SQHbWHHREDQH4bPLW7p-MWyMDi_9ZLp8swM0QaPBiw/s1600/Bollen-Corop2010-2014.JPG" height="468" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: 12.8000001907349px; text-align: start;">Bron: LISA 2012-2014, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<h4>
In de meeste gemeenten nog banenkrimp van 2013-2014</h4>
Van 2013 op 2014 hebben de meeste gemeenten de werkgelegenheid nog zien afnemen. Toch zijn er in elke provincie ook gemeenten waar de werkgelegenheid is gestegen. Voorbeelden met een goede ontwikkeling van het aantal banen zijn Sint-Oedenrode, Landsmeer, Rijnwaarden, Midden-Delfland<br />
Blaricum, Groesbeek, Rhenen. Opvallend is dat globaal rondom het IJsselmeer en in Noord-Overijssel (de regio A28, A50 en A1) de werkgelegenheid zich bovengemiddeld heeft ontwikkeld. Ook de gemeenten langs de onlangs doorgetrokken A4 in West-Brabant laten een bovengemiddelde werkgelegenheidsontwikkeling zien.<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: #0b5394;">Figuur 5</span><br />
Ontwikkeling van het aantal banen naar gemeente 2013-2014<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg85ZBrzJ3o0cg9bW2-f1OLjHkQC81ucsELMt69t7YdgvMzhDbGQ9ztPLwaRar7bZ95zMfZDyj0EQ15EY-mKFDYI8yNiB_LtdoscHe4si8-Jwqpj61IOvwZuK5q_ep6BrTQ8BsxoyVGpm07/s1600/Ontwikkeling+naar+gemeenten+2013-2014.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg85ZBrzJ3o0cg9bW2-f1OLjHkQC81ucsELMt69t7YdgvMzhDbGQ9ztPLwaRar7bZ95zMfZDyj0EQ15EY-mKFDYI8yNiB_LtdoscHe4si8-Jwqpj61IOvwZuK5q_ep6BrTQ8BsxoyVGpm07/s1600/Ontwikkeling+naar+gemeenten+2013-2014.jpg" height="636" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: 12.8000001907349px;">Bron: LISA 2014, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<h4>
Lange termijn: dalende werkgelegenheid; maar Groot-Amsterdam, Groot-Zwolle, de Veluwe, Oost-Groningen en de Kempen zitten in de lift</h4>
<div>
Over de periode 2010-2014 bezien is de werkgelegenheid bij de meeste gemeenten gedaald. De gemiddelde werkgelegenheidsontwikkeling is dan ook met -2,6% negatief.Vooral in grote delen van Zuid-Holland, Drenthe en Friesland is er sprake van een bovengemiddelde afname van het aantal banen. Toch zijn er ook gemeenten waar de werkgelegenheid is gestegen. Met name in de regio Amsterdam/Haarlemmermeer, de regio Groot-Zwolle (Zwolle e.o./Noordoost-Polder) en grote delen van de Veluwe is sprake van banengroei. Positieve uitschieters zijn er ook in Noord- en Oost-Groningen en in de Brabantse Kempen.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: #0b5394;">Figuur 6</span><br />
Ontwikkeling van het aantal banen naar gemeente, 2010-2014</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhuhyphenhyphenVm3HC0ul_P_eQ9EDAx7E0PI6N_6Kp9mxZhVszNRTx8eNOScpnXRT3rMhDlglzsw7wR4wifF2ILjESMKYP56ViIkIDn-uugTu4goKS_q8NyecvPoCksCrykuMh8Ahln0wdoA1U-czjP/s1600/Ontwikkeling+WP_2010_2014+naar+gemeente+voor+weblog.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhuhyphenhyphenVm3HC0ul_P_eQ9EDAx7E0PI6N_6Kp9mxZhVszNRTx8eNOScpnXRT3rMhDlglzsw7wR4wifF2ILjESMKYP56ViIkIDn-uugTu4goKS_q8NyecvPoCksCrykuMh8Ahln0wdoA1U-czjP/s1600/Ontwikkeling+WP_2010_2014+naar+gemeente+voor+weblog.JPG" height="640" width="608" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: 12.8000001907349px; text-align: start;">Bron: LISA 2014, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></td></tr>
</tbody></table>
Voor 2015 is de verwachting dat de werkgelegenheid langzaam maar zeker zal gaan toenemen. De economisch groei zet door en in het eerste kwartaal 2015 neemt het aantal vacatures toe.<br />
<br />
<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Calibri; font-size: 15px; line-height: 20px;">© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies, maart 2015</span><br />
<br />
<span style="font-size: 12.8000001907349px;"><br /></span>Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-7445185421054291762014-02-28T13:45:00.002-08:002014-02-28T15:58:00.866-08:00Nederland kleurt rood: vrijwel overal is de werkgelegenheid gedaald in 2013<b>De werkgelegenheid is in vrijwel het gehele land flink gedaald in 2013. In Zuid-Nederland is het banenverlies het grootst. Oost-Nederland doet het relatief het best. Landelijk nam de werkgelegenheid tussen 2012 en 2013 af met -1,2 procent. Ook van 2011 op 2012 nam het aantal banen al af, toen met -0,7%. In dat jaar waren er echter nog veel regionale verschillen en daalde de werkgelegenheid lang niet overal. Zie hiervoor mijn <a href="http://www.fanionoena.blogspot.nl/2013/03/niet-overal-daalt-de-werkgelegenheid.html" target="_blank">blog van vorig jaar.</a> Dit jaar is in vrijwel het hele land sprake van een afname van het aantal banen. Een en ander blijkt uit de laatste cijfers van <a href="http://www.lisa.nl/" target="_blank">LISA</a> die op 19 februari j.l. zijn gepubliceerd.</b><br />
<br />
<b>Het zuiden van het land kent het grootste banenverlies</b><br />
Vooral in Zuid-Nederland is de werkgelegenheid tussen 2012-2013 sterk afgenomen. Ook bezien over de periode 2009-2012 is Zuid-Nederland het hardst getroffen, met een banenverlies van 3,2 procent.<br />
Relatief positief heeft zich het aantal banen in Oost-Nederland ontwikkeld, maar ook daar ligt de omvang van de werkgelegenheid anno 2013 1 procent onder het niveau van 2009.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<i><span style="font-size: x-small;"><b>Figuur 1</b></span></i><br />
<i><span style="font-size: x-small;">Geïndexeerde werkgelegenheid naar landsdeel 2009-2013 (2009=100)</span></i><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGQ4Zzm0hhPFCg-NXsLrCmrLl6TgNCHZhn74zmSWf7MVbNIZ2l-J5jC9t0-Bx1XLOjjejNb_u0WWp7Dee-BoEpbYLvtnfHQj8xy_SizC_akviboimpGoYTJe55cisfizXPSHQAcAGvrISh/s1600/wpontikkeling+naar+landsdeel.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGQ4Zzm0hhPFCg-NXsLrCmrLl6TgNCHZhn74zmSWf7MVbNIZ2l-J5jC9t0-Bx1XLOjjejNb_u0WWp7Dee-BoEpbYLvtnfHQj8xy_SizC_akviboimpGoYTJe55cisfizXPSHQAcAGvrISh/s1600/wpontikkeling+naar+landsdeel.png" height="384" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;">Bron: LISA 2009-2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies<br />
<b><span style="font-size: small;"><br /></span></b></td></tr>
</tbody></table>
<b>Vooral de werkgelegenheid in Limburg fors geraakt</b><br />
Voor het tweede jaar op rij hoort Limburg tot de provincies met het grootste verlies aan banen. In 2011-2012 nam de werkgelegenheid met 1,3 procent af, in 2012-2013 is het banenverlies zelfs 2,7 procent. Opvallend is verder dat in Groningen het banenverlies vorig jaar nog redelijk beperkt bleef, terwijl dit jaar Groningen het op een na sterkste banen verlies heeft.<br />
<br />
<i><span style="font-size: x-small;"><b>Figuur 2</b></span></i><br />
<i><span style="font-size: x-small;">Ontwikkeling werkgelegenheid naar provincie 2011-2012 en 2012-2013 </span></i><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjU7M3fTpl4vJ6xURUYOzYzhNlg5CvOYP-ATWW7GvOMqZAW4Ad6UB90jVgNXlA3T0cGoiGB7Usy2hSNgYYCqTcmYq3uTt30Qb932eddIqtISWlcbD8noYlj0xrsZMzg3DrIUfG1s-1w950Z/s1600/wpontikkeling+naar+provincie.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjU7M3fTpl4vJ6xURUYOzYzhNlg5CvOYP-ATWW7GvOMqZAW4Ad6UB90jVgNXlA3T0cGoiGB7Usy2hSNgYYCqTcmYq3uTt30Qb932eddIqtISWlcbD8noYlj0xrsZMzg3DrIUfG1s-1w950Z/s1600/wpontikkeling+naar+provincie.png" height="342" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: left;">Bron: LISA 2011-2013, bewerking Fanion onderzoek & advies</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<b>Witte raven langs A4, Zuid-Zuid-Holland en de Brabantse grensstreek</b><br />
Vrijwel heel Nederland kleurt rood in 2012-2013. Vooral in Noordoost-Brabant en Noord- en Midden-Limburg is er in veel gemeenten sprake van aanzienlijk banenverlies. Ook het Noordoost Overijssel en Oost-Drenthe laat een bovengemiddeld werkgelegenheidsverlies zien.<br />
Een positieve ontwikkeling van de werkgelegenheid is zichtbaar langs de A4 van Amsterdam richting de regio Den Haag. Ook in Zuid-Holland Zuid en in een aantal Brabantse gemeenten langs de grens met België hebben de werkgelegenheid zien stijgen.<br />
<i><span style="font-size: x-small;"><b><br /></b></span></i>
<i><span style="font-size: x-small;"><b>Figuur 3</b></span></i><br />
<i><span style="font-size: x-small;">Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente 2012-2013</span></i><br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgImL8wnSTgf3EydwOveWjLOFsQb7j6pcXPfNPtbOoCjvxEarKpZv_0zGcBk-cKJ2jJgDax-wvioW3H9f9NovQv_59PoPARXaCXbZoZrECO2iwMdNYGdvm2WB6fuNteWFqsLpbXP0LoqyhV/s1600/2012-2013+overzicht.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgImL8wnSTgf3EydwOveWjLOFsQb7j6pcXPfNPtbOoCjvxEarKpZv_0zGcBk-cKJ2jJgDax-wvioW3H9f9NovQv_59PoPARXaCXbZoZrECO2iwMdNYGdvm2WB6fuNteWFqsLpbXP0LoqyhV/s1600/2012-2013+overzicht.png" height="640" width="554" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="text-align: left;">Bron: LISA 2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<br />
<b>Periode 2009-2013: daling het sterkst in Noordoost-Brabant</b><br />
Noordoost-Brabant telt de meeste gemeenten met een werkgelegenheidsverlies van meer dan 10 procent en is daarmee de regio met de grootste werkgelegenheidsdaling. Ook in Zuid-Limburg, de Gooi- en Vechtstreek en in de gemeenten langs de kust is het banenverlies groot. Opvallend is ook het aantal gemeenten met een een grote werkgelegenheidsverlies langs de A32 (Friesland) en in Noordoost-Overijssel.<br />
Positief is de werkgelegenheidsontwikkeling in Noordoost-Groningen, de regio Amsterdam, een groot deel van de Veluwe en de Brabantse Kempen.<br />
<i><span style="font-size: x-small;"><b><br /></b></span></i>
<i><span style="font-size: x-small;"><b>Figuur 4</b></span></i><br />
<i><span style="font-size: x-small;">Ontwikkeling werkgelegenheid naar gemeente 2009-2013</span></i><br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaFLfsOauHATTn-m7ym9t1t9CbMFEZagvmxlXIDo4pvBrg3KCwF4xUWhMJQcD08x8sqfB3BzEkWFhxpujYQJL245oZlqOke-70ZJYFwMuvQJ_bSAcopTZTiHVztPWuFl6Hlj19PWBqyo3z/s1600/2009-2013+overzicht.png" imageanchor="1" style="clear: left; display: inline !important; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaFLfsOauHATTn-m7ym9t1t9CbMFEZagvmxlXIDo4pvBrg3KCwF4xUWhMJQcD08x8sqfB3BzEkWFhxpujYQJL245oZlqOke-70ZJYFwMuvQJ_bSAcopTZTiHVztPWuFl6Hlj19PWBqyo3z/s1600/2009-2013+overzicht.png" height="640" width="552" /></a><br />
<span style="font-size: 13px;">Bron: LISA 2009, 2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span><br />
<br />
<b>Regio Groot Amsterdam grote winnaar en regio's Noordoost-Brabant en Den Haag grootste verliezers</b><br />
De regio Groot Amsterdam is de regio met zowel de grootste bedrijvendynamiek als de grootste banengroei over de periode 2009-2013. Andere regio's die het goed doen zijn Noord-Drenthe, Flevoland, Veluwe en Zuidoost-Noord-Brabant.<br />
De regio's Noordoost-Brabant, Gooi- en Vechtstreek en IJmond presteren onder gemiddeld op zowel de ontwikkeling van de werkgelegenheid als op de bedrijfsdynamiek. Ook een grote werkgelegenheidsregio als Den Haag presteert relatief slecht.<br />
De regio's Groot-Rijmond, Noord-Overijssel en Zuidoost-Zuid-Holland kennen wel een bovengemiddelde werkgelegenheidsontwikkeling, maar hebben een relatief geringe bedrijvendynamiek. In West- en Midden-Noord-Brabant is de werkgelegenheidsontwikkeling onder gemiddeld, maar komen er wel bovengemiddeld veel bedrijven bij. Hetzelfde geldt voor Noord- en Zuidoost-Friesland.<br />
<b><br /></b>
<i><span style="font-size: x-small;"><b>Figuur 5</b></span></i><br />
<i><span style="font-size: x-small;">Ontwikkeling werkgelegenheid (verticaal) en aantal vestigingen (horizontaal) naar COROP 2009-2013 </span></i><br />
<i><span style="font-size: x-small;">(omvang werkgelegenheid bepaalt de omvang van de bol)</span></i><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkr-bvqvCow_QOKVK10-BHaRLm_kvIk5gBZ-zoHE9HcINttTsUGinI88IMfGtAM0OKLQmNaFTH2ChUwDG_Wz84mhxCMDm5Mjnn3SdwcmsguHAZJJCRWj9CXosClahri5I5LTZmxSELaOq9/s1600/COROP_cross.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkr-bvqvCow_QOKVK10-BHaRLm_kvIk5gBZ-zoHE9HcINttTsUGinI88IMfGtAM0OKLQmNaFTH2ChUwDG_Wz84mhxCMDm5Mjnn3SdwcmsguHAZJJCRWj9CXosClahri5I5LTZmxSELaOq9/s1600/COROP_cross.png" height="472" width="640" /></a></div>
<span style="font-size: 13px;">Bron: LISA 2009, 2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span><br />
<span style="font-size: 13px;"><br /></span>
<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Calibri; font-size: 15px; line-height: 20px;">© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies, februari 2014</span>Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-27239575511506012682013-11-26T04:48:00.000-08:002013-11-26T04:55:43.130-08:00Het belang van de re-industrialisatie van Nederland<b>De laatste sokkenfabriek</b><br />
Mijn vader had een kleine kousen- en sokkenfabriek in het zuiden van het land. Het was een van de laatste sokkenfabrieken van Nederland. Grote fabrieken als <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Jansen_de_Wit" target="_blank">Jansen de Wit</a> waren al gesloten en de textielindustrie was toen al grotendeels verdwenen naar de lage lonen landen. Halverwege jaren '90 besloot ook mijn vader, noodgedwongen, met zijn bedrijf te stoppen. Tegen de buitenlandse prijzen viel niet meer te concurreren.<br />
Vaak gaf mijn vader aan dat hij zich zorgen maakte over de economie in Nederland en meer in het bijzonder over het vertrek van de maakindustrie uit Nederland. Waar moet straks het geld verdiend worden, vroeg hij zich af? Ook het verlies van kennis, vakmanschap en technisch inzicht dat daarmee gepaard ging, ging hem aan het hart.<br />
<br />
<b>Zorgen om vertrek van de industrie</b><br />
Mijn vader maakte zich, denk ik, terecht zorgen. De industrie is, samen met de landbouw, een van de meest stuwende sectoren. Dat wil zeggen dat er veel waarde wordt toegevoegd en bovendien dat veel van de producten worden geëxporteerd. Er wordt dus per saldo geld verdiend voor de BV Nederland. De sector heeft bovendien een grote multiplier. Elke euro toegevoegde waarde en elke baan in de industrie levert minstens even zoveel toegevoegde waarde en werkgelegenheid op in andere sectoren als de bouw- en installatiesector, de transportsector, zakelijke diensten en niet-commerciële diensten.<br />
<br />
De afgelopen jaren was er sprake van een 'verdienstenlijking' van de economie. Er kwamen steeds minder banen in de landbouw, de industrie en de bouw en steeds meer in de commerciële en niet-commerciële diensten. Overigens was een deel hiervan een papieren verschuiving. Daar waar vroeger grote industriële bedrijven alles in eigen beheer deden (transport, horeca, administratie, beveiliging, marketing en sales) en de werknemers daardoor 'gelabeld' waren als werkend in de industrie werden op enig moment steeds meer diensten uitbesteed aan derden. Hierdoor werden de industrie en de zakelijke diensten in de statistieken communicerende vaten waarbij de werkgelegenheid in de industrie kromp en die bij de zakelijke diensten steeg. Uiteraard waren er ook meer structurele ontwikkelingen en verdwenen er industrie ook steeds meer banen door verregaande automatisering en mechanisering waarbij arbeid werd vervangen door kapitaal.<br />
<br />
Maar er was toch ook wel meer aan de hand. Grote industriële bedrijven gingen druk aan de slag met 'offshoring'. Uit een onderzoek van het<a href="http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/117A7614-E883-4481-8E38-EABA260CFAA8/0/2009OffshoringdoorNederlandsebedrijveneeneerstegrootschaligonderzoekart.pdf" target="_blank"> CBS</a> bleek dat 14% van de grote industriële bedrijven hier tussen 2000-2006 actief mee bezig was geweest, waarbij de motieven vooral waren: besparing op loonkosten, concurrentiepositie, volgen concurrenten of cliënten, toegang nieuwe markten en andere soorten besparingen.<br />
<br />
<b>Inzetten op re-industrialisatie</b><br />
De Europese Commissie onderkent inmiddels dat Europa haar concurrentiepositie in de wereld ziet verslechteren ten opzichte van de VS en de BRIC-landen (mede) als gevolg van het wegtrekken van de industrie. Zij pleit dan ook voor de<a href="http://ec.europa.eu/enterprise/initiatives/mission-growth/" target="_blank"> re-industrialisatie van Europa</a>, want zonder een goede basis in de industrie kan de economie niet bloeien, zo vindt de Commissie.<br />
<br />
Ik denk dat de Europese Commissie hiermee een verstandige koers inslaat. De industrie is verantwoordelijk voor de meeste innovaties en is verantwoordelijk voor de meeste investeringen in R&D. Hieruit volgen nieuwe producten en nieuwe afzetmarkten en daarmee groei van toegevoegde waarde en werkgelegenheid. De dienstverlenende sectoren profiteren hiervan doordat zij bestaande en nieuwe diensten kunnen blijven leveren aan de industrie.<br />
Nederland krijgt van de Europese Commissie best een goed rapport als het gaat om de kracht van de industrie. Op de meeste indicatoren scoort Nederland boven het Europese gemiddelde. Nederland presteert echter (flink) onder het gemiddelde als het gaat om het aantal aantal afgestudeerden aan hoog technisch onderwijs, investeringen in R&D, de energie intensiteit van de industrie, de investeringen in bescherming van het milieu en de toegang tot financiering voor het MKB (zie figuur 1).<br />
<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-small;"><i>Figuur 1: Prestaties Nederland op het Industrial Performance Scoreboard (klik voor grote versie)</i></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7mFiXHA5PF6dr6_CQjGKrLkx90XWd0GaTw7NNtnNCRM7YpTllJ5rqzQ6DLlRGyg2vYhyd0CQMqhAnMXHZKIL5oReraKRNeIcyrRM2Pv-I8_zXUs-MGfLpXbZ32HkO5T_4IyyTsBrHlvnW/s1600/scores+Nederland.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7mFiXHA5PF6dr6_CQjGKrLkx90XWd0GaTw7NNtnNCRM7YpTllJ5rqzQ6DLlRGyg2vYhyd0CQMqhAnMXHZKIL5oReraKRNeIcyrRM2Pv-I8_zXUs-MGfLpXbZ32HkO5T_4IyyTsBrHlvnW/s1600/scores+Nederland.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: Europese Commissie (2012), Industrial performance scoreboard.</td></tr>
</tbody></table>
<b>Kennisintensieve industrie</b><br />
Re-industrialisatie betekent niet dat we weer terug moeten naar vroeger tijden. De textielindustrie en andere arbeidsintensieve industrietakken met veel lopende band werk zullen niet snel meer naar Nederland terugkomen, tenzij deze werkzaamheden in volledig gerobotiseerde fabrieken gaat plaatsvinden. een voorbeeld hiervan is Philips dat een deel van haar productie terug uit Oost-Europa naar Nederland haalde door een volledig <a href="http://nos.nl/video/432137-supermoderne-philipsfabriek-in-drachten.html" target="_blank">gerobotiseerde fabriek in Drachten</a> te bouwen. Deze fabriek levert overigens wel veel indirecte werkgelegenheid op voor installateurs, onderhoudstechnici, transporteurs, toeleveranciers en andere diensten.<br />
<br />
De toekomst zal veel meer liggen in hoogwaardige, kennisintensieve industrie waarin veel innovaties plaatsvinden. Vaak gaat het om meer kleinschalige tot middelgrote bedrijven die flexibel zijn, maatwerk kunnen leveren en snel hun producten en productieproces kunnen aanpassen aan de steeds veranderende marktvraag. Om dit succesvol te kunnen doen zullen er voldoende start-ups moeten komen en zullen de investeringen in R&D flink omhoog moeten. Voor deze start-ups zijn hoog opgeleide technici en exacte wetenschappers nodig. Het is dus zaak dat de in- en uitstroom in het technisch onderwijs wordt verhoogd. Tot slot mag financiering geen bottle-neck meer zijn. Uiteraard zullen banken weer meer moeten durven investeren en tegelijkertijd kunnen andere financieringsbronnen worden aangeboord als 'private equity' en 'crowd funding'.<br />
<br />
<b>Waar is de industrie sterk in Nederland: Zuidoost-Brabant als gidsregio</b><br />
Over de periode 1995-2011 is de toegevoegde waarde van de Nederlandse industrie (excl. delfstoffen en nutsbedrijven) volgens het CBS met 49% toegenomen. Daarnaast wordt in 2011 13% van de toegevoegde waarde in de industrie gerealiseerd. Als we het aandeel industrie en de groei van de toegevoegde waarde in de industrie van de COROP-regio's vergelijken met deze landelijke waarden, dan blijkt een aantal regio's duidelijk voorop te lopen met een hoge specialisatiegraad en een hoge groei. De regio Zuidoost-Brabant is duidelijk een gidsregio als het gaat om de industrie. De stevige inzet op Brainport en de Triple Helix (onderzoek/onderwijs, ondernemers en overheid) werpt daar duidelijk zijn vruchten af. Andere sterke regio's zijn Zuidwest-Overijssel, Twente, overig Zeeland en Groot-Rijnmond.<br />
Regio's, met een lage specialisatie, maar wel een hoge groei zijn Flevoland en de Kop van Noord-Holland.<br />
De regio's IJmond, Zaanstreek, Zeeuws-Vlaanderen, Noord-Limburg en Midden- en Noordoost-Brabant kennen een bovengemiddeld aandeel van de industrie in de productiestructuur, maar de ontwikkeling van de toegevoegde waarde in de industrie is er beneden gemiddeld.<br />
De industrie presteert het slechtst in Delft en Westland, Het Gooi- en Vechtstreek, Agglomeratie Haarlem en de regio Arnhem-Nijmegen. Ook de industrie in Utrecht presteert beneden gemiddeld. Deze regio's zijn weinig gespecialiseerd in de industrie als het gaat om de industrie en de industrie groeit er beneden gemiddeld. De positie van Delft en Westland is opvallen, gezien de aanwezigheid van de TU Delft in dit gebied, anderzijds is deze universiteit ook actief voor het Groot-Rijnmond gebied dat wel goed presteert.<br />
<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-small;"><i>Figuur 2: Industrie naar groei toegevoegde waarde (1995-2011) en </i></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-small;"><i>specialisatiegraad in toegevoegde waarde (2011), naar <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/COROP" target="_blank">COROP-regio</a>. (klik voor grote versie)</i></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQBVf8DjPTzJ1BCHAuE_WYth2jbQFPY68J6fBgWxjN9N5vX3qowQA30jvLWJnSL4XKAR2WvmCeWYhNgJGNokad8UomA7Ja8XPisxSzQ5K7FTlORi4gI-UuHJYQ2S_vDZV36U9-t9ATVXbO/s1600/Grafiek.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQBVf8DjPTzJ1BCHAuE_WYth2jbQFPY68J6fBgWxjN9N5vX3qowQA30jvLWJnSL4XKAR2WvmCeWYhNgJGNokad8UomA7Ja8XPisxSzQ5K7FTlORi4gI-UuHJYQ2S_vDZV36U9-t9ATVXbO/s1600/Grafiek.jpg" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: x-small;">Bron: CBS, Statline, bewerking Fanion onderzoek & advies</span></div>
<br />
<b>Conclusie</b><br />
De inzet van de Europese Commissie voor een re-industrialisatie van Nederland juich ik toe. Met de Europese Commissie ben ik van mening dat de industrie een sterk stuwende sector is die via toeleveringsrelaties een belangrijke basis vormt voor andere sectoren. Voor een succesvolle industriepolitiek zijn de verbetering van voldoende uitstroom van hoog opgeleid technici uit het onderwijs, meer investeringen in R&D en voldoende investerings- en kredietmogelijkheden voor het MKB van groot belang. De regio Zuidoost-Brabant en Twente zijn duidelijke gidsregio's. De Triple Helix aanpak in deze regio's werpt duidelijk haar vruchten af.<br />
<br />
<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Calibri; font-size: 15px; line-height: 20px;">© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies, november 2013</span><br />
<br />
<br />Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-44978607303826105682013-09-19T05:58:00.001-07:002013-09-19T06:02:48.740-07:00Regio's A2-as duidelijk motor van de landelijke economie<b><span style="color: #666666;">Bruto Binnenlands Product tussen 1995-2012 hard gegroeid, maar stagnatie sinds 2008</span></b><br />
Tussen 1995 en 2008 is het BBP (tegen marktprijzen) van Nederland bijna verdubbeld van 305 miljard euro naar 594 miljard euro. Het arbeidsvolume nam in dezelfde periode toe van 5 miljoen naar 6 miljoen arbeidsjaren, ofwel met 20%.<br />
In 2008 is de crisis goed in de cijfers zichtbaar. In 2009 daalt het BBP met 3,5% naar 573 miljard. In 2010 is er sprake van een licht herstel, waarna in 2011-2012 sprak is van stabilisatie. De omvang van het BBP wordt door het CBS (voorlopig) becijferd op 599 miljard euro.<br />
Het arbeidsvolume is vanaf 2008 met 2,6% gedaald van 6 miljoen arbeidsjaren naar 5,8 miljoen arbeidsjaren.<br />
<b><br /></b>
<span style="color: #0b5394;"><b>Figuur 1</b></span><br />
<span style="color: #444444;"><i>Ontwikkeling BBP(marktprijzen) en arbeidsvolume 1995-2012 </i></span><br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYu5VBgjhdUYJ0X35Tg9k8fXIcSKWrWPsIQTSV6YQZKjDIceMvNWrJSBfHG0YlHpOAiZlmXlQz02XjoPiChmrVe8zAPoBxPD41s06z9OuHM6OmLahQWb0XTFfy1wfWVmJqFehAW46JRXxT/s1600/Ontwikkeling+BBP+en+AV.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="377" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYu5VBgjhdUYJ0X35Tg9k8fXIcSKWrWPsIQTSV6YQZKjDIceMvNWrJSBfHG0YlHpOAiZlmXlQz02XjoPiChmrVe8zAPoBxPD41s06z9OuHM6OmLahQWb0XTFfy1wfWVmJqFehAW46JRXxT/s640/Ontwikkeling+BBP+en+AV.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: CBS, Statline, bewerking Fanion Onderzoek & Advies<br />
* cijfers 2011 en 2012 (nader) voorlopig</td></tr>
</tbody></table>
<b><br /></b>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<b><span style="color: #666666;">Productie vooral rondom de grote steden</span></b><br />
De productie in Nederland vindt vooral plaats in en rondom de grote steden Amsterdam, Utrecht en Rotterdam. Daarnaast levert Overig Groningen ook een grote bijdrage dankzij de gaswinning in dit gebied. Ook de Brabantse regio's West-, Noordoost-, en Zuidoost-Brabant en de Gelderse regio's Arnhem/Nijmegen en Veluwe leveren en substantiële bijdrage aan het BBP. Het beeld voor het arbeidsvolume is vergelijkbaar; dezelfde regio's komen hier logischerwijs bovendrijven; Hieraan kan de regio Twente nog worden toegevoegd.<br />
<b><br /></b>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #0b5394;"><b>Figuur 2</b></span></span><br />
<i style="background-color: white;"><span style="color: #444444;">Omvang Bruto Regionaal Product in 2012 (voorlopig) en Arbeidsvolume 2010, naar COROP</span></i><br />
<b><br /></b>
<b></b><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiqUnlOWKuLHB1_qLM4sV9V7pfw6Z0OmWaWOJptP1A4fsYmNoYUHj8xrLEspo4hdBl8WvvoJcAjy9LcY_JoWM1IY9XScMY73_A8MfF3L4wANlaXe6npHBQXV1ir1ZEZQkHMXYqBR3JHdsml/s1600/Figuur+AV+en+BRP.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="368" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiqUnlOWKuLHB1_qLM4sV9V7pfw6Z0OmWaWOJptP1A4fsYmNoYUHj8xrLEspo4hdBl8WvvoJcAjy9LcY_JoWM1IY9XScMY73_A8MfF3L4wANlaXe6npHBQXV1ir1ZEZQkHMXYqBR3JHdsml/s640/Figuur+AV+en+BRP.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: CBS, Statline, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</td></tr>
</tbody></table>
<span style="background-color: white; color: #0b5394; font-family: Calibri; line-height: 20px;"><b>Tabel 1</b></span><br />
<span style="background-color: white; color: #444444; font-family: Calibri; font-size: 15px; line-height: 20px;">Overzicht <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/COROP" target="_blank">COROP</a> gebieden</span><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color: white; border-collapse: collapse; color: #333333; font-family: Calibri; font-size: 15px; line-height: 20px; width: 545px;"><colgroup><col style="width: 56pt;" width="74"></col><col style="width: 114pt;" width="152"></col><col style="width: 56pt;" width="74"></col><col style="width: 184pt;" width="245"></col></colgroup><tbody>
<tr height="39" style="height: 29.25pt;"><td class="xl64" height="39" style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-weight: 700; height: 29.25pt; text-underline-style: none; width: 56pt;" width="74">COROP-Code</td><td style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-weight: 700; text-underline-style: none; width: 114pt;" width="152">COROP</td><td class="xl64" style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-weight: 700; text-underline-style: none; width: 56pt;" width="74">COROP-Code</td><td style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-style: none none solid; color: white; font-weight: 700; text-underline-style: none; width: 184pt;" width="245">COROP</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">1</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Oost-Groningen</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">21</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Agglomeratie Haarlem</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">2</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Delfzijl en omgeving</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">22</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Zaanstreek</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">3</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Overig Groningen</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">23</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Groot-Amsterdam</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">4</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Noord-Friesland</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">24</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Het Gooi en Vechtstreek</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">5</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Zuidwest-Friesland</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">25</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Agglomeratie Leiden en Bollenstreek</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">6</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Zuidoost-Friesland</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">26</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Agglomeratie 's-Gravenhage</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">7</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Noord-Drenthe</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">27</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Delft en Westland</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">8</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Zuidoost-Drenthe</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">28</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Oost-Zuid-Holland</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">9</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Zuidwest-Drenthe</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">29</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Groot-Rijnmond</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">10</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Noord-Overijssel</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">30</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Zuidoost-Zuid-Holland</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">11</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Zuidwest-Overijssel</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">31</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Zeeuws-Vlaanderen</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">12</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Twente</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">32</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Overig Zeeland</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">13</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Veluwe</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">33</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">West-Noord-Brabant</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">14</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Achterhoek</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">34</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Midden-Noord-Brabant</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">15</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Arnhem/Nijmegen</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">35</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Noordoost-Noord-Brabant</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">16</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Zuidwest-Gelderland</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">36</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Zuidoost-Noord-Brabant</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">17</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Utrecht</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">37</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Noord-Limburg</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">18</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Kop van Noord-Holland</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">38</td><td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Midden-Limburg</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; height: 15pt; text-underline-style: none;">19</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">Alkmaar en omgeving</td><td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; text-underline-style: none;">39</td><td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; text-underline-style: none;">Zuid-Limburg</td></tr>
<tr height="20" style="height: 15pt;"><td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none; height: 15pt; text-underline-style: none;">20</td><td style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none; text-underline-style: none;">IJmond</td><td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none; text-underline-style: none;">40</td><td style="background-color: #dbeef3; text-underline-style: none;">Flevoland</td></tr>
</tbody></table>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><span style="color: #666666;">Lange termijn: Regio's A2 motoren landelijke economie</span></b><br />
In alle regio's in Nederland is het Bruto Regionaal Product tussen 1995-2012 toegenomen. De groei varieert tussen 22% (Delfzijl e.o.) tot 150% (Flevoland). De regio's die gelegen zijn op de as Amsterdam - Eindhoven (De A2-as) blijken de motoren van de landelijke economie. Zowel het BRP als het arbeidsvolume zijn tussen 1995 en heden in deze regio's bovengemiddeld gegroeid. Flevoland en Oost-Groningen doen het nog beter, maar voor Oost-Groningen is dit voor het grootste deel toe te schrijven aan de gaswinning. De economie in Flevoland is nog in opbouw; er was in de vorige decennia relatief weinig bedrijvigheid in relatie tot de beroepsbevolking. De afgelopen jaren hebben zich veel bedrijven gevestigd in Flevoland en zijn de economie en de werkgelegenheid flink gegroeid.<br />
De groei van het BRP is duidelijk beneden gemiddeld in veel grensregio's; vooral in het Noordoosten van het land is de ontwikkeling beneden gemiddeld. Maar ook in de regio's IJmond en Haarlem e.o. ligt de ontwikkeling van het BRP onder het landelijk niveau.<br />
Ook het arbeidsvolume is tussen 1995-2010 vrijwel overal toegenomen. Alleen in de regio's IJmond, Gooi- en Vechtstreek, Zuidwest-Drenthe, Delfzijl e.o. en Oost-Groningen is er sprake van een daling van het arbeidsvolume. Ook hier doen de regio's aan de A2-as en Flevoland het bovengemiddeld goed. Opvallend is dat ook de het zuidwestelijk deel van Noord-Nederland het boven gemiddeld doet.<br />
<br />
<span style="color: #0b5394;">Figuur 3</span><br />
<i>Ontwikkeling BRP 1995-2012* en Arbeidsvolume 1995-2010 naar COROP regio in relatie tot ontwikkeling in Nederland</i><br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIYzq5wSBS0mEKYN1YbFaMKv3ArwJx3tG2DXIb8DWL6-DLU-s4KQ5IRIVtEf1qFrruU2_jTycFap216MD2cy4FFrD_VSVYDEUfsYZCZx8ZcNyOF7DZtV9K5TFLqka_FGEp8na9k7iKj6HN/s1600/Ontwikkeling+AV+en+BRP+1995-2012.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="297" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIYzq5wSBS0mEKYN1YbFaMKv3ArwJx3tG2DXIb8DWL6-DLU-s4KQ5IRIVtEf1qFrruU2_jTycFap216MD2cy4FFrD_VSVYDEUfsYZCZx8ZcNyOF7DZtV9K5TFLqka_FGEp8na9k7iKj6HN/s640/Ontwikkeling+AV+en+BRP+1995-2012.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 13px; text-align: center;">Bron: CBS, Statline, bewerking Fanion Onderzoek & Advies,<br />
* voorlopige cijfers</td></tr>
</tbody></table>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<b><span style="color: #666666;">Korte termijn: Niet overal krimp tijdens crisis</span></b><br />
Van 2008 op 2009 is het landelijk BBP als gevolg van de economische crisis flink gedaald, daarna heeft enig herstel plaatsgevonden waarna de ontwikkeling van het BBP zich rond de nulgroei beweegt. In de meeste regio's in Nederland is eenzelfde beeld te zien en is sprake van een lichte daling van het BRP tot -2,5%. Een aantal gebieden is zwaarder getroffen. Vooral de regio Delfzijl e.o. heeft het zwaar te verduren met een krimp van het BRP met meer dan 10%. Ook de andere regio's in het Noordoosten van Nederland zijn bovengemiddeld getroffen door de economische crisis. Maar ook in de Randstad zijn er regio's die meer dan gemiddeld gekrompen zijn, dit geldt onder meer voor de regio Haarlem e.o., Delft en Westland, Het Gooi- en Vechtstreek en Oost-Zuid-Holland (Alphen a/d Rijn, Gouda, Waddinxveen). Positieve uitschieter zijn er ook. Het BRP in Groot-Amsterdam en Midden-Limburg nam in de periode 2008-2012, ondanks de crisis, met meer dan 5% toe. Ook de regio's Noordoost-Brabant, Utrecht, Twente en Zuidwest-Overijssel laten bovengemiddelde groeicijfers zien.<br />
<b><br /></b>
<span style="color: #0b5394;">Figuur 4</span><br />
<i>Ontwikkeling BRP 2008-2012* naar COROP regio</i><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlsjMsf7jbII7sUUW0PKaYD_5Tm8-VuggkgzJaZATbIMNfk5MwWKO1-2IEeQzdjxJVvbZdvWtZ8l1TYHf21cyRuIbyk_7AcvMmCxD8hVUZkco1uhdY-zr3BYXPcPBYOdu3pbjPYXeqySjS/s1600/Ontwikkeling+BRP+2008-2012_2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlsjMsf7jbII7sUUW0PKaYD_5Tm8-VuggkgzJaZATbIMNfk5MwWKO1-2IEeQzdjxJVvbZdvWtZ8l1TYHf21cyRuIbyk_7AcvMmCxD8hVUZkco1uhdY-zr3BYXPcPBYOdu3pbjPYXeqySjS/s400/Ontwikkeling+BRP+2008-2012_2.jpg" width="361" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: CBS, Statline, bewerking Fanion Onderzoek & Advies,<br />
* voorlopige cijfers</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<span style="color: #444444;"><b>Flevoland veruit sterkste groeier, Delfzijl e.o. snelste daler</b></span><br />
In figuur 5 is de ontwikkeling van het BRP en het arbeidsvolume in de periode 1995-2010 afgezet tegen de landelijke ontwikkeling (positie waar de x-as en y-as kruisen) in dezelfde periode. De grootte van de bol geeft daarbij de omvang van het BRP in 2010 weer.<br />
Uit de figuur blijkt dat de positieve bijdrage van regio's groot Amsterdam, Utrecht, Noordoost-Brabant en Zuidoost-Brabant aan de landelijke economie en werkgelegenheid groot is. Het betreft grotendeels de regio's die op de A2-as liggen. Flevoland is overigens de regio die op zowel het BRP als het arbeidsvolume veruit het sterkst is gegroeid. In absolute omvang is de bijdrage van deze regio echter nog bescheiden.<br />
In de regio Groot-Rijnmond is de bijdrage aan de toename van het arbeidsvolume bovengemiddeld, maar blijft de ontwikkeling van het BRP achter bij het landelijk gemiddelde.<br />
De economische prestaties van de regio Delfzijl e.o. zijn ver beneden gemiddeld. Het arbeidsvolume is gedaald terwijl de groei van het BRP ver achterblijft bij het Nederlands gemiddelde. Dit geldt voor meer regio's in Noord-Nederland en een aantal grensregio's. Maar ook regio's in de Randstad als de Zaanstreek, Haarlem e.o., Delft- en Westland en Het Gooi- en Vechtstreek presteren onder het nationaal gemiddelde.<br />
<b><span style="color: #0b5394;"><br /></span></b>
<b><span style="color: #0b5394;">Figuur 5</span></b><br />
<span style="color: #444444;"><i>Ontwikkeling BRP en Arbeidsvolume t.o.v. ontwikkeling Nederland, 1995-2010</i></span><br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgAoKRajEcCWTfVVDt1yLXT1AEumdEg8l889Bub68mXRTDrdBbP-X9GglevLdpe0BqFwBQFuVigjQixmGw3aJJsHPQLyVuycsKR8mPfNwXkLIOm4SR6AcLI6XphMaLYZaC8WrRo-SbYpZCI/s1600/Kruistgrafiek.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="438" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgAoKRajEcCWTfVVDt1yLXT1AEumdEg8l889Bub68mXRTDrdBbP-X9GglevLdpe0BqFwBQFuVigjQixmGw3aJJsHPQLyVuycsKR8mPfNwXkLIOm4SR6AcLI6XphMaLYZaC8WrRo-SbYpZCI/s640/Kruistgrafiek.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: CBS, Statline, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</td></tr>
</tbody></table>
<b><br /></b>
<b>Conclusie</b><br />
De regio's op de A2-as vormen duidelijk het kloppend hart van de Nederlandse economie. De regio's in Noord-Nederland en de grensregio's blijven duidelijk achter bij de landelijke ontwikkeling. Opvallend genoeg geldt dit ook voor een aantal regio's in de Randstad.<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies, september 2013</div>
<br />Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-2230722574732121572013-09-03T15:09:00.000-07:002013-09-03T15:10:21.181-07:00Lokaal economisch beleid is juist nu nodig<b>Lokaal economisch beleid onder druk</b><br />
<i>Graag blijf ik op de hoogte van hetgeen er op het gebied van de lokale economie en de arbeidsmarkt speelt bij gemeenten in Nederland. Ik struin dan ook regelmatig de gemeentelijke websites af op zoek naar het meest recente lokaal (sociaal-) economisch beleid en andere beleidsplannen. Niet zelden blijkt bij gemeenten een integraal economisch beleidsplan te ontbreken of het beleidsplan</i><i> dateert </i><i>al weer van jaren geleden. Tegelijkertijd hoor je op dit moment van diverse beleidsmedewerkers economische zaken (in met name de kleinere gemeenten) dat het beleidsterrein en hun functie onder druk staan vanwege bezuinigingen en omdat het geen wettelijke taak van gemeenten is. Middelen voor het opstellen of het actualiseren van het economisch beleid zijn er dan ook veelal niet. </i><br />
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVMg4SNyefNGaun2ZMREqf59rSjyx90j6JpFj6DPee-W8l-H5c0ZZu66FVVMl-MX9AoRTQ8fXK1ndNlhTiq1CP0_hdPk1payr8IPGA0gkttX-kH6V4v4ZvzJhWE4IhNaosMdFjbeQxqib9/s1600/Scrabble_def3.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img alt="" border="0" height="331" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgVMg4SNyefNGaun2ZMREqf59rSjyx90j6JpFj6DPee-W8l-H5c0ZZu66FVVMl-MX9AoRTQ8fXK1ndNlhTiq1CP0_hdPk1payr8IPGA0gkttX-kH6V4v4ZvzJhWE4IhNaosMdFjbeQxqib9/s400/Scrabble_def3.jpg" title="Integraal Economisch Beleid" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Fanion onderzoek & Advies</td></tr>
</tbody></table>
<b>Slechte ontwikkeling</b><br />
Dit is een slechte ontwikkeling, omdat juist nu lokaal sociaal-economisch beleid nodig is. De afgelopen jaren hebben de economie en werkgelegenheid door de economische crisis in veel gemeenten te maken gekregen met tegenslag; door ontslagen is de werkloosheid opgelopen en relatief veel bedrijven zijn failliet gegaan.Ook zijn grote zakelijke dienstverleners en financiële instellingen aan het reorganiseren en sluiten zij vestigingen. De productiestructuur van gemeenten verandert hierdoor, waardoor oude zekerheden verdwijnen. Daarnaast nemen de werkloosheid en het aantal mensen in de bijstand toe evenals de kosten voor de lokale overheden. Ook ontstaat er leegstand op bedrijventerreinen, in kantoren en in het winkelcentrum. Deze ontwikkelingen zijn wèl van invloed op de kerntaken van de gemeente en kunnen uitgroeien tot grote maatschappelijke kostenposten.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<b><br /></b>
<b>Waarom lokaal economisch beleid belangrijk is</b><br />
Om de volgende redenen is een actief lokaal economisch beleid daarom van belang:<br />
<br />
<ol>
<li>De lokale overheid blijft in gesprek met het bedrijfsleven om zodoende zicht te krijgen en te houden op hetgeen er speelt rondom arbeidsmarkt en ruimtelijke ontwikkelingen;</li>
<li>Mogelijke problemen kunnen vroeg worden gesignaleerd waardoor er snel op kan worden ingespeeld</li>
<li>Bedrijven en instellingen en lokale overheid krijgen meer begrip voor elkaars positie</li>
<li>Endogene groei van kansrijke start-ups, snel groeiende bedrijven en clusters van bedrijven kunnen snel worden gesignaleerd, gestimuleerd en gefaciliteerd;</li>
<li>De lokale overheid kan sneller en makkelijker een beroep doen op bedrijven als het gaat om het oplossen van problemen aan de onderkant van de arbeidsmarkt</li>
<li>De lokale overheid en bedrijven en instellingen kunnen elkaar sneller aanspreken op verantwoordelijkheden en gezamenlijk initiatieven ontplooien.</li>
<li>Het organiserend vermogen binnen de lokale economie in de gemeente neemt toe.</li>
</ol>
Uiteindelijk zullen door een actief lokaal economisch beleid op de wat langere termijn de verplichte taken van de lokale overheid worden verzacht en vergemakkelijkt.<br />
<br />
<b>Stappen die van belang zijn voor het actualiseren of formuleren van lokaal economisch beleid?</b><br />
<br />
<i>Monitoren, analyseren en evalueren</i><br />
Het is voor lokale overheden in de eerste plaats belangrijk in beeld te hebben hoe de lokale economie erbij staat en welke trends en ontwikkelingen hierop van invloed zijn. Het is daarom van belang met enige regelmaat de economische situatie <b>te monitoren en te analyseren</b> en tevens het <b>economisch beleid te evalueren</b> en daar waar nodig te leggen langs de nieuwe situatie en actuele trends en ontwikkelingen. Dit resulteert uiteindelijk in een <b>SWOT-analyse </b>voor de lokale economie.<br />
<br />
<i>Werken vanuit een visie</i><br />
Als uit de (SWOT) analyse blijkt dat er structurele verschuivingen in de lokale economie hebben plaatsgevonden dan zal het lokaal bestuur hier samen met de bedrijven en instellingen uit de gemeente een visie op moeten ontwikkelen. Daarin worden voor de komende jaren afgesproken welke sectoren of clusters de economische kurken worden waarop de lokale economie zal drijven en welke beleidsdoelen moeten worden gesteld. <b>Voorbeelden</b> van beleidsthema's en beleidsdoelen, afhankelijk van de keuzes die worden gemaakt, zijn:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjMWgNm679_DCi-ugCLzPbVXF9BLmLbjpCkKcqjAY5m5-tn7hx5GhhXaboyloBqwa9ntxq4fklnKZfOAmpZB_pnQTKSG-t-jboe7M-j_2w_F88Vn8IYkZugekmKUO4WVAWBxOPfVXlaPMc8/s1600/schema.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="336" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjMWgNm679_DCi-ugCLzPbVXF9BLmLbjpCkKcqjAY5m5-tn7hx5GhhXaboyloBqwa9ntxq4fklnKZfOAmpZB_pnQTKSG-t-jboe7M-j_2w_F88Vn8IYkZugekmKUO4WVAWBxOPfVXlaPMc8/s400/schema.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<i>Actieprogramma</i><br />
Tot slot is het van belang van een visie te komen tot een concreet plan van aanpak met activiteiten, liefst zo concreet mogelijk. Belangrijk is dat lokale partijen dit zien als een gezamenlijke actieprogramma dat ook van henzelf is en hier ook de schouders onder willen zetten. Het is daarom beter wat minder activiteiten te ontplooien waarvoor veel draagvlak is en die daarmee goed te organiseren zijn dan heel veel activiteiten te organiseren waarbij iedereen naar de lokale overheid kijkt.<br />
<i><br /></i>
<i>Bovenlokale samenwerking</i><br />
Mocht het voor kleinere gemeenten toch niet mogelijk zijn om zelfstandig economisch beleid op te stellen en uit te voeren, dan is een goed alternatief om samen met buurgemeenten economisch beleid te ontwikkelingen. Diverse gemeenten hebben dit in het verleden al gedaan. Dit geldt bijvoorbeeld voor de gemeenten Asten en Someren en de gemeenten Werkendam, Aalburg en Woudrichem die gezamenlijk economisch beleid hebben geformuleerd.<br />
<div>
<br /></div>
In de afgelopen jaren heb ik voor diverse gemeenten volgens deze aanpak economisch beleid mogen opstellen. Ik hoor vaak terug dat men op een dergelijk integraal economisch beleidsplan kan terugvallen als er zich ontwikkelingen voordoen en dat het houvast geeft. Op de wat langere termijn betaalt dit zich absoluut uit en blijkt de investering relatief gering.<br />
<br />
<span style="font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 11pt; line-height: 115%;">© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies</span><br />
<br />
<br />
<br />Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-1761245528672937672013-08-09T08:17:00.005-07:002013-08-13T00:14:22.043-07:00Veel regio's in Nederland hebben een (te) grote voorraad bedrijventerrein<b><span style="color: #444444;">Jongstleden juli zijn de meest recente<a href="http://www.bedrijvenlocaties.nl/" target="_blank"> IBIS gegevens</a> over 2013 gepubliceerd. Een ruimtelijk-economische analyse van deze gegevens op het niveau van de <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/COROP" target="_blank">COROP</a> regio's leert dat een aantal regio's een relatief (te) grote voorraad bedrijventerreinen heeft; terwijl slechts enkele regio's een (te) geringe voorraad bedrijventerreinen hebben. </span></b><br />
<br />
<b><span style="color: #444444;">Uitgifte gedaald onder invloed van de economisch crisis, ook het areaal bedrijventerreinen daalt</span></b><br />
Het totaal areaal bedrijventerreinen (hectare netto) bestaat uit <b>bestaande bedrijventerreinen </b>en <b>harde plannen</b> voor bedrijventerreinen (bedrijventerreinen met een goedgekeurd bestemmingsplan).<br />
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhszS9_vLefGJDUZwMdDesg96GsntaeI8ygZjSPALZEmHxarWLwLmJYVTCKRm4yToCoNFPe8w8ltljiQPUbbkrcoNxVqLl5y2c8MgG8NIjjgr6jugi7fk2aMuKdpmD54noK9n_JlN9jg2zz/s1600/IMG_0532.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="172" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhszS9_vLefGJDUZwMdDesg96GsntaeI8ygZjSPALZEmHxarWLwLmJYVTCKRm4yToCoNFPe8w8ltljiQPUbbkrcoNxVqLl5y2c8MgG8NIjjgr6jugi7fk2aMuKdpmD54noK9n_JlN9jg2zz/s320/IMG_0532.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Calibri; line-height: 20px; text-align: start;"><span style="font-size: x-small;">Foto, Henry de Vaan</span></span></td></tr>
</tbody></table>
Van 1992 tot en met 2013 is het netto areaal bedrijventerrein met 25.500 ha netto toegenomen, gemiddeld met zo'n 1.100 ha per jaar.<br />
In dezelfde periode is er bijna 21.000 ha netto bedrijventerreinen uitgegeven aan bedrijven en instellingen; gemiddeld gaat het om 1.000 ha netto per jaar. Vooral eind jaren '90 en medio jaren 2000 is er veel bedrijventerrein uitgegeven. Sinds het uitbreken van de crisis in 2008 ligt het uitgiftepeil echter behoorlijk onder het langjarig gemiddelde.<br />
<br />
In 2011 en 2012 is er echter sprake van een afname van het bedrijventerreinareaal. In diverse regio's worden op dit moment plannen voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen kritisch tegen het licht gehouden en soms ook geschrapt vanwege de achterblijvende vraag als gevolg van de crisis.<br />
<br />
<span style="color: #0b5394;">Figuur 1</span><span style="color: #3d85c6;"> </span><br />
<span style="color: #666666;">Uitgifte bedrijventerreinen in Nederland in het betreffende jaar (ha netto) en ontwikkeling areaal bedrijventerrein (ha netto), 1992-2013</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5ISF9xGduK9blwrT0EJAYlxUNPkJtMgoVFsc4JsKNRPbXxa8ZW-y_MEm-yennOTq0zMsbDpJqVaEZ4Jz1njLqA3WC4jFwTz_b11L7aHgdl4PKz_IJICfy6FaW1q_DEMFMa4Sm3Jhn2YVB/s1600/Clipboard01.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="366" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5ISF9xGduK9blwrT0EJAYlxUNPkJtMgoVFsc4JsKNRPbXxa8ZW-y_MEm-yennOTq0zMsbDpJqVaEZ4Jz1njLqA3WC4jFwTz_b11L7aHgdl4PKz_IJICfy6FaW1q_DEMFMa4Sm3Jhn2YVB/s640/Clipboard01.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<b><span style="color: #666666;">Waar concentreren zich de bedrijventerreinen?</span></b><br />
<div>
Het grootste areaal bedrijventerrein bevindt zich in de regio Groot-Rijnmond en heeft een omvang van ruim 9.000 ha netto. Andere regio's met veel bedrijventerreinen zijn industriële en logistieke regio's als West-Brabant, Zuidoost-Brabant, Groot Amsterdam, Twente en Zuid-Limburg. Ook Flevoland heeft een flink areaal bedrijventerreinen.</div>
<div>
De regio's waar bedrijventerrein gelegen zijn, zijn tevens de regio's waar veel aan bedrijventerreingerelateerde banen te vinden zijn. Vooral de regio's Groot Rijmond, Groot Amsterdam, West-Brabant, Noordoost- en Zuidoost-Brabant, Arnhem-Nijmegen, Twente en Zuidoost-Brabant hebben veel banen die veelal op bedrijventerreinen te vinden zijn. Opvallend is ook het relatief hoge aantal bedrijventerreingerelateerde banen in de regio Utrecht. Gemiddeld is landelijk ca. een derde van alle banen aan bedrijventerreinen gerelateerd.<br />
<br /></div>
<div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDO8cjG6GvrTQyqz_FOneLcrNfFTpxrWCvHdJfX9UwEGH_KrULO6xtStttS6cg18sau2oIeHhruOGGnv7AWz8-E0JKGruAK4MlTLMVvSXu1u3mKI0aduscU7k1A1hn1PoWscWwQdWMHSp5/s1600/Clipboard02_A.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; display: inline !important; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="476" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDO8cjG6GvrTQyqz_FOneLcrNfFTpxrWCvHdJfX9UwEGH_KrULO6xtStttS6cg18sau2oIeHhruOGGnv7AWz8-E0JKGruAK4MlTLMVvSXu1u3mKI0aduscU7k1A1hn1PoWscWwQdWMHSp5/s640/Clipboard02_A.jpg" width="640" /></a></div>
<div>
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; width: 604px;">
<colgroup><col style="mso-width-alt: 3437; mso-width-source: userset; width: 71pt;" width="94"></col>
<col style="width: 48pt;" width="64"></col>
<col style="mso-width-alt: 4059; mso-width-source: userset; width: 83pt;" width="111"></col>
<col style="mso-width-alt: 3328; mso-width-source: userset; width: 68pt;" width="91"></col>
<col style="width: 48pt;" width="64"></col>
<col style="mso-width-alt: 6582; mso-width-source: userset; width: 135pt;" width="180"></col>
</colgroup><tbody>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="height: 15.0pt; width: 71pt;" width="94"><span style="font-size: x-small;"> </span><span style="color: #0b5394;">Tabel 1</span><br />
<span style="color: #444444;">Overzicht COROP gebieden</span><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; width: 545px;">
<colgroup><col style="mso-width-alt: 2706; mso-width-source: userset; width: 56pt;" width="74"></col>
<col style="mso-width-alt: 5558; mso-width-source: userset; width: 114pt;" width="152"></col>
<col style="mso-width-alt: 2706; mso-width-source: userset; width: 56pt;" width="74"></col>
<col style="mso-width-alt: 8960; mso-width-source: userset; width: 184pt;" width="245"></col>
</colgroup><tbody>
<tr height="39" style="height: 29.25pt; mso-height-source: userset;">
<td class="xl64" height="39" style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-family: Calibri; font-weight: 700; height: 29.25pt; text-underline-style: none; width: 56pt;" width="74">COROP-Code</td>
<td style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-family: Calibri; font-weight: 700; text-underline-style: none; width: 114pt;" width="152">COROP</td>
<td class="xl64" style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; color: white; font-family: Calibri; font-weight: 700; text-underline-style: none; width: 56pt;" width="74">COROP-Code</td>
<td style="background-color: #4bacc6; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 1.5pt; border-style: none none solid; color: white; font-family: Calibri; font-weight: 700; text-underline-style: none; width: 184pt;" width="245">COROP</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">1</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Oost-Groningen</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">21</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Agglomeratie Haarlem</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">2</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Delfzijl en
omgeving</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">22</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zaanstreek</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">3</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Overig
Groningen</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">23</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Groot-Amsterdam</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">4</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Noord-Friesland</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">24</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Het Gooi en Vechtstreek</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">5</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuidwest-Friesland</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">25</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Agglomeratie Leiden en
Bollenstreek</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">6</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuidoost-Friesland</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">26</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Agglomeratie 's-Gravenhage</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">7</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Noord-Drenthe</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">27</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Delft en Westland</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">8</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuidoost-Drenthe</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">28</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Oost-Zuid-Holland</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">9</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuidwest-Drenthe</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">29</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Groot-Rijnmond</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">10</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Noord-Overijssel</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">30</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuidoost-Zuid-Holland</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">11</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuidwest-Overijssel</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">31</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zeeuws-Vlaanderen</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">12</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Twente</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">32</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Overig Zeeland</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">13</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Veluwe</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">33</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">West-Noord-Brabant</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">14</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Achterhoek</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">34</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Midden-Noord-Brabant</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">15</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Arnhem/Nijmegen</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">35</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Noordoost-Noord-Brabant</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">16</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuidwest-Gelderland</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">36</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuidoost-Noord-Brabant</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">17</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Utrecht</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">37</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Noord-Limburg</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">18</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Kop van
Noord-Holland</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">38</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Midden-Limburg</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">19</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Alkmaar en
omgeving</td>
<td class="xl63" style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid solid none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">39</td>
<td style="background-color: #b6dde8; border-bottom-color: white; border-bottom-width: 0.5pt; border-style: none none solid; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Zuid-Limburg</td>
</tr>
<tr height="20" style="height: 15.0pt;">
<td class="xl63" height="20" style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none; font-family: Calibri; height: 15pt; text-underline-style: none;">20</td>
<td style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">IJmond</td>
<td class="xl63" style="background-color: #dbeef3; border-right-color: white; border-right-width: 0.5pt; border-style: none solid none none; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">40</td>
<td style="background-color: #dbeef3; font-family: Calibri; text-underline-style: none;">Flevoland</td>
</tr>
</tbody></table>
</td><td class="xl63" style="width: 48pt;" width="64"><br /></td><td style="width: 83pt;" width="111"><br /></td><td class="xl63" style="width: 68pt;" width="91"><br /></td><td class="xl63" style="width: 48pt;" width="64"><br /></td><td style="width: 135pt;" width="180"><br /></td></tr>
</tbody></table>
<br />
<b><span style="color: #444444;">Vooral in Groot-Rijnmond en West-Brabant veel bedrijventerreinen uitgegeven</span></b><br />
Vooral in Zuidwest Nederland is veel bedrijventerrein uitgegeven de afgelopen 22 jaar. In de regio Groot-Rijnmond lag de gemiddelde jaarlijkse uitgifte met 84 ha netto het hoogst, gevolgd door West-Brabant met 76 ha netto per jaar. Maar ook in Zeeland ligt de uitgifte met 49 ha netto per jaar op een hoog niveau. In Noordwest Nederland wordt veel bedrijventerrein uitgeven in Groot Amsterdam, Flevoland en Utrecht en in Oost-Nederland in de COROP's Twente en Noordoost-Overijssel. In Noord-Nederland is de gemiddelde jaarlijkse uitgifte het hoogst in Overig Groningen met bijna 34 ha per jaar gemiddeld.<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="color: #6fa8dc; font-size: x-small;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: #0b5394;">Figuur 4</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: #444444;">Uitgifte bedrijventerreinen in betreffende jaar (ha netto) en \</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: #444444;">ontwikkeling areaal bedrijventerrein (ha netto), 1992-2013</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEikrzzVHprCdkhkYAxUyzT5Yn4xKNrWSs3UniEj7C0xqmCfBzhPFs9fZt8YtbZhK6clxr6zFuDHTrGIoj-mATESYnNWAISTZv2_M5zIcmhlw31w7xk6_RqcaYUWUgLdTY30PQBrZjpxWMQa/s1600/Clipboard03.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEikrzzVHprCdkhkYAxUyzT5Yn4xKNrWSs3UniEj7C0xqmCfBzhPFs9fZt8YtbZhK6clxr6zFuDHTrGIoj-mATESYnNWAISTZv2_M5zIcmhlw31w7xk6_RqcaYUWUgLdTY30PQBrZjpxWMQa/s400/Clipboard03.jpg" width="333" /></a></div>
<br />
<br />
<b><span style="color: #666666;">Vooral in Noord- en Oost-Nederland veel regio's met (te) veel uitgeefbaar bedrijventerrein</span></b><br />
Van het totaal areaal bedrijventerreinen in Nederland is nog niet alle terrein uitgegeven. In vrijwel alle regio's is er een voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein. De meeste van deze uitgeefbare terreinen zijn in handen van gemeenten, maar een deel is in eigendom van particulieren. In totaal is in 2013 landelijk 15% van het totale areaal nog uitgeefbaar. Overigens is hiervan ruim de helft (8% van het areaal) terstond uitgeefbaar en zijn het voor het overige deel nog harde plannen. Als wordt gekeken naar de verschillen de COROP gebieden dan hebben Delfzijl e.o. en Flevoland het hoogste aandeel nog uitgeefbaar bedrijventerrein. In beide regio's is meer dan 30% van het bedrijventerreinareaal nog uitgeefbaar. Opvallend is dat vooral in Noord-Nederland relatief veel regio's een voorraad bedrijventerrein hebben die meer de 20% van het areaal omvat. Uitzonderingen zijn Noord- en Zuidwest-Friesland en Zuidoost-Drenthe waar dit aandeel lager ligt.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDL9V3VSbkD7x0Af-M45st1p_he6bmLaYCWxzKpEjRXIYtYoXqv8wXTmPHuzRPMX99u6Rj-BY1l8xTAVjAITWAKefxlpwGqzqvhAInGupCsZr4k0cMEzWDD2I2PxdY4E0sDz-KAgC3eBV-/s1600/Clipboard04_a.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDL9V3VSbkD7x0Af-M45st1p_he6bmLaYCWxzKpEjRXIYtYoXqv8wXTmPHuzRPMX99u6Rj-BY1l8xTAVjAITWAKefxlpwGqzqvhAInGupCsZr4k0cMEzWDD2I2PxdY4E0sDz-KAgC3eBV-/s640/Clipboard04_a.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<div>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<b><span style="color: #444444;">IJzeren voorraad</span></b><br />
Een maat die regelmatig gebruikt wordt voor het bepalen van de benodigde voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein is het begrip <b>ijzeren voorraad</b>. Uitgangspunt is dat de ijzeren voorraad een omvang heeft van 5 tot 7 keer de gemiddelde jaarlijkse historische uitgifte. Dit komt voort uit de constatering dat landelijk de gemiddelde periode die nodig is om een bedrijventerreinen te ontwikkelen 7 tot 8 jaar is. <a href="https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&ved=0CDYQFjAB&url=http%3A%2F%2Fwww.stichtingnat.nl%2Fdocumenten%2Fdoc_download%2F52-nut-en-noodzaak-van-bedrijventerreinen.html&ei=VPQIUpGMEY74sgb01YDoBg&usg=AFQjCNF6UzHd48ic2IYoKMp4pQXGhwf19w&sig2=lgqcsQFnyrOFZCH9NVdm-A&bvm=bv.50500085,d.Yms" target="_blank">Anderen</a> gaan bij het begrip ijzeren voorraad uit van het <b>terstond uitgeefbaar</b> deel van de voorraad. Het uitgangspunt is daarbij dat de ijzeren voorraad 2 tot 3 keer de gemiddelde jaarlijkse historische uitgifte bedraagt.<br />
<br />
Met de ijzeren voorraad kan snel worden ingespeeld op een bedrijventerreinenbehoefte die snel aantrekt. Is de voorraad kleiner dan de ijzeren voorraad, dan is er feitelijk te weinig bedrijventerrein in voorraad om in de vraag te voorzien als deze plots aantrekt. Als de voorraad groter is dan de ijzeren voorraad dan is er feitelijk sprake van overcapaciteit. Dit hoeft ruimtelijk geen probleem te zijn, zolang de terreinen nog niet bouwrijp zijn gemaakt. De bedrijventerreinen zullen dan de komende jaren op een later tijdstip gereed worden gemaakt en worden uitgegeven. Financieel kunnen er wel grote problemen ontstaan als gemeenten de gronden al in eigendom hebben en de uitgifte langer duurt dan voorzien. De rentelasten zullen dan steeds verder oplopen.<br />
<br />
In figuur 6 is per COROP de voorraad uitgeefbaar terrein vergeleken met de langjarig historische uitgifte. Uit de analyse blijkt dat met name de regio's 't Gooi en Vechtstreek, IJmond en Kop van Noord-Holland een voorraad bedrijventerrein hebben die onder de ijzeren voorraad ligt. Deze regio's kunnen dus niet inspelen op een eventueel snel aantrekkende vraag naar bedrijfskavels. De regio's Utrecht, Haarlem, Leiden en Bollenstreek, Zuidoost-Zuid-Holland, Midden-Brabant, Zuidoost-Drenthe, Achterhoek en Noord-Limburg lijkt de balans tussen de voorraad en het uitgiftetempo het meest in evenwicht. In de overige regio's is sprake van voorraden uitgeefbaar terrein die groter zijn dan de IJzeren voorraad. De grootste overcapaciteit is er in Zeeuws-Vlaanderen, Flevoland en Delfszijl e.o. Ook in de regio's Alkmaar e.o., Groot Amsterdam, Veluwe, Twente en Oost-Groningen is de voorraad veel hoger dan de ijzeren voorraad. Wanneer er van wordt uitgegaan dat de historische vraag ook voor de toekomst op peil blijft, dan kunnen deze regio's 15 tot 25 jaar vooruit met de huidige harde voorraad.<br />
<b><span style="color: #666666;"><br /></span></b>
<b><span style="background-color: white; color: #444444;">Nuancering: voorraad terstond uitgeefbaar terreinen is beperkter</span></b><br />
<div>
Zoals hiervoor al eerder opgemerkt, is gemiddeld 8% van het areaal bedrijventerreinen in Nederland <b>terstond uitgeefbaar</b>. Dat wil zeggen dat de terreinen bouwrijp zijn en direct verkocht/verpacht kunnen worden aan bedrijven die een behoefte aan een bedrijfslocatie hebben. De overige voorraad bestaat uit harde plannen die weliswaar ruimtelijk zijn vastgelegd, maar waar het terrein pas op termijn beschikbaar komt voor uitgifte. Als de regio's worden vergeleken ten aanzien van de mate van uitgeefbaarheid, dan blijkt dat vooral in Zuid-Holland en Utrecht het terstond uitgeefbaar areaal onder het landelijk gemiddelde ligt. Dit geldt ook voor het westelijk deel van Friesland en de regio Zuidwest-Overijssel. Relatief veel terstond uitgeefbaar terrein is er in de regio Amsterdam, Flevoland, Zuidoost-Friesland en de regio's in de provincie Drenthe.<br />
Uitgaande van een ijzeren voorraad van 2 tot 3 keer de langjarige historische uitgifte dan valt op dat alleen in de regio Zuidwest-Overijssel sprake is van een te lage voorraad direct uitgeefbaar terrein. In de Zuid-Holland, Utrecht, Midden-Limburg, Overig Groningen, Noord-Friesland en Zuidwest-Friesland is het aanbod redelijk goed op orde. In de overige regio's is er sprake van overcapaciteit. Vooral in de Metropoolregio Amsterdam en Zuidwest Drenthe is er sprake van een ruime voorraad bedrijventerrein afgezet tegen de langjarige historisch uitgifte.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqTYw2v0vCejrzXqXXcVjCwR4wjuDI0U1hYxue0AcetM9xiGMo_3WZr8nOB9UbNFU5uRhPeGHbpBRlNW3gZ_U1aKX5HkM-Bp6jT9ML8IjtU4tVVQB5yW4sLvckT4A0NsBs1tjbE0L0eDgZ/s1600/Clipboard05_a.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="466" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqTYw2v0vCejrzXqXXcVjCwR4wjuDI0U1hYxue0AcetM9xiGMo_3WZr8nOB9UbNFU5uRhPeGHbpBRlNW3gZ_U1aKX5HkM-Bp6jT9ML8IjtU4tVVQB5yW4sLvckT4A0NsBs1tjbE0L0eDgZ/s640/Clipboard05_a.jpg" width="640" /></a></div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<b><br /></b>
<b><span style="color: #444444;">Overschotten kunnen nog verder oplopen</span></b><br />
Uit de redelijk eenvoudige analyse zoals die hier is gemaakt, kan worden geconcludeerd dat veel regio's erg ruim in hun jas zitten als het gaat om de voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein. Overigens kan het heel goed zijn dat in een regio met een ruime voorraad vanwege een kwalitatieve mismatch toch op deelmarkten tekorten ontstaan. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat er veel vraag is vanuit lokale bedrijven naar kleine kavels, terwijl op de beschikbare (regionale) bedrijventerreinen alleen maar grote kavels beschikbaar zijn.<br />
<br />
Aangezien het totale areaal bedrijventerrein in 2011 en 2012 is gedaald, wordt door overheden onderkend dat de voorraad aan de ruime kant is. Er worden dan ook in diverse regio's harde plannen voor bedrijventerreinen geschrapt. Desondanks zal in diverse regio's wellicht nog harder ingegrepen moeten worden. Op de korte termijn lijkt een sterke economische groei er nog niet in te zitten. Over het algemeen wordt verwacht dat de economie de komende jaren zal blijven kwakkelen rond de 0% groei. Voor 2014 wordt door het CPB 1% economische groei verwacht; terwijl bij de raming van bedrijventerreinen het Transatlantic Market scenario het uitgangspunt vormt, waarin wordt uitgegaan van een gemiddelde jaarlijkse groei van 2,2% per jaar.<br />
<br />
Daarnaast zijn er in diverse regio's structurele trends gaande die zullen leiden tot een vraag die ligt onder het langjarig historisch gemiddelde. Een belangrijke ontwikkeling is vooral het afvlakken en vervolgens afnemen van de ontwikkeling van de beroepsbevolking de komende jaren als gevolg van vergrijzing en ontgroening van de bevolking. Hierdoor zullen minder mensen zich aanbieden op de arbeidsmarkt, waardoor het scheppen van banen niet lukt , ofwel niet nodig is. Ook het benodigde areaal bedrijventerrein zal daarmee minder hard hoeven groeien.<br />
<br />
<b><span style="color: #444444;">Er blijven nieuwe terreinen nodig</span></b><br />
<div>
Desondanks zal er altijd een zekere behoefte blijven aan nieuwe terreinen. In elke regio blijven er bedrijven die uit hun huisvesting groeien en op zoek gaan naar een nieuw bedrijfskavel. Het zal ook lang niet altijd mogelijk zijn de oplossing te vinden op bestaande bedrijventerreinen. Wel wordt het voor de toekomst steeds meer de vraag wat te doen met oude bedrijfslocaties en bedrijventerreinen die achterblijven.<br />
<br />
<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Calibri; font-size: 15px; line-height: 20px;">© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies, augustus 2013</span></div>
Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-34233689549989459122013-06-27T14:47:00.001-07:002013-08-12T13:14:34.805-07:00Toerisme in veel gemeenten in toenemende mate een economische drager van betekenis<span style="color: #666666;"><b>Een ruimtelijke analyse van het belang van toerisme en recreatie voor de economie</b></span><br />
De vakantie staat voor de deur, een mooie gelegenheid om een artikel te wijden aan de sector Toerisme en Recreatie. Ik geef toe, in het verleden twijfelde ik nog wel eens aan de bijdrage van deze sector aan de lokale economie. Veel gemeenten omarmen toerisme en recreatie namelijk omdat het over het algemeen 'schone' bedrijvigheid en werkgelegenheid betreft en de sector daarom een hoog politiek knuffelgehalte heeft. Niks mis mee, maar het is vaak een excuus om niets te hoeven doen met bedrijven die men liever niet in de achtertuin heeft, maar wel een grote betekenis hebben voor de lokale economie. Ondanks mijn wat kritische houding moet ik constateren dat de sector in veel gemeenten een significante bijdrage levert aan de lokale economie. In dit artikel een ruimtelijke analyse waar dat in Nederland wel het geval is en waar dat minder geldt.<br />
<br />
<span style="color: #666666;"><b>Algemene ontwikkeling sector toerisme en recreatie in Nederland</b></span><br />
<div>
In Nederland zijn volgens de meeste recente <a href="http://www.lisa.nl/" target="_blank">LISA gegevens</a> in de sector <a href="http://www.lisa.nl/data/gratis-data-recreatie-toerisme" target="_blank">Toerisme en Recreatie </a>bijna 105.000 vestigingen met daarin bijna 500.000 werkzame personen actief. Daarmee is 8,3% van vestigingen en 6,2% de werkgelegenheid toe te schrijven aan de sector. In de periode 2008-2012 is in Nederland het aantal vestigingen met 16% toegenomen. Daarmee houdt de sector gelijke tred met de groei van het totaal aantal vestigingen in Nederland. De werkgelegenheid van de sector toerisme en recreatie ontwikkelt zich echter aanmerkelijk beter dan het totaal aantal banen in de economie. Daar waar in Nederland voor de totale werkgelegenheid over de periode 2008-2012 sprake is van een lichte afname met 0,3% is het aantal banen in de toeristisch-recreatieve sector in dezelfde periode met 2% toegenomen.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: #3d85c6;"><b>Figuur 1</b></span></div>
<div>
<span style="color: #666666;">Geïndexeerde ontwikkeling vestigingen en banen, Toerisme en Recreatie en totaal 2008-2012</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgh6ypWUUTVzRpDMdT-aIG9hafugqYSAisEPkTAyR8OSfXVoYjlBn808zSJlhMjGsyxm7pT8xeZxCoBQbkyYw1hmtWvjwx95GaAP7XTZHYIYPvPdKVGd-d8gNmJDuKyrVecOXdkdq444A77/s960/ontwikkeling.GIF" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img alt="" border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgh6ypWUUTVzRpDMdT-aIG9hafugqYSAisEPkTAyR8OSfXVoYjlBn808zSJlhMjGsyxm7pT8xeZxCoBQbkyYw1hmtWvjwx95GaAP7XTZHYIYPvPdKVGd-d8gNmJDuKyrVecOXdkdq444A77/s400/ontwikkeling.GIF" title="Geïndexeerde ontwikkeling vestigingen en banen T&R en totaal 2008-2012" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="background-color: white;"><span style="color: #666666;">Bron: LISA, 2012, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></span></td></tr>
</tbody></table>
<br />
<b><span style="color: #666666;">Waar in Nederland concentreert de sector toerisme en recreatie zich?</span></b><br />
<div>
In figuur 2 is te zien waar het aandeel van de sector Toerisme en Recreatie in zowel vestigingen als werkgelegenheid het hoogst is. Duidelijk zichtbaar is dat de sector het sterkst vertegenwoordigd is op de Waddeneilanden, waar meer dan 40% van de economie zich bezighoudt met toerisme en recreatie. Daarnaast is de sector sterk vertegenwoordigd aan de kust en in Zuidwest-Friesland, Limburg en het Rijk van Nijmegen. Ook in Amsterdam en omgeving is de sector bovengemiddeld sterk vertegenwoordigd.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: #3d85c6;"><b>Figuur 2</b></span></div>
<div>
<span style="color: #666666;">Aandeel T&R in de productiestructuur, vestigingen en werkgelegenheid, 2012</span></div>
<div>
<span style="color: #666666;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: #666666;"> Vestigingen Banen</span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgl7L3hN3m55PEr1pR5KcgrwlKXVwiTi-mv4Y4oI16Ie7XSZJU7KZjRweyNXVE9VAzif8yck2u1yzNTlSlEernZpHXXeVUimYuzQ5MsE65Aucftq6qQVUJK03mTKBccpKROJHiJ0k-Hu1TK/s960/Aandelen.GIF" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img alt="" border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgl7L3hN3m55PEr1pR5KcgrwlKXVwiTi-mv4Y4oI16Ie7XSZJU7KZjRweyNXVE9VAzif8yck2u1yzNTlSlEernZpHXXeVUimYuzQ5MsE65Aucftq6qQVUJK03mTKBccpKROJHiJ0k-Hu1TK/s640/Aandelen.GIF" title="Aandeel T&R in de productiestructuur" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="color: #666666;">Bron: LISA 2012, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<span style="color: #666666;"><b>Waar groeit de sector Toerisme en Recreatie?</b></span><br />
<div>
De ontwikkeling van de sector Toerisme en recreatie is niet over gelijk. Opvallend is dat het aantal vestigingen in de sector flink is afgenomen in Zeeland, Friesland en Zuid-Holland. Daarnaast neemt het aantal bedrijven af in de regio Noordoost-Brabant. Sterke groei van het aantal vestigingen is te zien tussen Utrecht en Amsterdam rondom de Loosdrechtse en Vinkeveense plassen, in Amsterdam en de regio Waterland, in het oostelijk deel van de Veluwe en in het gebied dat loopt van De Baronie van Breda, via Tilburg naar de Brabantse Kempen. Het beeld in Zuid-Limburg is sterk wisselend. </div>
<div>
De ontwikkeling van de toeristisch-recreatieve werkgelegenheid laat een ongeveer gelijk beeld zien. Het aantal banen in de sector groeit sterk in Flevoland en Noord-Overijssel. Daarnaast is de groei van de werkgelegenheid sterk in Het Groene Hart, delen van Brabantse Kempen en in Oost-Groningen/Delfzijl e.o. Dit laatste kan ook te maken hebben met de activiteiten in de Eemshaven, waar voor de vele arbeidsmigranten extra (tijdelijke) hotels zijn gebouwd. Het aantal toeristisch-recreatieve banen is met name gedaald in West-Friesland, Friesland, de omgeving Leiden en de Bollenstreek, 't Gooi, Noordoost-Brabant/de Peel en de Achterhoek.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: #3d85c6;"><b>Figuur 3</b></span></div>
<div>
<span style="color: #666666;">Ontwikkeling van het aantal vestigingen en de werkgelegenheid in de sector toerisme en recreatie,</span></div>
<div>
<span style="color: #666666;">2008-2012</span></div>
<div>
<span style="text-align: center;"><b> </b><span style="color: #666666;">Vestigingen Banen</span></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdKlT-ynVcNmf_uVL759RzXbf9jJ1LEEr7bx3Cdr2Pa0WuwwbM1DuRe89-yEZuXbIzKq3z9TYmx4aULo42HQF5wis2HBPuycDqYYb_PbeG-pm7ry1Xab-ihipS4cZtOK8k-yXXpCfIQ9Ts/s960/Ontwikkeling+naar+gemeente.GIF" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdKlT-ynVcNmf_uVL759RzXbf9jJ1LEEr7bx3Cdr2Pa0WuwwbM1DuRe89-yEZuXbIzKq3z9TYmx4aULo42HQF5wis2HBPuycDqYYb_PbeG-pm7ry1Xab-ihipS4cZtOK8k-yXXpCfIQ9Ts/s640/Ontwikkeling+naar+gemeente.GIF" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="color: #666666;">Bron: LISA, 2012 bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<span style="color: #666666;"><b><br /></b></span>
<span style="color: #666666;"><b>Waar draagt de sector Toerisme en Recreatie bij aan economische groei?</b></span><br />
Wanneer gekeken wordt naar de bijdrage van de Toerisme en Recreatie in de ontwikkeling van <b>het aantal vestigingen</b> dan is het belang van de sector met name gegroeid in Brabantse Kempen, Noord-Overijssel en Noord-Friesland, Flevoland, Amsterdam en de regio Waterland. De Achterhoek en Twente/Salland kleuren ook overwegend groen. Ook de Peel kleurt lichtgroen; wat opvallend is aangezien daar de T&R-sector relatief sterk is afgenomen. Dit betekent dat de economie als geheel het daar nog slechter heeft gedaan.<br />
In de regio's Zeeland, Zuid-Holland Zuid, Oost-Groningen, Zuidwest-Friesland en Zuid-Limburg draagt de sector minder dan gemiddeld bij aan de ontwikkeling van de groei van het aantal bedrijfsvestigingen.<br />
De bijdrage van de sector toerisme en recreatie aan <b>de werkgelegenheid </b>is vooral hoog in Het Groene Hart, Midden-Brabant, Oost-Groningen en een groot aantal gemeenten in de De Brabantse Kempen.<br />
Het omgekeerde is zichtbaar in West-Friesland, Zuidwest-Friesland, Drenthe, Noord-Limburg, Goeree-Overflakkee en een aantal gemeenten in de Achterhoek. Daar levert de sector Toerisme en Recreatie een negatieve of ondergemiddelde bijdrage aan de ontwikkeling van de werkgelegenheid.<br />
<br />
<span style="color: #3d85c6;"><b>Figuur 4</b></span><br />
<span style="color: #666666;">Bijdrage van de sector T&R aan de ontwikkeling van het aantal vestigingen en de werkgelegenheid</span><br />
<span style="text-align: center;"> </span><br />
<span style="text-align: center;"> <span style="color: #666666;"> Groei vestigingen T&R vs Groei banen T&R vs </span></span><br />
<span style="color: #666666;"><span style="text-align: center;"> </span><span style="text-align: center;">groei </span><span style="text-align: center;">totaal aantal vestigingen </span><span style="text-align: center;"> </span><span style="text-align: center;">groei totaal aantal banen</span></span><span style="text-align: center;"><span style="color: #666666;"> </span> <b> </b></span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXBQu1mEvVNPJOtwhGmDVSUwP1Ti5amJgSCl75OCzgbogGVCcunD0GkX8XNelZ0W8bmjM6PRLHoTsvjjU85auZxziwwMTPZYLDOSgJ-ezIw8nJSDpAclisyiW45UPLO5JDv2SrOEjmK3GE/s960/afwijking+met+totaal.GIF" imageanchor="1" style="background-color: white; margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXBQu1mEvVNPJOtwhGmDVSUwP1Ti5amJgSCl75OCzgbogGVCcunD0GkX8XNelZ0W8bmjM6PRLHoTsvjjU85auZxziwwMTPZYLDOSgJ-ezIw8nJSDpAclisyiW45UPLO5JDv2SrOEjmK3GE/s640/afwijking+met+totaal.GIF" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="background-color: white; font-size: x-small;"><span style="color: #666666;">Bron: LISA 2012, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></span></div>
<span style="background-color: white; color: #666666; font-size: x-small;"><br /></span>
<span style="background-color: white; color: #666666; font-size: x-small;">Toelichting:</span><br />
<h2>
<span style="background-color: white; color: #666666; font-size: x-small;">Per gemeente is vergeleken hoe de sector toerisme en recreatie zich heeft ontwikkeld ten opzichte van de economie als geheel. Als de sector het beter deed dan de totale lokale economie dan is de gemeente groen gekleurd, was de ontwikkeling van toerisme en recreatie slechter dan de ontwikkeling van de totale lokale economie dan is deze gemeente rood gekleurd.</span></h2>
<div>
<b><br /></b></div>
<div>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #666666;"><b>Waar ontwikkelt Toerisme en Recreatie zich het best, en waar het minst goed?</b></span></span></div>
<div>
Geconcludeerd kan worden dat de sector Toerisme en Recreatie in veel gemeente een belangrijke bijdrage levert aan de lokale economie. In dit artikel is gekeken naar de omvang van de sector Toerisme en Recreatie in de gemeenten en daarnaast is gekeken naar de groei van de sector in zowel aantal vestigingen als de werkgelegenheid. In de laatste figuur zijn de scores voor omvang en groei gecombineerd tot een prestatie-index. Uit deze analyse blijkt dat in de meeste gemeenten de sector Toerisme en Recreatie vrij gemiddeld presteert (deze kleuren blauw). Gebieden waar de sector van groot belang is en goed presteert is op de Wadden, Flevoland, Amsterdam e.o., De Veluwe, Oost-Twente, De Brabantse Kempen en de regio tussen Utrecht en Amsterdam (Vinkeveense en Loosdrechtse plassen). </div>
<div>
De prestaties van de sector Toerisme en Recreatie vallen tegen in West-Friesland, grote delen van Zeeland, Rijnmond/Zuid-Zuid-Holland, Noordoost-Brabant, De Langstraat, de Bommelerwaard, het noordelijk deel van de Achterhoek en Zuidwest-Twente. </div>
<div>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #666666;"><b><br /></b></span></span></div>
<div>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #3d85c6;"><b>Figuur 5</b></span></span></div>
<div>
<span style="color: #666666;"><b>Prestatie-index Toerisme en Recreatie naar gemeente</b></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjww9q7Okc6dbjKv-yuwxq5Qec4mk5_HYg3LJ3DP_-D3I6Z2JaEX9tm22GWLUD6ADBcYwB8NWah57rgdMU5QgAJPu-lZO1j7FjIe5buMAeZf7rQArvyvwRfkWul-Sxhl477Iipn1PRG2VA4/s960/Dia5.GIF" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjww9q7Okc6dbjKv-yuwxq5Qec4mk5_HYg3LJ3DP_-D3I6Z2JaEX9tm22GWLUD6ADBcYwB8NWah57rgdMU5QgAJPu-lZO1j7FjIe5buMAeZf7rQArvyvwRfkWul-Sxhl477Iipn1PRG2VA4/s640/Dia5.GIF" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="color: #666666;">Bron: LISA 2012, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</span></td></tr>
</tbody></table>
<div>
<br /></div>
<div>
Tot zover een de analyse van de sector Toerisme en Recreatie in Nederland op basis van de meest recente LISA cijfers. Ik wens iedereen een fijne en ontspannen vakantie toe en geniet van hetgeen de sector Toerisme en Recreatie te bieden heeft.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div class="MsoNormal">
© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies, juni 2013</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-70578424423848329242013-05-30T07:15:00.002-07:002013-05-30T07:30:04.598-07:00Regionale verschillen in werkloosheid <h3>
De werkloosheid loopt fors op</h3>
De werkloosheid in Nederland is in 2012 fors opgelopen. Volgens het UWV waren er per januari 2012 480.000 Niet Werkende Werkzoekenden (NWW'ers) en in januari 2013 604.000. Dit komt neer op stijging van maar liefst 26%. In de eerste vier maanden van 2013 zijn er nog eens 32.000 NWW'ers bijgekomen; een stijging van 5% ten opzichte van januari.<br />
In vergelijking met januari 2008 is zelfs sprake van een stijging van het aantal werklozen met bijna 40%.<br />
Naar verwachting zal de werkloosheid de komende periode nog flink blijven toenemen. Enerzijds loopt het aantal faillissementen nog altijd op en daarnaast hebben bedrijven in zowel de private als de publieke sector ontslagrondes aangekondigd. <br />
<div style="text-align: center;">
<i style="font-weight: normal;"><span style="font-size: x-small;">Figuur 1 Geïndexeerde ontwikkeling werkloosheid (NWW), 2008=100</span></i></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiq5_ZJeR90gvXQI_kqg7Zj4m70_X0kjIzKvE12KSqvzw5WY81fMsCP0IsWExWSUOJnvBfgDab31-Q6vE6IRKVJW-sJoCLPs5tytQhWFuOzlMPs0t2xWv1TkRz0HAnUNT9MqpzoPuSvtqGm/s1600/Index+NWW+Nederland.gif" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img alt="Werkloosheidontwikkeling" border="0" height="250" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiq5_ZJeR90gvXQI_kqg7Zj4m70_X0kjIzKvE12KSqvzw5WY81fMsCP0IsWExWSUOJnvBfgDab31-Q6vE6IRKVJW-sJoCLPs5tytQhWFuOzlMPs0t2xWv1TkRz0HAnUNT9MqpzoPuSvtqGm/s400/Index+NWW+Nederland.gif" title="Ontwikkeling NWW 2008-2013" width="400" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: UWV (www.werk.nl), bewerking Fanion Onderzoek & Advies</td></tr>
</tbody></table>
<h3>
Vooral in het Noorden en het Rijnmondgebied hoge werkloosheid</h3>
<div>
Het werkloosheidspercentage (NWW/beroepsbevolking) bedraagt in het eerste kwartaal van 2013 landelijk ongeveer 7,8%. De hoogste werkloosheidspercentages zijn te vinden in Groningen en Friesland. Opvallend is dat veel gemeenten op de grens met Duitsland een hoge werkloosheid kennen. Daarnaast is de werkloosheid hoog in het Rijnmondgebied en de regio Den Haag. De werkloosheid in Noord-Holland en Utrecht is over het algemeen laag.</div>
<div>
<div style="text-align: center;">
<i style="font-weight: normal;"><span style="font-size: x-small;">Figuur 2 Werkloosheid t.o.v. beroepsbevolking</span></i></div>
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCwCyVvSwFe3Hu0n0hZ_VtB8cgI7vrQjiTadWXxh1egNyFgDsx6WPIoMPcF8uld7UdktY7NxKan71c4ryHZPdWJpwbOYNRea6JIFp_JZEeKgZOG_dMBpRDed40rzsmm5az0F05FPHptvmu/s1600/Werkloosheid.gif" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="424" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCwCyVvSwFe3Hu0n0hZ_VtB8cgI7vrQjiTadWXxh1egNyFgDsx6WPIoMPcF8uld7UdktY7NxKan71c4ryHZPdWJpwbOYNRea6JIFp_JZEeKgZOG_dMBpRDed40rzsmm5az0F05FPHptvmu/s640/Werkloosheid.gif" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: UWV/CBS, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</td></tr>
</tbody></table>
<div>
<br /></div>
<h3>
Werkloosheid groeit vooral in Noordoost-Brabant, Noord-Veluwe, West-Friesland, Het Groene Hart en Overijssel</h3>
<div>
De werkloosheid is zowel tussen 2008-2013 als in de periode 2012-2013 in vrijwel alle gemeenten toegenomen. De gemiddelde toename bedroeg tussen 2008-2013 53 procent en tussen 2012-2013 35 procent. In enkele gemeenten is de werkloosheid echter afgenomen. Dit geldt bijvoorbeeld voor Den Helder, Arnhem, Amsterdam en de gemeenten Oldambt en Bellingwedde.Opvallend is dat het noorden van het land een relatief gunstig beeld laat zien. Ook in Zuid- en Midden-Limburg en Zeeuws-Vlaanderen ontwikkelt de werkloosheid zich in verhouding gunstig.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
De toename van werkloosheid heeft tussen 2008 en 2013 vooral plaatsgevonden in de regio's Noordoost-Brabant, delen van Zuidoost-Brabant, het Groene Hart, West-Friesland, Noord-Veluwe, delen van de Achterhoek en Twente en Zuid-Holland Zuid.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
Zoals blijkt uit figuur 1 is de werkloosheid vooral in 2012 fors opgelopen. Vooral in het Groene Hart, delen van Oost-Brabant en Noord-Overijssel is de werkloosheid fors gegroeid in de periode 2012-2013.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div style="text-align: center;">
<i style="font-weight: normal;"><span style="font-size: x-small;">Figuur 3 Ontwikkeling werkloosheid periode 2008-2013 en periode 2012-2013</span></i></div>
</div>
<div>
</div>
<div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0mawKRKIw_yffn8_9Aw-4sRVXLxizpYvuShU8xk9oYemTDrZd3mtF-GMgc6PjgxXgsPUfuQ0TXoVLEmXgZrL-L_CddtLrPwE9x3Gqiy-zJbxx9CvybHItmGJgfIXTUfkbcJHzSd-SVaZB/s1600/Ontwikkeling_werkloosheid.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="390" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0mawKRKIw_yffn8_9Aw-4sRVXLxizpYvuShU8xk9oYemTDrZd3mtF-GMgc6PjgxXgsPUfuQ0TXoVLEmXgZrL-L_CddtLrPwE9x3Gqiy-zJbxx9CvybHItmGJgfIXTUfkbcJHzSd-SVaZB/s640/Ontwikkeling_werkloosheid.gif" width="640" /></a></div>
<br /></div>
<h2>
Gecombineerde score werkloosheid: werkloosheidspercentage en ontwikkeling werkloosheid</h2>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
In figuur 4 is het werkloosheidspercentage gecombineerd met de ontwikkeling van de werkloosheid over de periode 2008-2013. De gemeenten die slecht scoren combineren een in verhouding hoge werkloosheid met een relatief sterke toename van de werkloosheid. De gemeenten die positief scoren, combineren een relatief laag werkloosheidspercentage met een geringe toename (of zelfs een afname) van de werkloosheid in de periode 2008-2013.<br />
Uit de berekening komt naar voren dat vooral Friesland, Flevoland, Overijssel en de Achterhoek een slecht beeld laten zien als het gaat om de werkloosheid. Dit geldt ook voor de regio's Rijnmond, Den Haag e.o. en delen van Oost-Brabant. Opvallend positief naar voren komen de Kop van Noord-Holland, de regio Amsterdam e.o., Utrecht en 't Gooi. Ook Zeeland, West-Brabant en grote delen van Limburg laten een relatief gunstig beeld zien.<br />
<br />
<div style="text-align: center;">
<i style="font-weight: normal;"><span style="font-size: x-small;">Figuur 4 Gecombineerde score werkloosheidspercentage en werkloosheidsontwikkeling 2008-2013</span></i></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXamgfdfnIsBu-Hj1u1vKEvbJ7LxBJ9GkLi6uUsHZuIImBgf2BRql3PnxmaiA1IJybSITSUhWpMuqmUW6lGhR0NqmyzWqDj0zrc5-0tsh6kMZSWgqDoSsuCUu6XZ5OYpHcNwyuICEXi9m9/s1600/Score+werkloosheid.gif" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXamgfdfnIsBu-Hj1u1vKEvbJ7LxBJ9GkLi6uUsHZuIImBgf2BRql3PnxmaiA1IJybSITSUhWpMuqmUW6lGhR0NqmyzWqDj0zrc5-0tsh6kMZSWgqDoSsuCUu6XZ5OYpHcNwyuICEXi9m9/s640/Score+werkloosheid.gif" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Bron: UWV/CBS, bewerking Fanion Onderzoek & Advies</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<div class="MsoNormal">
© Fanion Onderzoek & Advies</div>
<div class="MsoNormal">
Mei 2013</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-35879588411299760052013-04-23T02:51:00.000-07:002013-04-23T07:08:03.999-07:00Regelgeving blokkeert doorbreken Prisoners dilemma problematiek kantorenleegstand<b>Prisoners dilemma bij kantorenleegstand</b><br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhF_-JapTSs3zcywGLbyCB13m6-2umKbsBcFK3Nj_5OY-l5TAokd8ujjGAQJidpmm8t_cBB42GdwBI8SwvLLEcQPq0lHdv0nAbEtGNyPe2lgm7OynTzI1RKPNe4xqstSUQg3iz-2o4VDYwr/s1600/te+huur+kantoor.gif" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhF_-JapTSs3zcywGLbyCB13m6-2umKbsBcFK3Nj_5OY-l5TAokd8ujjGAQJidpmm8t_cBB42GdwBI8SwvLLEcQPq0lHdv0nAbEtGNyPe2lgm7OynTzI1RKPNe4xqstSUQg3iz-2o4VDYwr/s200/te+huur+kantoor.gif" width="181" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><div class="MsoNormal">
© Fanion Onderzoek & Advies</div>
</td></tr>
</tbody></table>
Vastgoedeigenaren die een kantoor bezitten dat (grotendeels) leegstaat in een gebied met een hoge kantorenleegstand, hebben te maken met het '<a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Gevangenendilemma">prisoners dilemma</a>'. Zij hebben namelijk de keuze om hun vastgoed af te schrijven en eventueel af te breken waarmee ze een groot verlies moeten nemen en waarbij bovendien de overgebleven kantoorpanden in het gebied relatief gunstiger in de markt komen te liggen (c.q. een grotere kans krijgen om verhuurd te worden); er is immers minder concurrentie. Het alternatief is om niet af te schrijven, te hopen op betere tijden en te af te wachten tot andere pandeigenaren hun panden uit te markt halen zodat het eigen pand relatief meer waard wordt. Op dit moment doen vrijwel alle vastgoedeigenaren dat laatste en zit iedereen op elkaar te wachten. Het gevolg is een suboptimale oplossing waarbij (bijna) alle pandeigenaren verlies lijden, te maken hebben met leegstand en het totale kantorengebied verder achteruit gaat. Doordat er veel panden leeg staan en er veel makelaarsborden met 'te huur' hangen, wordt het gebied namelijk onaantrekkelijk voor nieuwe huurders waardoor de situatie uiteindelijk voor alle pandeigenaren in het gebied verslechtert.<br />
<br />
<b>Gebiedsgerichte aanpak: kantorenfonds</b><br />
Een 'prisoners dilemma' als dit is niet eenvoudig op te lossen. Namelijk geen van de vastgoedeigenaren wil in zijn of haar kaarten laten kijken en de concurrentie wijzer maken dan zij al is. De vastgoedeigenaren zullen daarom uit zichzelf niet snel met een oplossing komen en afwachten totdat het water ze echt aan de lippen komt en ze niet anders meer kunnen.<br />
<br />
In het <a href="http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/06/27/kantorentop-eensgezinde-aanpak-leegstand-kantoren.html">Convenant Leegstand Kantoren</a> staan goede maatregelen om het 'prisoners dillemma' te doorbreken en een beter <a href="http://nl.wikipedia.org/wiki/Pareto-effici%C3%ABntie">Pareto-optimum</a> voor alle vastgoedeigenaren te bereiken. Een gebiedsgerichte aanpak zal absoluut nodig zijn om tot een oplossing te komen. Daarbij zullen alle vastgoedeigenaren water bij de wijn doen om het probleem op te lossen door (delen) van de opbrengsten in te brengen en verlies te nemen. In artikel 5 van het Convenant Leegstand Kantoren wordt geopperd om daarvoor te komen tot een gebiedsgebonden kantorenfonds, waaraan alle vastgoedeigenaren bijdragen. Wanneer een dergelijk kantorenfonds goed wordt uitgevoerd zou dit, althans in theorie, inderdaad moeten leiden tot een meer optimale uitkomst voor alle vastgoedeigenaren. De volgende stappen moeten mijns inziens daarbij worden doorlopen:<br />
<br />
<ol>
<li>Vastgoedeigenaren verenigen zich in een gebied en gaan samenwerking aan;</li>
<li>In een gebied wordt aan de hand van een gebiedsgewijze kantorenportfolioanalyse wordt op basis van objectieve criteria in beeld gebracht welke panden kansrijk en kansarm zijn voor verhuur in de toekomst;</li>
<li>Aan de hand van de analyse wordt gezamenlijk bepaald welke panden uit de markt worden genomen of worden gerenoveerd;</li>
<li>Alle vastgoedeigenaren in het gebied leveren een bijdrage in een vastgoedfonds bijv. door opbrengst in te brengen dan wel bereidheid om verlies te nemen en een pand uit de markt te nemen.</li>
<li>Aan de vastgoedeigenaren die hun pand uit de markt halen, wordt een een subsidie of tegemoetkoming verstrekt uit het vastgoedfonds. </li>
</ol>
<br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJc7V5qbjPZktKJd_WthKTHRfa5p8om9pGSMFUKWRyM0X2NCBWfGa5g9vwA8UoQW3C-VvL_qIj9mjv3hJKQnmx2rgKLDGo8IdKNQp8M8DbKU46537AzPuV1hz-jsC7QBRW3HfNRgkSFCPR/s1600/leegstandbord.gif" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJc7V5qbjPZktKJd_WthKTHRfa5p8om9pGSMFUKWRyM0X2NCBWfGa5g9vwA8UoQW3C-VvL_qIj9mjv3hJKQnmx2rgKLDGo8IdKNQp8M8DbKU46537AzPuV1hz-jsC7QBRW3HfNRgkSFCPR/s200/leegstandbord.gif" width="190" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><div class="MsoNormal">
© Fanion Onderzoek & Advies</div>
</td></tr>
</tbody></table>
De uiteindelijke oplossing kent, in ieder geval in theorie, een hoger optimum dan wanneer alle eigenaren afwachten. Namelijk diegenen die hun pand van de markt halen worden (tot op zekere hoogte) gecompenseerd. Hun opbrengst is daarmee hoger dan wanneer ze niks zouden krijgen en alle verlies zelf moeten dragen. De vastgoedeigenaren van de kantoorpanden die blijven staan hebben minder concurrentie waardoor er meer schaarste is, de kans groter wordt dat er een nieuwe huurder gevonden wordt en de huurprijzen op peil blijven. Hierdoor stijgen de opbrengsten van het overgebleven vastgoed in het gebied. Dus ook zij hebben er profijt van. Tot slot wordt ook het kantorengebied aantrekkelijker doordat incourant vastgoed uit de markt is gehaald, hetgeen leidt tot hogere maatschappelijke baten.<br />
<br />
<b>Nieuwe wetgeving nodig</b><br />
Het oprichten van collectieve regeling als een kantorenfonds gebeurt echter vaak niet vanzelf. Met name de vastgoedeigenaren van kantoorpanden die wel grotendeels verhuurd zijn, zullen de meerwaarde niet gauw zien. Voor het oprichten van een kantorenfonds zal daarom aangepaste wetgeving nodig zijn om te komen tot een verplichte deelname en bijdrage. Volgens een recente <a href="http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/04/22/rapportage-deloitte-inzake-juridische-grondslag-verplichte-afdracht-kantorenfonds/rapportage-deloitte-inzake-juridische-grondslag-verplichte-afdracht-kantorenfonds.pdf">studie van Deloite</a> in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, zal het nog niet makkelijk zijn dit te realiseren. Daarbij zijn vergelijkingen gemaakt met het vormen van ondernemersfondsen om free riders gedrag aan te pakken (bijv. de BIZ-regeling).<br />
<br />
Desondanks is het komen tot gezamenlijke gebiedsgerichte aanpak met bijvoorbeeld een kantorenfonds de enige mogelijkheid om het Prisoners dilemma op relatief korte termijn te doorbreken en voor alle partijen te komen tot een meer optimale oplossing. Het alternatief is om te wachten tot vastgoedbedrijven failliet gaan of op andere wijze noodgedwongen afstand doen van hun vastgoed. De (maatschappelijke) kosten daarvan zijn voor alle partijen waarschijnlijk vele malen hoger.<br />
<br />
© Henry de Vaan, Fanion Onderzoek & Advies, april 2013<br />
<br />
<br />Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-14358968632375668952013-03-12T14:29:00.000-07:002013-03-13T02:33:49.422-07:00Niet overal daalt de werkgelegenheid; Flinke regionale verschillen.Eind februari zijn de nieuwe cijfers over banen en vestigingen van het LISA (<a href="http://www.lisa.nl/">www.lisa.nl</a>) over de periode 2011-2012 beschikbaar gekomen. In dit bericht volgt een korte eerste analyse van deze cijfers die een interessant inzicht geven in de ontwikkeling van de vraagzijde van de arbeidsmarkt en de economie.<br />
<br />
<h4>
<b>Daling van de werkgelegenheid in 2012, lagere groei aantal nieuwe vestigingen</b></h4>
De werkgelegenheid in Nederland is tussen 2011 en 2012 licht gedaald met -0,7% van 8.141.700 banen in 2011 naar 8.084.740 banen in 2012. Over periode 2008-2012 is de werkgelegenheid slechts met -0,3% gedaald. Het aantal bedrijven en instellingen is tussen 2011 en 2012 toegenomen met 1,5% van 1.239.180 in 2011 naar 1.248.130 in 2012. Er is al langere tijd sprake van een stijging van het aantal vestigingen. In periode 2008-2012 groeide het aantal bedrijven en instellingen met 15,6%. Vooral het aantal ZZP'ers en starters is sterk gegroeid de afgelopen jaren. Opvallend is wel dat de groei van het aantal nieuwe bedrijven in 2012 flink teruggelopen is, blijkbaar durven veel mensen de stap naar het ondernemerschap op dit moment niet te maken.<br />
<br />
<div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLHxF9b9zo2m0wr7PzkyyR1dVkv47tm2muM-WX2MHfe79Bo20bPmtnBZxgYPs8eYE_mz_VRgAiIrzOSgrVnejeqnmdPcA-uzcpP1OPi2FiQRswyHFCoQaHFBs6Z3I8zg3JqZyzA3fVGgLc/s1600/Grafiek+banen_vestigingen.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="247" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhLHxF9b9zo2m0wr7PzkyyR1dVkv47tm2muM-WX2MHfe79Bo20bPmtnBZxgYPs8eYE_mz_VRgAiIrzOSgrVnejeqnmdPcA-uzcpP1OPi2FiQRswyHFCoQaHFBs6Z3I8zg3JqZyzA3fVGgLc/s400/Grafiek+banen_vestigingen.gif" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<b><br /></b>
<br />
<h4>
<b>Verschillen in werkgelegenheidsgroei tussen gemeenten 2011-2012</b></h4>
</div>
<div>
Een ruimtelijke analyse van de cijfers laat zien dat in het grootste deel van de Nederlandse gemeenten een daling van de werkgelegenheid te zien is geweest. Opvallend is dat in West-Brabant en Zuid-Zuid-Holland relatief veel gemeenten te maken hebben gekregen met een flinke afname van het aantal banen. In positief opzicht vallen de gemeenten in regio's Noord-Holland, Zuid-Flevoland, de Veluwe (deels), De Liemers en Zuidoost-Brabant op met werkgelegenheidsgroei. Ook in het westelijk deel van Friesland en Noordoost-Groningen is er bij veel gemeenten sprake geweest van werkgelegenheidsgroei tussen 2011 en 2012. </div>
<div>
<b><br /></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgO6-CFmzu_OoIFbdQCoboG2F4YiLNHcTu2AvRfMmzOUhz85GoMcWvH27P-CsC-pjGDuUVdvIhtE9623LDryyChDmm0Lf5SWomZPTRJsu2dpAeloKzbZ9mQ8imXsBTQ0Ziwa1esmOf7q_CK/s1600/Banen+naar+gemeente+2012.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="352" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgO6-CFmzu_OoIFbdQCoboG2F4YiLNHcTu2AvRfMmzOUhz85GoMcWvH27P-CsC-pjGDuUVdvIhtE9623LDryyChDmm0Lf5SWomZPTRJsu2dpAeloKzbZ9mQ8imXsBTQ0Ziwa1esmOf7q_CK/s400/Banen+naar+gemeente+2012.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<h4>
<b>Werkgelegenheidsontwikkeling langere termijn 2008-2012</b></h4>
Over de periode 2008-2012 zijn met name in de gemeenten in de regio Noordoost-Brabant veel banen verloren gegaan. Veel gemeenten hebben meer dan 5% van de werkgelegenheid verloren. Ook in de regio Gooi- en Vechtstreek, het noordoosten van Friesland. het noorden van de Overijssel en Zuid-Limburg hebben veel gemeenten te kampen met een banenverlies van meer dan 5%. De werkgelegenheid is daarentegen flink gegroeid in veel gemeenten in Noordoost-Groningen, Flevoland en de regio Amsterdam. In Noordoost-Groningen heeft dit waarschijnlijk te maken met de activiteiten in en rond de Eemshaven. Tot slot is er ook op de Veluwe, het westelijk deel van Friesland, de Stadsregio Arnhem-Nijmegen en West-Brabant/Zuid-Zuid-Holland in veel gemeenten sprake van werkgelegenheidsgroei geweest.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiV3ItqYp2sCw0dGD4u4UQCC_tkQ2j9wZo3zaYgKcMuDJ5oJfv9xbmCRIYw-7LOFwgXW57VQUmJKqs4VFUwL_B1PO9Aagzkon_MLP2p4WXE_AqvERSnCfGhmy-ugejbgZ2WLhHT4tnSJf2z/s1600/Banen+naar+gemeente+2008-2012.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="365" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiV3ItqYp2sCw0dGD4u4UQCC_tkQ2j9wZo3zaYgKcMuDJ5oJfv9xbmCRIYw-7LOFwgXW57VQUmJKqs4VFUwL_B1PO9Aagzkon_MLP2p4WXE_AqvERSnCfGhmy-ugejbgZ2WLhHT4tnSJf2z/s400/Banen+naar+gemeente+2008-2012.jpg" width="400" /></a></div>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
<br />
<h4>
<b>Banengroei en groei aantal vestigingen naar COROP: 2008-2012</b></h4>
<br />
Als de groei van de werkgelegenheid en de vestigingen tegen elkaar worden afgezet dan laten de COROP-gebieden Groot-Amsterdam en Flevoland een goede economische ontwikkeling zien ondanks de economische recessie. Ook overig Groningen, de Zaanstreek, Utrecht, Arnhem-Nijmegen, Utrecht en Zuidoost-Noord-Brabant scoren boven het landelijk gemiddelde op zowel werkgelegenheidsgroei als de groei van het aantal vestigingen.<br />
De economie heeft het meest te lijden van de crisis in de regio's Gooi- en Vechstreek, IJmond en Noordoost-Noord-Brabant, Haarlem e.o., Delft en Westland en Den Haag e.o. In deze regio's blijft zowel de groei van het aantal bedrijven als de werkgelegenheidsgroei achter bij het landelijk gemiddelde.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMESvnSaofiasYxZCry0u0UEJajjQe-ixSKt4LIUzzCnF7d08A_yNvexM66b-ewDAWafba8cViY0vzYU35uuTDw1ipYjUE9PvfqPCbjX9G27e-kKKw91MNYEomHcRUsKLiwbbgiKjTG_yG/s1600/kruistabel.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="464" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMESvnSaofiasYxZCry0u0UEJajjQe-ixSKt4LIUzzCnF7d08A_yNvexM66b-ewDAWafba8cViY0vzYU35uuTDw1ipYjUE9PvfqPCbjX9G27e-kKKw91MNYEomHcRUsKLiwbbgiKjTG_yG/s640/kruistabel.gif" width="640" /></a></div>
<b><br /></b>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
Bron: LISA 2013, bewerking Fanion Onderzoek & Advies<br />
<b><br /></b>© Henry de Vaan - Fanion Onderzoek en Advies<br />
12 maart 2013<br />
<b><br /></b>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div>
<br /></div>
Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5006859451015031643.post-91449164449430265932013-02-27T05:56:00.000-08:002013-08-14T08:21:48.199-07:00Discussie koopzondag is symptoombestrijding<br />
<span style="font-family: inherit;">Op dit moment zijn er in veel plaatsen discussies gaande over de permanente koopzondag, zoals in <a href="http://nos.nl/artikel/477870-weer-koopzondag-in-tilburg.html">Tilburg</a> of <a href="http://nos.nl/artikel/471824-elke-week-koopzondag-in-utrecht.html">Utrecht</a></span><span style="font-family: inherit;">. De voorstanders geven aan dat zij met de zondagopenstelling tegemoet komen aan de wensen van de klant en daarmee bovendien extra omzet kunnen halen. De tegenstanders pleiten voor de zondag als vaste rustdag vanuit geloofsovertuiging, of omdat ze het niet op kunnen brengen om op zondag open te gaan; zij geven aan dat de baten niet opwegen tegen de kosten en dat het praktisch niet op te brengen is vanwege de lange werkweken die al worden gemaakt. Wel zijn de kleine winkeliers bang voor omzetverlies aan de winkels die wel opengaan op zondag.</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjUdbZAdQmMu96FVR921AerVflcx0MrNJLD5w9KorTZvi917rp4OlFzseJRihLzNtTy6K_aSNCn2nYrINL7k5uocI3jGumFWPLFpHVHXLUMsCHpiTkuvdU9jOq5BD-RA4qznH_r6xwIcTp_/s1600/Callantsoog036.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="150" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjUdbZAdQmMu96FVR921AerVflcx0MrNJLD5w9KorTZvi917rp4OlFzseJRihLzNtTy6K_aSNCn2nYrINL7k5uocI3jGumFWPLFpHVHXLUMsCHpiTkuvdU9jOq5BD-RA4qznH_r6xwIcTp_/s200/Callantsoog036.jpg" width="200" /></a></div>
<b><span style="font-family: inherit;">Onderzoek naar het draagvlak</span></b><br />
<span style="font-family: inherit;">Het afgelopen jaar heb ik in een aantal gemeenten draagvlakonderzoek naar verruiming van de koopzondag mogen doen. Uit deze onderzoeken zijn de volgende conclusies te trekken:</span><br />
<ul>
<li><span style="font-family: inherit;">De consument willen over het algemeen (zeer christelijke kernen daargelaten) inderdaad graag de mogelijkheid hebben om op zondag boodschappen te doen of te winkelen. Dit is trouwens ook af te leiden uit ander <a href="http://www.kso2011.nl/LinkClick.aspx?fileticket=wQqv51LXwdU%3D&tabid=84">onderzoek</a>.</span></li>
<li><span style="font-family: inherit;">Het grootwinkelbedrijf komt hieraan graag tegemoet. Supermarkten en winkels in elektronica, beeld- en geluidsdragers, bouwmarkten en tuincentra, mode en luxe en andere vrije tijdsartikelen komen graag aan de wens van de klant tegemoet en zien mogelijkheden voor extra omzet.</span></li>
<li><span style="font-family: inherit;">Tegenstanders zijn de kleine, zelfstandige winkeliers die vaak zelf in de winkel staan, lange dagen maken. Zij geven aan dat voor hen de kosten niet opwegen tegen de baten en dat zij behoefte hebben aan een vaste vrije dag. Vooral de verswinkeliers zien elke zondag open niet zitten.</span></li>
</ul>
<span style="font-family: inherit;">Kortom, de tegenstellingen tussen de winkeliers zijn groot.</span><br />
<ul>
</ul>
<b><span style="font-family: inherit;">Wat te doen?</span></b><br />
<span style="font-family: inherit;">Wie heeft er nu gelijk en wat te doen? Mijns inziens hebben beide partijen gelijk en ligt er een meer fundamentele keuze ten grondslag aan de discussie over de koopzondag, namelijk: waar willen we heen met de detailhandel in dorpen en steden in Nederland? De discussie over de koopzondag is slechts een van de symptomen van een dieperliggende discussie.</span><br />
<div>
<b><span style="font-family: inherit;"><br /></span></b>
<b><span style="font-family: inherit;">Fijnmazige detailhandelsstructuur</span></b><br />
<div>
<span style="font-family: inherit;">De detailhandelsstructuur van Nederland is zeer fijnmazig doordat deze vanuit de overheid binnen de ruimtelijke ordening altijd is beschermd. Hierdoor heeft iedere consument op relatief korte afstand een ruime keuze aan winkels beschikbaar. Een aantal trends en ontwikkelingen schiet echter inmiddels gaten in deze structuur, namelijk: er zijn de afgelopen jaren te veel winkelmeters bijgekomen, de opkomst van internet als verkoopkanaal waardoor bestedingen </span>wegvloeien<span style="font-family: inherit;"> en consumenten houden al een paar jaar de hand op de knip als gevolg van de aanhoudende economische malaise. Het gevolg is dat winkeliers steeds minder omzetten. Als reactie hierop worden winkels alsmaar groter, gaan winkelcentra steeds meer op elkaar lijken doordat alleen de filialen het hoofd boven water houden en willen winkels steeds vaker en langer open om wat van het omzetverlies goed te maken.</span><br />
<b><span style="font-family: inherit;"><br /></span></b>
<b><span style="font-family: inherit;">Het maken van keuzes</span></b></div>
<div>
<span style="font-family: inherit;">De volgende keuze bij voor beleidsmakers ligt nu volgens mij voor:</span></div>
<div>
<ol>
<li><span style="font-family: inherit;">Verdergaan op het ingeslagen pad van het toestaan van meer winkelmeters en het (volledig) vrijgeven van de winkeltijden. Hierdoor zal de kleine, zelfstandige winkelier het inderdaad steeds moeilijker krijgen en is de consequentie dat steeds meer kleine winkels uit de winkelgebieden verdwijnen, maar uiteindelijk ook dat er winkelgebieden verdwijnen.</span></li>
<li><span style="font-family: inherit;">Kiezen voor het beschermen van de fijnmazige detailhandelsstructuur door de groei van het aantal winkelmeters te beperken of zelfs het aantal winkelmeters te verkleinen, te zorgen voor goed bereikbare en prettige winkelgebieden en door ook voorzichtig om te springen met het te zeer verruimen van de winkeltijden. Hierdoor zullen meer kleine, zelfstandige winkeliers kunnen blijven bestaan waardoor er meer diversiteit blijft. Ook kleinere buurtwinkelcentra houden zo iets meer overlevingskans.</span></li>
</ol>
<span style="font-family: inherit;">De kool en de geit sparen lukt volgens mij niet. Alleen wordt dat toch te vaak geprobeerd in de discussie rondom de koopzondagen. De meeste gemeenten kiezen op dit moment voor de eerste keuzemogelijkheid en gaan mee in het verruimen van de koopzondagen. Dit is ook in lijn met het Rijksbeleid dat de koopzondag wil vrijgeven. Bovendien als de buurgemeenten het doen, dan kan men bijna niet anders dan de eigen winkeliers, die dit willen, een gelijk speelveld geven. Dit beleid is verdedigbaar, maar er moet wel eerlijk aan de kleine winkeliers bij verteld worden dat voor hen de toekomst er weinig rooskleurig uit zal zien en aan de consument dat de diversiteit in de winkelgebieden en het aanbod van authentieke kleine winkels op termijn minder zal worden.</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br /></span>
<span style="font-family: Calibri, sans-serif; font-size: 11pt; line-height: 115%;">©</span><span style="font-family: inherit;"> Henry de Vaan </span><br />
<span style="font-family: inherit;">Waalwijk 27 februari 2013</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br /></span>
<br />
<br /></div>
</div>
Henry de Vaanhttp://www.blogger.com/profile/09712912299197360197noreply@blogger.com0