Baanloze Groei
Het landelijke BBP tegen marktprijzen is tussen 2010 en 2014 met 4,9% toegenomen van € 632 miljard Euro naar 662,8 miljard Euro in 2014. In dezelfde periode daalde het arbeidsvolume, gemeten in arbeidsjaren, met 1,1% van 7,06 miljoen naar 6,98 miljoen. In feite is daarmee sprake van een baanloze groei, waarbij er wel groei in de economie is, maar dit niet leidt tot meer werkgelegenheid.Figuur 1: Ontwikkeling BBP en Arbeidsvolume in arbeidsjaren, 2010-2014, Nederland
Bron: CBS Statline, bewerking Fanion onderzoek en Advies
**) 2013 en 2014 (nader) voorlopig
|
Regionale verschillen
Omvang BRP
De grootste bijdrage aan het BBP leveren de regio's rond de grote steden: Groot Amsterdam (€ 88,9 mrd), Groot Rijnmond (€ 60,7 mrd), Utrecht (€ 58,4 mrd), Agglomeratie Den Haag (€ 34,0 mrd). Metropoolregio Eindhoven volgt op de voet met € 33,5 mrd. Overig Groningen (€ 24,2 mrd) heeft ook altijd een relatief sterke positie vanwege de gaswinning in dat gebied.Figuur 2: Bruto Regionaal Product naar COROP in 2014
Omvang Arbeidsvolume
Figuur 3: Bruto Regionaal Product naar COROP in 2014
Tabel 1 Overzicht COROP gebieden
COROP-Code | COROP | COROP-Code | COROP |
1
|
Oost-Groningen
|
21
|
Agglomeratie Haarlem
|
2
|
Delfzijl en omgeving
|
22
|
Zaanstreek
|
3
|
Overig Groningen
|
23
|
Groot-Amsterdam
|
4
|
Noord-Friesland
|
24
|
Het Gooi en Vechtstreek
|
5
|
Zuidwest-Friesland
|
25
|
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek
|
6
|
Zuidoost-Friesland
|
26
|
Agglomeratie 's-Gravenhage
|
7
|
Noord-Drenthe
|
27
|
Delft en Westland
|
8
|
Zuidoost-Drenthe
|
28
|
Oost-Zuid-Holland
|
9
|
Zuidwest-Drenthe
|
29
|
Groot-Rijnmond
|
10
|
Noord-Overijssel
|
30
|
Zuidoost-Zuid-Holland
|
11
|
Zuidwest-Overijssel
|
31
|
Zeeuws-Vlaanderen
|
12
|
Twente
|
32
|
Overig Zeeland
|
13
|
Veluwe
|
33
|
West-Noord-Brabant
|
14
|
Achterhoek
|
34
|
Midden-Noord-Brabant
|
15
|
Arnhem/Nijmegen
|
35
|
Noordoost-Noord-Brabant
|
16
|
Zuidwest-Gelderland
|
36
|
Zuidoost-Noord-Brabant
|
17
|
Utrecht
|
37
|
Noord-Limburg
|
18
|
Kop van Noord-Holland
|
38
|
Midden-Limburg
|
19
|
Alkmaar en omgeving
|
39
|
Zuid-Limburg
|
20
|
IJmond
|
40
|
Flevoland
|
Ontwikkeling Bruto Regionaal Product 2010-2014
Als we kijken naar de groei van het BRP dan vindt deze verspreid over het land plaats. Koplopers zijn Zuidwest-West Friesland (+17,3%), Oost-Groningen (+14,2%), Zaanstreek (11,2%), Zuidwest-Drenthe (10,2%), Noord-Limburg (10%) en Noordoost-Noord-Brabant (9,4%). Als wordt gekeken naar aaneengesloten regio's dan mag worden geconcludeerd dat de Noordvleugel van de Randstad (Groot-Amsterdam, Zaanstreek) het goed doet. Daarnaast doen Oost-Brabant en Noord-Limburg het goed. De economische groei blijft achter in Zuidwest Nederland, en dan met name overig Zeeland en het uiterste noorden van het land. Ook de regio's Den Haag en Oost-Zuid-Holland (Alphen aan de rijn/Gouda) ontwikkelen zich slecht.
Figuur 4: Ontwikkeling Bruto Regionaal Product naar COROP 2010 - 2014
Ontwikkeling arbeidsvolume 2010-2014
De ontwikkeling van de werkgelegenheid laat voor een deel eenzelfde beeld zien, maar er zijn ook enkele verschillen. Qua werkgelegenheid doet de Noord-Vleugel van de Randstad het opnieuw goed, evenals Zuidoost-Brabant en Noord-Limburg. Ook in Zuidwest-Drenthe en Oost-Groningen groeit de werkgelegenheid boven gemiddeld. De meest noordelijke regio's en de regio's Den Haag en Oost-Zuid-Holland laten een meer dan gemiddelde krimp van de werkgelegenheid zien. Opvallend zijn de regio Noordoost-Brabant en Zuidwest-Friesland die een bovengemiddelde groei van het BRP laten zien, maar qua werkgelegenheid beneden gemiddeld scoren. Hier is sprake van jobless growth. De regio's Veluwe en Zuidoost-Friesland doen het juist wat beter qua banengroei dan qua economische groei.
Figuur 5: Ontwikkeling Arbeidsvolume naar COROP periode 2010 - 2014
Ontwikkeling BRP en Arbeidsvolume gecombineerd
De regio die zich het sterkst heeft ontwikkeld tussen 2010 en 2014 is de regio Oost-Groningen. Deze regio heeft de op een na hoogste groei van het BRP en de hoogste groei van het arbeidsvolume. Eveneens goede prestaties hebben de Zaanstreek en Noord-Limburg. Van de grote economische regio's presteren Groot-Amsterdam en Zuidoost-Noord-Brabant het best.
Regio's met veel procesindustrie zoals Zuidwest-Friesland, Noordoost-Noord-Brabant, IJmond, Zeeuws-Vlaanderen laten een bovengemiddelde groei zien, maar met verlies van banen. Hier is sprake van jobless growth.
In de regio's Flevoland, Zuidoost-Zuid-Holland, Utrecht, Overig Zeeland en Overig Groningen valt het banenverlies wel mee. Wel is er sprake van een lagere groei van het BRP. In Overig Groningen gaat het daarbij vooral over de gaswinning.
Voor Flevoland is wel opvallend dat het inmiddels een heel gemiddelde Nederlandse regio is. De dubbele groeicijfers uit het verleden worden niet meer gerealiseerd.
De regio die het veruit het slechtst doet is de regio Den Haag met zowel een lage economische groei en een flinke daling van de werkgelegenheid. Dit heeft uiteraard veel te maken met bezuinigingen binnen de Rijksoverheid. Ook Groot-Rijnmond combineert een krimp van de economie met een krimp van het aantal banen. In Zuid-Holland deelt verder ook Oost-Zuid-Holland mee in de malaise. Daar staat voor Zuid-Holland tegenover dat Delft en Westland en Leiden en Bollenstreek wel goed presteren.